Giải pháp phát triển nuôi thủy sản nước ngọt bền vững

3 giờ trướcBài gốc

Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, hệ thống sông ngòi dày đặc và nguồn nước phong phú, tỉnh Nam Định đang khai thác mạnh mẽ tiềm năng nuôi thủy sản nước ngọt, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, đóng góp quan trọng thực hiện chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững của tỉnh.

Tham quan mô hình ứng dụng chế phẩm vi sinh trong nuôi thủy sản nước ngọt tại Trung tâm Giống thủy hải sản tỉnh.

Năm 2024, diện tích nuôi thủy sản nước ngọt của tỉnh đạt 9.000ha, sản lượng ước đạt gần 70 nghìn tấn, tăng 5,56% so với năm trước. Các loài cá truyền thống như: trắm, trôi, chép vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong sản lượng; năng suất khá cao, đạt trên 5 tấn/ha. Các loài thủy sản nước ngọt có giá trị kinh tế cao như cá diêu hồng, cá lóc bông, cá lăng tiếp tục được phát triển mạnh. Ngoài ra, cá cảnh, đặc biệt là cá Koi, hiện đang trở thành sản phẩm có giá trị cao và ngày càng được mở rộng diện tích nuôi. Với khoảng 10ha nuôi cá Koi, sản lượng thu hoạch đạt 7-10 tấn/năm, đây là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả kinh tế mà mô hình này mang lại. Bên cạnh đó, sản xuất giống thủy sản nước ngọt cũng đạt được nhiều thành công đáng ghi nhận. Các cơ sở đã sản xuất trên 1,2 tỷ con giống thủy sản nước ngọt, chủ yếu là các loại giống cá truyền thống, cá Koi, cá chạch sụn, ếch Thái Lan, ốc nhồi… đáp ứng đủ nhu cầu cho người nuôi trong tỉnh. Việc đảm bảo chất lượng con giống, kiểm dịch đầy đủ trước khi thả nuôi là một yếu tố quan trọng giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm thủy sản của tỉnh.

Một trong những điểm sáng trong phát triển nuôi thủy sản nước ngọt ở Nam Định là sự chuyển đổi từ hình thức nuôi nhỏ lẻ, truyền thống sang nuôi tập trung và thâm canh, qua đó không chỉ giúp tăng hiệu quả sản xuất mà còn nâng cao giá trị sản phẩm. Điển hình là huyện Trực Ninh đã hình thành các vùng nuôi cá truyền thống, chạch sụn tập trung tại các xã, thị trấn Trực Chính, Trực Đạo, Phương Định, Trực Khang, Trực Mỹ, Cổ Lễ… Huyện Ý Yên có các vùng nuôi tập trung với đối tượng chính là các loại cá truyền thống, cá rô đầu vuông tại các xã: Yên Chính, Trung Nghĩa, Phú Hưng, Yên Khang… Thành phố Nam Định quy hoạch, phát triển các vùng nuôi cá trắm đen, cá cảnh tại các xã Mỹ Hà, Mỹ Trung, Mỹ Thắng… Nhiều hộ dân, doanh nghiệp và HTX đã mạnh dạn thử nghiệm các kỹ thuật mới, áp dụng tiêu chuẩn quốc gia về nuôi trồng thủy sản, tiêu chuẩn thực hành nuôi tốt (GAP) để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tạo dựng uy tín trên thị trường. Trong đó, mô hình nuôi thâm canh cá trắm đen, cá chép, cá trắm cỏ đang trở thành xu thế phát triển chính, mang lại năng suất vượt trội, đạt tới 15-20 tấn/ha/năm. Bên cạnh đó, nhiều hộ nuôi còn mạnh dạn thử nghiệm các kỹ thuật mới như nuôi thủy sản trong các lồng, bè trên sông. Ông Vũ Hoàng Giang, xã Mỹ Tân (thành phố Nam Định) sau khi học hỏi kinh nghiệm nuôi cá lồng của bạn bè và tìm hiểu qua sách, báo và được các cơ quan chức năng cấp phép đã mạnh dạn đầu tư làm lồng nuôi cá trên sông Hồng. Hiện trang trại của ông Giang đang nuôi 14 lồng cá chép giòn, cá vàng và các loại cá truyền thống, mỗi năm xuất bán ra thị trường 20-25 tấn cá. Mặc dù sản lượng giảm do ảnh hưởng của cơn bão số 3 năm 2024 song nhờ giá cá tăng cao nên doanh thu của trang trại vẫn ổn định. Bình quân mỗi năm trang trại mang lại thu nhập ổn định từ 200-300 triệu đồng.

