Giải pháp bền vững nào chống bồi lấp cảng Cửa Việt?

4 giờ trướcBài gốc

Cảng Cửa Việt là cửa ngõ vận tải hàng hóa đường biển quan trọng của tỉnh Quảng Trị, được đưa vào hoạt động mấy chục năm qua. Cảng có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải 2.000 - 3.000 tấn (cầu cảng Hợp Thịnh dài 100m, tiếp nhận tàu trọng tải 3.000 tấn). Cùng với đó, bến phao xăng dầu Hưng Phát có chiều dài 270m, có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải đến 40.000 tấn.

Cảng Cửa Việt thường xuyên bị bồi lấp nên tàu ra vào nhận hàng hóa vô cùng khó khăn. Thực tế này đòi hỏi địa phương và các cơ quan chức năng cần có giải pháp khoa học tháo gỡ, giúp lưu thông hàng hóa thuận lợi.

Từ năm 2022, Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) giao Cục Hàng hải Việt Nam phối hợp UBND Quảng Trị thực hiện dự án nạo vét luồng hàng hải vào cảng Cửa Việt.

Tuy nhiên, được một thời gian không lâu sau, tình trạng bồi lấp lại tiếp tục diễn ra. Năm 2024, luồng lạch ra vào cảng bị bồi lấp nặng, hoạt động vận tải đối với tàu có trọng tải từ 1.500 tấn trở lên gặp rất nhiều khó khăn.

Trước hiện trạng này, tháng 10/2024, nhiều doanh nghiệp đề xuất với Sở Giao thông vận tải (nay là Sở Xây dựng) và UBND tỉnh Quảng Trị kiến nghị lên Cục Hàng hải Việt Nam tiến hành các thủ tục nạo vét cảng. Do vướng mắc thủ tục đánh giá tác động môi trường và địa điểm tập kết chất thải nạo vét cho nên dự án kéo dài sang năm 2025.

Tại Cửa Việt, hiện có 5 doanh nghiệp chủ lực thường xuyên hoạt động kinh doanh dịch vụ kho bãi, hàng hóa, xuất nhập khẩu ở cảng. Việc luồng lạch ngày càng bị bồi lắng nghiêm trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến năng lực kinh doanh, vận tải của các doanh nghiệp. Đơn cử như Công ty trách nhiệm hữu hạn Thanh Thành Đạt, từ tháng 1 - 6/2024, lúc luồng chưa bị cạn, khối lượng xuất khẩu của công ty hơn 171.000 tấn.

Đến 6 tháng đầu năm 2025, luồng lạch bị cạn, tàu không vào được, khối lượng xuất khẩu giảm còn hơn 95.000 tấn, tương đương 44%.

Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Hợp Thịnh, năm 2024 tổng khối lượng xuất nhập qua cảng Cửa Việt trung bình mỗi tháng đạt 100.000 tấn, nay chỉ còn hơn 25.000 tấn.

Các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu tại cảng Cửa Việt, tỉnh Quảng Trị mới hoàn thành 50% công việc trong nửa đầu năm 2025.

Ông Trần Ngọc Sơn - Phó Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Trị, thông tin, tỉnh đang quyết liệt triển khai dự án duy tu luồng hàng hải Cửa Việt. Hiện, đã tìm được vị trí phù hợp tập kết sản phẩm sau nạo vét luồng lạch. Cơ quan chức năng đã có quyết định phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư xây dựng công trình nạo vét duy tu luồng hàng hải Cửa Việt với tổng số vốn hơn 20 tỷ đồng. Dự án được triển khai ngay trong tháng 8 này để kịp thời phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh các doanh nghiệp cũng như công tác phòng, chống thiên tai.

Hiện, Quảng Trị có hai cảng nước sâu là Hòn La mới được tăng cường đầu tư thêm 2.299 tỷ đồng để có thể tiếp nhận tàu trọng tải đến 100 nghìn tấn. Cảng Mỹ Thủy tổng vốn đầu tư hơn 14.234 tỷ đồng đang gấp rút thi công, dự kiến bến cảng đầu tiên sẽ hoạt động đầu năm 2026, đủ năng lực tiếp nhận tàu có trọng tải hơn 100 nghìn tấn.

“Trước khi hai cảng này hoàn thành thì Cửa Việt vẫn là cảng hàng hóa quan trọng. Với vị trí chiến lược đặc biệt của cảng Cửa Việt trong chuỗi logistics khu vực miền Trung với các nước trong khu vực, việc sớm triển khai giải pháp nạo vét và chống bồi lấp không chỉ giúp nâng cao năng lực vận tải biển mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Quảng Trị và các tỉnh lân cận”, ông Trần Ngọc Sơn cho biết.

Bộ Xây dựng ban hành Quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Quảng Trị giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, mở ra hướng phát triển đồng bộ và hiện đại cho hệ thống cảng biển tại địa phương. Hệ thống cảng biển Quảng Trị gồm các khu bến chính như Cửa Việt, Mỹ Thủy, Hòn La; các khu neo đậu, khu chuyển tải, neo chờ và khu tránh, trú bão. Đến năm 2030, mục tiêu đặt ra là sẽ thông qua hơn 12 triệu tấn hàng hóa và hơn 35 nghìn lượt khách.

Một số hạng mục trọng điểm sẽ được ưu tiên triển khai như cải tạo, nâng cấp luồng hàng hải Cửa Việt cho phép tàu có trọng tải 5.000 tấn thông qua; xây dựng hệ thống đê chắn cát, đầu tư hạ tầng bảo đảm an toàn hàng hải và nâng cao năng lực quản lý Nhà nước chuyên ngành tại cảng.

Hữu Thành

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/giai-phap-ben-vung-nao-chong-boi-lap-cang-cua-viet-post1767313.tpo