Chậm tiến độ cả hai dự án
Nguyên nhân chậm trễ trong giải phóng mặt bằng (GPMB) được các xã, phường có dự án đi qua xác định là do nhiều vướng mắc liên quan đến đo đạc và chênh lệch giá đất. Một số người dân chưa đồng tình với mức giá bồi thường vì cho rằng giá đất thấp. Ngoài ra, những thay đổi sau khi sáp nhập, giải thể các đơn vị hành chính cũng khiến công tác GPMB bị gián đoạn.
Các địa phương nêu khó khăn, vướng mắc trong việc GPMB cho 2 dự án
Ông Nguyễn Khiết Phúc, Chủ tịch UBND phường Vĩnh Tân, TP.HCM cho biết, dự án cao tốc đi qua địa bàn dài 8,9 km với diện tích đất thu hồi 84,6ha, ảnh hưởng 472 hộ dân và đã bồi thường cho 67 hộ. Dự án Vành đai 4 đi qua địa bàn dài 3,5 km, ảnh hưởng 229 hộ dân và đã chi trả bồi thường được 4 hộ.
GPMB cho cao tốc TP.HCM-Thủ Dầu Một-Chơn Thành
Ông Phúc chia sẻ, phường được hình thành từ việc sáp nhập phường Vĩnh Tân (thuộc TP. Tân Uyên) và thị trấn Tân Bình (thuộc huyện Bắc Tân Uyên). Do giá đất ở hai địa phương cấp huyện này khác nhau, nên địa phương cũng đang gặp khó khăn trong công tác bồi thường và GPMB.
"Bảng giá này đã được đơn vị tư vấn và hội đồng đền bù GPMB thông qua, công bố. Do đó, dự án trước ngày 1/7 vẫn tiếp tục áp dụng bảng giá này. Tuy nhiên, những hộ gần nhau nhưng có chênh lệch quá nhiều về giá đất, địa phương sẽ làm việc cụ thể với từng hộ để có phương án vận động cũng như có hình thức hỗ trợ phù hợp", ông Phúc nói thêm.
Dự án cao tốc TP.HCM – Thủ Dầu Một – Chơn Thành, đoạn qua Bình Dương cũ có tổng chiều dài GPMB là 45,7km, diện tích thu hồi 344,1ha, ảnh hưởng đến 1.616 hộ dân. Đến nay, mới chỉ bàn giao được 97,73ha, tương đương 28% tổng diện tích. Kế hoạch GPMB hoàn thành vào cuối năm 2025, nhưng với tiến độ hiện tại, việc này sẽ rất khó thực hiện.
Tương tự, dự án đường Vành đai 4 cũng rất chậm. Dự án có tổng chiều dài GPMB 27,83km và diện tích thu hồi 312,54 ha, ảnh hưởng đến 1.449 hộ dân.
Đến nay, thông báo thu hồi đất đã đạt 97,2% và công tác kiểm đếm đạt 69%. Tuy nhiên, mới chỉ phê duyệt phương án bồi thường cho 139 trường hợp (khoảng 10%) với số tiền 671,9 tỷ đồng. Đáng chú ý, dự án này chưa bàn giao được một mét vuông mặt bằng nào. Theo kế hoạch, dự án phải hoàn thành GPMB vào cuối năm 2024.
Giải pháp và cam kết của các bên liên quan
Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cho biết, mức giá đất để bồi thường không thấp, so với các địa phương khác như Tây Ninh, Đồng Nai là cao hơn. Đối với vấn đề các địa phương ở các cấp huyện khác nhau sáp nhập lại, địa phương nào thì cứ áp dụng giá đã được phê duyệt từ trước.
Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Bình Dương cho biết, hiện trung tâm đã làm việc với các địa phương và yêu cầu thực hiện phần việc của mình, đồng thời cam kết sẽ hoàn thành GPMB trong quý III/2025.
Theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Bình Dương GPMB chậm sẽ ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công
Theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Bình Dương, việc các địa phương chậm GPMB cũng làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Tính đến tháng 7/2025, chỉ mới giải ngân được 11,2% so với vốn được bố trí cho hai dự án trọng điểm. Ban cũng đề nghị các địa phương nhanh chóng thực hiện các bước phối hợp để bàn giao mặt bằng sớm.
Bà Huỳnh Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Hòa, TP.HCM cho biết, địa phương có 350 hộ dân và 4 tổ chức bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc TP.HCM – Thủ Dầu Một – Chơn Thành. Hiện đã phê duyệt phương án bồi thường cho 120 hộ dân, nhưng hiện tại mới có 1 tổ chức và 1 hộ dân nhận tiền. Mặc dù khó khăn, các địa phương cam kết sẽ thực hiện.
Bà Ánh nói: "Đối với các hộ đồng ý nhận tiền, chúng tôi sẽ phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất để chi tiền ngay. Các hộ còn thắc mắc về giá, chúng tôi sẽ tổ chức đối thoại để người dân hài lòng với giá đã được Nhà nước xây dựng, hiểu được giá trị của công trình, từ đó sớm bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công”.
Ông Bùi Minh Thạnh, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ GPMB cho 2 dự án
Ông Bùi Minh Thạnh, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, yêu cầu các sở, ban, ngành và địa phương khẩn trương phối hợp giải quyết để đẩy nhanh tiến độ GPMB. Ông đặt mục tiêu hoàn thành công tác này trước ngày 30/9 để đảm bảo hai dự án trọng điểm sớm được triển khai theo đúng lộ trình.
Ông Thạnh cho rằng, việc GPMB rất quan trọng. Do đó, cần lập tổ công tác vận động do Bí thư xã, phường làm tổ trưởng để tuyên truyền cho người dân hiểu về giá trị của dự án đối với sự phát triển của địa phương. Đồng thời, việc chi tiền bồi thường phải nhanh chóng để người dân sớm ổn định cuộc sống.
"Trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện, nếu phát sinh vấn đề khó, mới, vượt thẩm quyền, đề nghị các đồng chí thông tin nhanh, không nhất thiết bằng văn bản mà có thể bằng điện thoại để lãnh đạo thành phố kịp thời xử lý. Tôi đề nghị Trung tâm Phát triển quỹ đất khi chi tiền cho dân, cần tổ chức ngay tại khu vực, khu phố, bố trí công an, lực lượng bảo vệ an tòa, an ninh chứ không phải ngồi ở cơ quan bắt dân từ khu vực xa xuống", ông Thạnh nói.
Phối cảnh đường Vành đai 4
Dự án đường cao tốc TP.HCM – Thủ Dầu Một – Chơn Thành đoạn qua Bình Dương, khởi công ngày 1/2/2025, dự kiến hoàn thành vào tháng 9/2026. Tương tự, dự án đường Vành đai 4 TP.HCM đã khởi công vào ngày 18/6/2025 và dự kiến hoàn thành vào năm 2029.
Đây là hai dự án trọng điểm quốc gia, đóng vai trò then chốt trong việc kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam, đặc biệt là TP.HCM và các tỉnh lân cận. Tuy nhiên, nếu công tác bồi thường và GPMB bị chậm trễ, tiến độ của cả hai dự án sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Thiên Lý, Quốc Việt/VOV - TP.HCM