Sáp nhập tỉnh mở rộng không gian tăng trưởng công nghiệp
Việc sáp nhập tỉnh Thái Nguyên và tỉnh Bắc Kạn thành tỉnh Thái Nguyên (mới) được kỳ vọng sẽ mở ra không gian phát triển mới. Theo báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên, giá trị sản xuất công nghiệp 6 tháng đầu năm 2025 (trước sáp nhập) đạt 443,6 nghìn tỷ đồng, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2024 và đạt 38,5% kế hoạch năm. Trong đó, khu vực công nghiệp địa phương đạt 20,8 nghìn tỷ đồng, tăng 8,6% và khu vực Nhà nước Trung ương đạt 12,6 nghìn tỷ đồng, tăng 7,1%.
Tại tỉnh Bắc Kạn (cũ), chỉ số sản xuất công nghiệp trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng 17% so với cùng kỳ năm 2024. Giá trị sản xuất công nghiệp đạt khoảng 1.050 tỷ đồng (46,13% kế hoạch năm).
Sau sáp nhập, tỉnh Thái Nguyên tiếp tục triển khai các công tác xây dựng và phát triển hạ tầng cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Ảnh minh họa
Cùng với tăng trưởng giá trị sản xuất, tỉnh Thái Nguyên xác định phát triển cụm công nghiệp là giải pháp chiến lược để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Theo Phương án phát triển cụm công nghiệp tỉnh Thái Nguyên thời kỳ 2021 - 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh Thái Nguyên có 41 cụm công nghiệp với tổng diện tích 2.067 ha. Đến nay có 29/41 cụm công nghiệp đã thành lập với tổng diện tích là 1.208 ha; tổng vốn đăng ký là 13.152 tỷ đồng.
Trong đó, 13 cụm công nghiệp đã đi vào hoạt động, thu hút 75 dự án, trong đó có 59 dự án đang sản xuất kinh doanh với tỷ lệ lấp đầy bình quân đạt 56%. Năm 2024, các dự án trong các cụm công nghiệp đã mang lại doanh thu hơn 10.600 tỷ đồng, giải quyết việc làm cho hơn 11.700 lao động và đóng góp khoảng 176 tỷ đồng cho ngân sách nhà nước.
Tỉnh Bắc Kạn (cũ) có 27 cụm công nghiệp với tổng diện tích 676,4 ha; có 8/27 cụm công nghiệp đã thành lập với tổng diện tích 264,9 ha, tổng vốn đăng ký là 2.575 tỷ đồng, trong đó có 1 cụm công nghiệp đã hoàn thành hạ tầng kỹ thuật và có 1 nhà đầu tư thứ cấp thuê 100% đất công nghiệp để thực hiện dự án sản xuất, gia công giày dép với tổng vốn đầu tư 587,5 tỷ đồng (hiện chủ đầu tư đang tiến hành lắp đặt máy móc thiết bị, dự kiến quý III/2025 đi vào hoạt động sản xuất).
Sự phát triển của các cụm công nghiệp đã góp phần cải thiện hạ tầng kỹ thuật, tạo việc làm cho người lao động và thu hút nguồn lực đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt trong các lĩnh vực như chế biến nông sản, sản xuất linh kiện điện tử, dệt may, cơ khí và vật liệu xây dựng. Việc các cụm công nghiệp đi vào hoạt động đã thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, gia tăng giá trị sản xuất công nghiệp và nâng cao thu nhập cho người dân.
Tháo gỡ vướng mắc, tạo đột phá phát triển cụm công nghiệp
Cùng với kết quả khả quan, việc phát triển cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng đang đối mặt với nhiều khó khăn. Theo ông Phạm Văn Thọ, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên, nhiều dự án cụm công nghiệp đang gặp trở ngại do vướng mắc trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, thủ tục hành chính và hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ.
"Chúng tôi đang tích cực phối hợp với chính quyền địa phương và chủ đầu tư để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng. Với các cụm công nghiệp chưa thành lập, ngành Công Thương Thái Nguyên sẽ tiếp tục rà soát, đẩy nhanh tiến độ thu hút đầu tư hạ tầng", lãnh đạo Sở Công Thương nhấn mạnh.
Mục tiêu Thái Nguyên đặt ra là đến năm 2025, giá trị sản xuất công nghiệpo đạt khoảng 1.211.000 tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng trung bình từ 9%/năm trở lên. Tỉnh cũng có nhiều chính sách hỗ trợ nhà đầu tư như đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, khuyến khích ứng dụng công nghệ sạch và phát triển hạ tầng cụm công nghiệp gắn với bảo vệ môi trường.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cùng đoàn công tác Bộ Công Thương đến thăm và thị sát nhà máy Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG (Dệt may TNG) đặt tại Cụm công nghiệp Sơn Cẩm 1, Thái Nguyên, tháng 8/2024
Đánh giá cao môi trường đầu tư của Thái Nguyên, ông Nguyễn Chí Dũng, Tổng giám đốc Công ty CP Xây dựng và Phát triển hạ tầng Phú Bình, chủ đầu tư hai cụm công nghiệp Tân Đức và Lương Phú - Tân Đức (xã Phú Bình) cho biết, doanh nghiệp nhận được sự hỗ trợ từ chính quyền tỉnh trong quá trình triển khai dự án.
Theo ông Dũng, chính quyền không chỉ đóng vai trò quản lý mà còn đồng hành, tư vấn giúp doanh nghiệp cũng như các nhà đầu tư thứ cấp hoàn thiện đầy đủ thủ tục pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi trong xây dựng và vận hành nhà máy. Với những hỗ trợ này, hai cụm công nghiệp kỳ vọng sớm thu hút nhà đầu tư công nghệ cao, đảm bảo yếu tố môi trường và tạo thêm việc làm cho địa phương.
Đối với Cụm công nghiệp Yên Lạc (xã Phú Lương) vừa được khởi công, đại diện Công ty CP Đầu tư xây dựng và Phát triển đô thị Thăng Long Thái Nguyên (chủ đầu tư dự án) cũng ghi nhận sự hỗ trợ tích cực từ chính quyền địa phương và đề xuất sớm triển khai tuyến đường gom kết nối từ quốc lộ vào cụm công nghiệp để đẩy nhanh tiến độ hạ tầng.
Theo ông Phạm Văn Thọ, việc phát triển các cụm công nghiệp không chỉ góp phần cân bằng phát triển kinh tế giữa các địa phương sau sáp nhập mà còn mở ra cơ hội lớn để tỉnh tận dụng lợi thế sẵn có về quỹ đất, nguồn nhân lực và vị trí địa lý.
"Thái Nguyên xác định phát triển cụm công nghiệp gắn liền với bảo vệ môi trường, thúc đẩy doanh nghiệp sử dụng công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng và xử lý chất thải hiệu quả, qua đó bảo đảm phát triển bền vững và nâng cao chất lượng sống của người dân", Giám đốc Sở Công Thương nhấn mạnh.
Với định hướng rõ ràng, sự đồng hành từ chính quyền và nỗ lực từ phía doanh nghiệp, cụm công nghiệp đang dần trở thành động lực quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu đưa Thái Nguyên trở thành trung tâm công nghiệp hiện đại của vùng trung du, miền núi phía Bắc và vùng Thủ đô Hà Nội vào năm 2030.
Nguyên Thảo