Giải pháp phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng

12 giờ trướcBài gốc

4 trụ cột chiến lược

Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam (có hiệu lực từ ngày 1-9-2025) xác định: Trung tâm tài chính quốc tế đặt tại TP Hồ Chí Minh và TP Đà Nẵng, được xây dựng trên cơ sở thống nhất về hoạt động, quản lý, giám sát; có định hướng phát triển sản phẩm riêng biệt, phát huy thế mạnh của từng thành phố; bảo đảm sự công bằng, tương hỗ lẫn nhau, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm tài chính quốc tế hàng đầu, nâng tầm vị thế của Việt Nam trong mạng lưới tài chính toàn cầu gắn với động lực tăng trưởng kinh tế. Theo định hướng, TP Hồ Chí Minh sẽ là đầu mối tài chính quy mô lớn, phát triển mạnh về thị trường chứng khoán, trái phiếu, ngân hàng, quản lý quỹ, dịch vụ niêm yết. Đà Nẵng sẽ tập trung phát triển các dịch vụ tài chính liên quan đến logistics, hàng hải, thương mại tự do và các chuỗi cung ứng công-nông nghiệp.

Các đại biểu tham quan gian hàng triển lãm tại sự kiện Tuần lễ Tài chính và Công nghệ Đà Nẵng năm 2025.

TP Đà Nẵng có vị trí địa lý đặc biệt khi nằm trên trục hành lang kinh tế Đông-Tây, đồng thời sở hữu cảng biển nước sâu và sân bay quốc tế hiện đại, có tiềm năng trở thành trung tâm tài chính hỗ trợ logistics, bảo hiểm rủi ro và thương mại xuyên biên giới. Để phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng, tại Diễn đàn Tài chính Việt Nam năm 2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc đề xuất 4 trụ cột chiến lược: Thứ nhất, tài chính hàng hải-logistics-bảo hiểm; tập trung phát triển mạnh các dịch vụ tài trợ thương mại, tín dụng logistics, bảo hiểm thân tàu, hàng hóa, tái bảo hiểm và phòng ngừa rủi ro chuỗi cung ứng. Thứ hai, tài chính gắn với chuỗi sản xuất-nông nghiệp-tài nguyên; hỗ trợ các giao dịch thương mại tái sinh từ nông-thủy sản, kim loại, quặng, liên kết chuỗi cung ứng miền Trung-Tây Nguyên. Thứ ba, tài chính xanh-bền vững; phát triển trái phiếu xanh, tín chỉ carbon, bảo hiểm rủi ro khí hậu cho nông nghiệp, tận dụng xu hướng tài chính bền vững toàn cầu. Thứ tư, dịch vụ tài chính xuyên biên giới; phát triển định danh điện tử, vận đơn điện tử, chứng từ xanh, thanh toán xuyên biên giới theo tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt dọc theo hành lang Đông-Tây. 4 trụ cột này sẽ tạo ra dòng chảy kinh tế, gồm: Hàng hóa-dữ liệu-vốn-bảo hiểm, liên kết thành chuỗi dịch vụ tài chính khép kín và hiệu quả.

Nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế

Cùng với Nghị quyết số 222/2025/QH15, Luật Công nghiệp công nghệ số (số 71/2025/QH15, có hiệu lực từ ngày 1-1-2026) lần đầu tiên luật hóa khái niệm tài sản số, công nhận đây là loại tài sản hợp pháp, được pháp luật bảo vệ quyền sở hữu, đồng thời đặt ra nguyên tắc quản lý về phát hành, chuyển nhượng và khai thác trong hệ sinh thái công nghệ số. Tuy nhiên, Luật Công nghiệp công nghệ số và Nghị quyết số 222/2025/QH15 mới tạo khung nguyên tắc định hướng, chưa có nghị định, thông tư hướng dẫn và cơ chế thí điểm cụ thể cho Nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo (VASP).

