Bộ Tài chính cũng đang chuẩn bị một số điều chỉnh tại các văn bản quy phạm pháp luật về tài sản công cho phù hợp với cái mô hình tổ chức bộ máy mới và cái hệ thống chức danh chức vụ mới. (Ảnh: Vietnam+)
Việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống hành chính. Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra không ít thách thức, trong đó có vấn đề quản lý và xử lý tài sản công dôi dư.
Để làm rõ hơn về các giải pháp mà Bộ Tài chính đang triển khai, ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý Công sản, Bộ Tài chính đã có những chia sẻ với báo chí, ngày 14/3.
Điều chỉnh văn bản pháp luật phù hợp
- Xin ông cho biết, Bộ Tài chính đã có những hướng dẫn, giải pháp cụ thể nào về xử lý tài sản công sau quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy đảm bảo sử dụng hiệu quả và tránh lãng phí?
Ông Nguyễn Tân Thịnh: Đây là một vấn đề lớn, bởi khi tổ chức, sắp xếp lại bộ máy, hệ thống chức danh, chức vụ, danh mục cơ quan, đơn vị, cấp hạng đơn vị có sự thay đổi. Điều này sẽ dẫn tới thay đổi trong quản lý và sử dụng tài sản công. Để giải quyết vấn đề này, Cục Quản lý Công sản đã chủ động báo cáo cấp có thẩm quyền để ban hành các văn bản quy phạm pháp luật.
Cụ thể, Chính phủ đã ban hành Nghị định 114 /2024/NĐ-CP và Nghị định 50/2025/NĐ-CP ngày 28/2/2025. Trong đó, các nội dung đã quy định cụ thể về việc xử lý đối với tài sản công khi thực hiện việc sắp xếp tổ chức lại hệ thống tổ chức bộ máy. Các quy định nêu rất rõ việc xử lý tài sản trong các trường hợp sát nhập, hợp nhất, chia tách, giải thể, chấm dứt hoạt động, chuyển nhiệm vụ.
Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đã ban hành văn bản số 13749/BTC-NSNN hướng dẫn về việc sắp xếp xử lý tài sản công khi sắp xếp tinh gọn bộ máy (tháng 12/2024) và một văn bản số 2454/BTC-QLCS (28/2/2025) căn cứ vào Nghị quyết 190/2025/QH15 của Quốc hội và Công điện 20/CĐ-TTg của Thủ tướng, để hướng dẫn xử lý tài sản khi thực hiện sắp xếp lại tổ chức bộ máy.
- Thưa ông, những nguyên tắc và giải pháp chính trong các văn bản hướng dẫn này là gì?
Ông Nguyễn Tân Thịnh: Hướng đi của Bộ Tài chính trước hết phải kiểm kê, rà soát và phân loại tài sản nhằm đảm bảo không thất thoát, không mất tài sản. Thứ hai là thủ tục đơn giản, nghĩa là những tài sản thuộc các đơn vị hợp nhất, sáp nhập với nhau thì được chuyển giao nguyên trạng và đơn vị mới có cái trách nhiệm quản lý tiếp tục.
Quan trọng hơn là rút kinh nghiệm từ đợt trước, chúng tôi đề nghị trong phương án tổ chức lại các cơ quan, đơn vị, phải có phương án xử lý tài sản. Ví dụ, một huyện không còn nữa thì tài sản sẽ chuyển cho xã nào hay giao cho đơn vị nào quản lý. Tất cả phải được quy định rõ trong phương án sắp xếp bộ máy, như vậy sẽ chủ động hơn trong cái việc xử lý đối với tài sản.
Thực tế cho thấy, việc áp dụng các văn bản pháp luật đôi khi còn vướng mắc và chưa theo kịp thực tiễn. Bộ Tài chính cũng đang chuẩn bị một số điều chỉnh tại các văn bản quy phạm pháp luật về tài sản công cho phù hợp với cái mô hình tổ chức bộ máy mới và cái hệ thống chức danh chức vụ mới. Hiện nay, bộ máy có nhiều chức vụ mà trong các văn bản trước đây chưa có, vì vậy phải cập nhật để báo cáo với cấp có thẩm quyền.