Một yếu tố quan trọng trong phát triển nuôi thủy sản tại Nam Định là sự liên kết giữa các hộ nuôi, cơ sở sản xuất giống và các doanh nghiệp tiêu thụ nhằm phát triển bền vững. Điển hình là HTX Sản xuất và thương mại Tân Khánh ở thôn Phong Cốc, xã Minh Tân (Vụ Bản) - 1 trong 63 HTX tiêu biểu toàn quốc năm 2024 được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam công nhận. Với 16 thành viên chuyên sản xuất, kinh doanh cá Koi với quy mô nuôi hơn 30ha, mỗi năm HTX cung ứng ra thị trường trên 100 tấn cá, đồng thời cũng kết nối tiêu thụ sản phẩm cá cảnh ở các thị trường lớn như các Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội. Không chỉ mang lại lợi nhuận cao cho các hộ nuôi, mô hình này còn góp phần nâng cao giá trị thương hiệu thủy sản nước ngọt của tỉnh Nam Định. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn một số mô hình liên kết, hợp tác trong nuôi trồng thủy sản nước ngọt khác như: Tổ hợp tác nuôi thủy sản xã Yên Phúc (Ý Yên) có 16 hộ tham gia có gần 200 lồng nuôi các loại cá trắm đen, cá diêu lồng, cá lăng có nhiều hộ thu nhập từ 500 triệu đến hơn 1 tỷ đồng; Tổ hợp tác nuôi lươn không bùn xã Hải Giang (Hải Hậu) với 13 thành viên đầu tư xây bể nuôi lươn không bùn và liên kết để tương trợ nhau từ vật tư đầu vào đến đầu ra sản phẩm…

Dù đạt nhiều thành tựu, song ngành nuôi thủy sản nước ngọt Nam Định vẫn đối mặt với nhiều thách thức: Tác động của thiên tai do biến đổi khí hậu toàn cầu, thời tiết ngày càng diễn biến phức tạp khó lường. Đơn cử như bão số 3 năm 2024 và mưa lũ lớn sau bão đã có gần 1.400ha nuôi thủy sản bị ảnh hưởng, gây thiệt hại trên 4.500 tấn thủy sản, ước thiệt hại trên 135 tỷ đồng. Dịch bệnh trong nuôi trồng thủy sản, dù chưa ghi nhận tình hình dịch bệnh trên diện rộng, nhưng trong điều kiện thời tiết thất thường và môi trường nuôi thủy sản ngày càng bị ô nhiễm, công tác quản lý dịch bệnh và bảo vệ nguồn nước là vấn đề cấp bách đang đặt ra cần phải giải quyết.

Để phát triển nuôi thủy sản nước ngọt bền vững, thời gian tới, tỉnh tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cấp hệ thống kênh mương đảm bảo môi trường nuôi thủy sản ổn định và bền vững. Việc đầu tư vào các vùng nuôi thủy sản tập trung cũng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro do thiên tai và bệnh dịch. Chỉ đạo các ngành chức năng và các địa phương tổ chức các lớp tập huấn, hỗ trợ kỹ thuật trong việc áp dụng các công nghệ nuôi tiên tiến, phòng, chống dịch bệnh, cũng như các phương pháp quản lý môi trường nước; đặc biệt là áp dụng các tiêu chuẩn thực hành nuôi tốt (GAP) nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Tạo điều kiện thuận lợi để các HTX, tổ hợp tác sản xuất thủy sản xây dựng các mối liên kết bền vững với các doanh nghiệp, đại lý tiêu thụ trong và ngoài tỉnh giúp ổn định đầu ra, nâng cao giá trị sản phẩm. Nhân rộng các mô hình nuôi thủy sản sạch, an toàn, hữu cơ không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tạo ra những sản phẩm chất lượng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Với những giải pháp đúng đắn, ngành nuôi thủy sản nước ngọt Nam Định sẽ tiếp tục phát triển bền vững, khai thác tối đa tiềm năng sẵn có, nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần quan trọng trong thực hiện các mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu của tỉnh.

Bài và ảnh: Ngọc Ánh

Nguồn Nam Định : https://baonamdinh.vn/kinh-te/202503/giai-phap-phat-triennuoi-thuy-san-nuoc-ngot-ben-vung-2353ad6/