Nội dung trên được ông Lê Thanh Tuấn, Hiệu trưởng trường THPT Nguyễn Siêu (tỉnh Hưng Yên), chia sẻ với Tri Thức - Znews chiều 25/3.
Trước đó, ngày 21/3, tại cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh phổ thông, dự án Hệ thống phân loại rác thông minh tích hợp trí tuệ nhân tạo và cảm biến âm thanh của nhóm học sinh trường THPT Nguyễn Siêu (Hưng Yên) đã giành giải nhất.
Tuy nhiên, ngay sau khi cuộc thi kết thúc, nhiều thông tin cho rằng dự án này giống với một sản phẩm của chuyên gia nước ngoài Samuel Alexander (Indonesia) công bố trên cộng đồng Hackaday.io, có tên AI Audio Classifier Recycle Bin (Thùng rác phân loại qua âm thanh, sử dụng AI - PV).
Yêu cầu giáo viên hướng dẫn báo cáo
Trao đổi với Tri Thức - Znews, ông Tuấn cho biết "rất bất ngờ" khi nhận được thông tin phản ánh vào chiều 24/3. Ngay sau khi tiếp nhận phản ánh, ban giám hiệu nhà trường đã hội ý. Sở GD&ĐT Hưng Yên yêu cầu nhà trường cùng giáo viên hướng dẫn, học sinh rà soát lại quá trình thực hiện, báo cáo các nội dung liên quan.
"Tôi đã trao đổi với giáo viên hướng dẫn, cô khẳng định rất tự tự tin về sản phẩm. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, có thể học sinh đã tham khảo dự án khác. Vấn đề này chưa có thông tin cụ thể", theo ông Tuấn.
Cũng theo vị hiệu trưởng, ngày 25/3, giáo viên hướng dẫn và hai học sinh thực hiện đề tài đã xin nghỉ ốm, chưa đảm bảo sức khỏe để có thể trao đổi trực tiếp. Trong khi đó, đến thời điểm hiện tại, nhà trường cũng chưa nhận được thông tin chính thức từ ban tổ chức.
"Chúng tôi đã chỉ đạo giáo viên hướng dẫn viết báo cáo gửi về nhà trường khi sức khỏe ổn định. Sau đó, nếu ban tổ chức, cơ quan chức năng yêu cầu, chúng tôi sẽ cung cấp. Thực hư như thế nào phải chờ cơ quan chức năng, ban tổ chức xác minh", vị hiệu trưởng mong muốn sự việc nhanh chóng được giải quyết để ổn định tâm lý cho học sinh.
Một số hình ảnh, biểu đồ được cho là giống nhau giữa 2 dự án. Đồ họa: Việt Hà.
Quy trình đảm bảo liêm chính ra sao?
Thông tin thêm với Tri Thức - Znews, bà Hữu Thị Hải, Phó hiệu trưởng trường THPT Nguyễn Siêu, cho biết dự án của học sinh phải trải qua thi cấp trường, tỉnh rồi mới đến quốc gia.
Trong đó, vòng thi cấp trường có nhóm các thầy cô có kinh nghiệm chuyên môn dự và thẩm định.
"Các em trình bày ý tưởng xuất phát từ thực trạng phân loại rác trong cuộc sống còn nhiều hạn chế, nên mong muốn tạo ra một sản phẩm hỗ trợ hoạt động này trong phạm vi gia đình, trường học", bà Hải nói.
Về tính trung thực của dự án, theo bà Hải, ban chuyên môn có đặt câu hỏi và các em cho biết đó là ý tưởng cá nhân xuất phát từ thực tế. Trong quá trình dự thi các vòng cao hơn, các em cùng giáo viên hướng dẫn tiếp tục phát triển dự án.
Ông Lê Thanh Tuấn cho biết thêm trong mọi hoạt động, nhà trường luôn nhắc nhở học sinh, giáo viên đảm bảo trính trung thực, tránh vi phạm bảo quyền. Song, trường cũng gặp nhiều khó khăn vì không đủ công cụ để kiểm tra tính liêm chính của dự án.
Trước thông tin trên, tối 24/3, ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông (Bộ GD&ĐT), cho biết bộ đã nắm được thông tin về sự việc. Hiện tại, bộ đang thực hiện kiểm tra sau cuộc thi.
"Qua công tác kiểm tra, nếu phát hiện có vi phạm, Bộ GD&ĐT, ban tổ chức cuộc thi sẽ xử lý nghiêm theo quy chế cuộc thi và các quy định khác của ngành", ông Tài cho biết.
Tới chiều 25/3, các bài đăng về dự án nghiên cứu trên fanpage chính thức của trường THPT Nguyễn Siêu đã không còn.
Cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia năm nay có tổng số 212 dự án dự thi, trong đó có 23 dự án cá nhân, 189 dự án tập thể. 12 dự án được Bộ GD&ĐT trao giải nhất vào ngày 21/3.
Từ các đề tài đoạt giải Nhất, Bộ GD&ĐT sẽ chọn đề tài dự thi Khoa học kỹ thuật quốc tế năm 2025, dự kiến tổ chức vào tháng 5/2025 tại Mỹ.
Theo Điều 4 của Thông tư 06/2024, ban hành quy chế cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT, Bộ GD&ĐT quy định các dự án dự thi phải bảo đảm tính trung thực trong nghiên cứu khoa học; không gian lận, sao chép trái phép, giả mạo; không sử dụng hoặc trình bày nội dung, kết quả nghiên cứu của người khác như là kết quả nghiên cứu của mình.
Ngọc Bích