Bên cạnh đó, hệ thống tiêu chuẩn định mức về quản lý sử dụng tài sản công cũng phải điều chỉnh theo hệ thống tổ chức mới và chức danh, chức vụ mới. Bộ Tài chính đang theo dõi sát tình hình, tiến độ sắp xếp lại các cơ quan đơn vị để chuẩn bị các văn bản và báo cáo đến cấp có thẩm quyền để ban hành ngay sau khi phương án tổ chức bộ máy được duyệt. Đây sẽ là những căn cứ cho các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị thực hiện việc bố trí sử dụng tài sản cũng như sắp xếp, xử lý các tài sản dôi dư.
Quyết liệt chống lãng phí
- Thưa ông, bên cạnh việc xử lý tài sản dôi dư do sắp xếp bộ máy, tình trạng lãng phí trong quản lý, sử dụng tài sản công cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Bộ Tài chính đã có những động thái nào để giải quyết vấn đề này?
Ông Nguyễn Tân Thịnh: Cục Quản lý Công sản đã báo cáo với Thủ tướng Chính phủ về kết quả rà soát các tài sản công không sử dụng, sử dụng không đúng mục đích, sử dụng không hiệu quả, tập trung vào khối nhà đất, trụ sở của các cơ quan, đơn vị.
Theo thống kê từ báo cáo của các bộ ngành, địa phương có trên 11.000 cơ sở nhà đất không sử dụng/sử dụng kém hiệu quả/sử dụng không đúng mục đích. Trong đó, có 3.780 cơ sở nhà đất đã có quyết định xử lý của cấp có thẩm quyền, còn lại trên 7.240 cơ sở nhà đất chưa có quyết định xử lý.
Cục trưởng Cục Quản lý Công sản Nguyễn Tân Thịnh. (Ảnh: Vietnam+)
Trước đó, Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quan tâm đến việc bố trí sử dụng, khai thác, cũng như xử lý các tài sản dư thừa. Ngày 11/3/2025, Bộ Tài chính đã ban hành Công văn 2950/BTC-QLCS, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương thực hiện một số giải pháp cụ thể.
Thứ nhất, các bộ, ngành, địa phương có nhà đất, bất động sản dôi dư phải xây dựng và ban hành kế hoạch để xử lý các tài sản này. Thứ hai là trong quá trình sắp xếp tinh gọn bộ máy phải cập nhật thường xuyên các cơ sở nhà đất phát sinh mới vào kế hoạch. Thứ ba là trong kế hoạch phải xác định rõ nội dung công việc và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong từng khâu. Cuối cùng là phải ấn định tiến độ thực hiện cụ thể.
Điểm mới là các bộ, ngành, địa phương phải đánh giá, xác định nguyên nhân dẫn đến tình trạng cơ sở đất không sử dụng, sử dụng không đúng mục đích, hoặc sử dụng không hiệu quả. Cụ thể là xác định rõ nguyên nhân nào về cơ chế chính sách, công tác tổ chức thực hiện và công tác quy hoạch.
Từ việc xác định nguyên nhân, các bộ, ngành, địa phương phải đề xuất các giải pháp cụ thể. Ví dụ, nếu vướng mắc về mặt pháp luật, cần chỉ rõ văn bản nào gây vướng mắc và đề xuất hướng xử lý. Vướng mắc về quy hoạch, cần xác định trách nhiệm thuộc về ai và đề xuất giải pháp. Vướng mắc về trách nhiệm thực hiện, cần đề xuất biện pháp xử lý.
Để đảm bảo các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc các yêu cầu trên, Bộ Tài chính đã có văn bản yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra và xử lý nghiêm các trường hợp chậm trễ hoặc không thực hiện đúng kế hoạch. Các bộ, ngành, địa phương được yêu cầu báo cáo về Bộ Tài chính trước ngày 5/4/2025 và sau đó báo cáo định kỳ hàng quý để có giải pháp hướng dẫn, thực hiện quyết liệt việc giải quyết dứt điểm các vấn đề về tài sản dư thừa.
- Xin cảm ơn ông!
(Vietnam+)