Do đó, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, Chủ tịch Công ty 1Matrix Phan Đức Trung, cho rằng: Việt Nam cần thiết kế và ban hành một nghị định thí điểm thị trường tài sản số trong phạm vi trung tâm tài chính với thời hạn tối thiểu 24 tháng. Nghị định này phải quy định cơ chế chi tiết, đầy đủ và rõ ràng để: Thiết lập chế độ cấp phép và giám sát có chế tài đối với VASP; áp dụng Quy tắc truyền tải thông tin kèm giao dịch (Travel Rule) cho tài sản số theo chuẩn Lực lượng đặc nhiệm hành động tài chính (FATF) và bảo đảm cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) vận hành trong khuôn khổ có kiểm soát, không miễn trừ nghĩa vụ chống rửa tiền/chống tài trợ khủng bố (AML/CFT) cốt lõi.

Song song với đó, cần xác lập lộ trình triển khai thí điểm 3 giai đoạn: Ban hành nghị định và quy chế trung tâm tài chính để khởi động; triển khai thí điểm, giám sát chặt chẽ và đánh giá định kỳ; tổng kết, hoàn thiện và luật hóa chính thức. Cách tiếp cận này bảo đảm trung tâm tài chính có công cụ quản lý rủi ro ngay từ giai đoạn đầu, trong khi Nhà nước tích lũy đủ dữ liệu và kinh nghiệm để xây dựng khung pháp lý chính thức, bảo đảm tính tương thích với chuẩn FATF và khả năng liên thông với các trung tâm tài chính quốc tế.

Nhấn mạnh vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI), tài chính số và tài sản số là những yếu tố tạo ra bước ngoặt trong ngành tài chính, TS Jochen Biedermann, Giám đốc điều hành, Liên minh các trung tâm tài chính quốc tế nhìn nhận: Đối với AI, tiêu chuẩn vàng là việc xây dựng các “nhà máy AI” cho ngành tài chính. Đây là các trung tâm dữ liệu chuyên dụng cho siêu máy tính AI với yêu cầu khác biệt so với các trung tâm dữ liệu thông thường. Những “nhà máy AI” này rất tốn kém và cần sự hỗ trợ vốn từ chính phủ, tuy nhiên, sẽ mang lại cơ hội để các doanh nghiệp trẻ bứt phá, nếu không sẽ khó có khả năng chi trả cho các dự án AI quy mô lớn và cuối cùng phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các quốc gia khác...

Để xây dựng thành công trung tâm tài chính quốc tế, Giám đốc Khu vực Đông Nam Á, Viện Tony Blair Vì sự thay đổi toàn cầu Damian Hickey đề xuất: Việt Nam cần một chiến lược hợp tác quốc tế có trọng tâm, lấy đối tác chiến lược làm nền tảng. Trong đó, 5 lĩnh vực ưu tiên được xác định gồm: Hoàn thiện hạ tầng pháp lý và cơ chế giải quyết tranh chấp; phát triển và hội nhập thị trường vốn; thúc đẩy hệ sinh thái công nghệ tài chính (fintech); đặt tài chính bền vững làm trụ cột và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Đối với fintech, Việt Nam đã có một hệ sinh thái fintech sôi động, được củng cố bởi sự chấp nhận mạnh mẽ của người tiêu dùng trong lĩnh vực thanh toán, ví điện tử và cho vay ngang hàng. Tuy nhiên, để thực sự trở thành một trung tâm fintech của khu vực, bên cạnh việc mở rộng thị trường trong nước, trung tâm tài chính quốc tế của Việt Nam cần chủ động tham gia vào chuỗi giá trị fintech xuyên biên giới. Điều này đòi hỏi những mối quan hệ hợp tác có chọn lọc với các trung tâm tài chính hàng đầu có định hướng công nghệ, để Việt Nam có thể mở rộng sức ảnh hưởng một cách đồng bộ và toàn diện, thay vì tiến lên bằng những nỗ lực rời rạc, đơn lẻ.

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/giai-phap-phat-trien-trung-tam-tai-chinh-quoc-te-tai-da-nang-909771