Năm ngoái, 13 triệu ô tô điện mới đã lăn bánh trên đường phố Trung Quốc khi nước này tiếp tục quá trình chuyển đổi nhanh chóng sang năng lượng mới. Song khi các phương tiện thân thiện với môi trường bắt đầu chiếm lĩnh giao thông, công nghệ mới dường như lại mang theo một vấn đề cũ là say xe.
Sau khi điều tra số lượng ngày càng tăng các báo cáo về việc hành khách ô tô điện cảm thấy chóng mặt, buồn nôn hoặc toát mồ hôi lạnh, các nhà nghiên cứu ở Nhật Bản có thể đã tìm ra một giải pháp cho vấn đề công nghệ cao: Phát một âm thanh đơn giản trước chuyến đi của khách.
Các nghiên cứu tiết lộ rằng ô tô điện dễ gây cảm giác buồn nôn hơn xe sử dụng động cơ đốt trong truyền thống do đặc tính tăng tốc và giảm tốc độc đáo của chúng.
Theo các nhà nghiên cứu tại Đại học Trùng Khánh và Viện Nghiên cứu Kỹ thuật Ô tô Trung Quốc, say xe có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sự thoải mái của hành khách, đặc biệt là những người thường cảm thấy bồn chồn và căng thẳng khi đi ô tô.
Ví dụ, hệ thống phanh tái tạo có thể gây say xe, theo những phát hiện được công bố vào tháng trước bởi một nhóm do Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông (ở thành phố Quảng Châu, Trung Quốc) dẫn đầu.
Hệ thống này là một chức năng độc đáo trong ô tô điện, chuyển đổi động năng thành điện năng khi xe giảm tốc để sạc pin, dẫn đến giảm tốc độ tần số thấp, có thể gây ra các triệu chứng say xe.
Giảm tốc độ tần số thấp đề cập đến việc ô tô điện giảm tốc độ một cách nhẹ nhàng và kéo dài, tạo ra những thay đổi gia tốc không lớn nhưng liên tục và lặp đi lặp lại, khác với phanh gấp và dứt khoát như trên xe xăng.
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Thượng Hải và nhà sản xuất ô tô SAIC Motor (Trung Quốc) đã phát hiện rằng với hành khách ô tô điện, “kết nối chức năng của não trải qua quá trình tái tổ chức để đối phó với căng thẳng sinh lý và tâm lý do say xe gây ra”, theo nghiên cứu của họ được công bố vào tháng 10.2024.
William Emond, nghiên cứu sinh tiến sĩ về say xe tại Đại học Công nghệ Belfort-Montbéliard (Pháp), nói đi ô tô điện dễ say xe hơn có thể do cả tài xế và hành khách “thiếu trải nghiệm”.
“Bộ não thiếu độ chính xác khi ước tính lực chuyển động vì dựa vào trải nghiệm trước đây với các loại xe khác", William Emond chia sẻ với tờ The Guardian. Dù ô tô điện ngày càng phổ biến, xe sử dụng động cơ đốt trong vẫn nhiều hơn. Tài xế và hành khách quen thuộc với ô tô xăng hơn nên có nhiều thời gian hơn để thích nghi với các tín hiệu đặc trưng của chúng.
Nếu đã dành phần lớn cuộc đời để lái ô tô xăng, tài xế sẽ dự đoán gia tốc sau tiếng gầm của động cơ - cảnh báo rằng họ sắp trải qua sự thay đổi tốc độ. Trong ô tô chạy bằng pin, động cơ điện không tạo ra những tiếng ồn như vậy.
Giảm say xekhi đi ô tô điện bằng âm thanh 100Hz
Để giảm say xe, các nhà khoa học tại Đại học Nagoya (Nhật Bản) đã phát hiện ra rằng việc nghe một âm thanh 100Hz trong một phút trước khi đi ô tô điện có thể giúp giúp giảm triệu chứng.
Âm thanh 100Hz giúp giảm say xe khi đi ô tô điện
Những phát hiện này, mà họ cho là phương pháp an toàn và hiệu quả để giảm các triệu chứng như chóng mặt và buồn nôn, đã được công bố trên tạp chí Environmental Health and Preventive Medicine vào tháng 3.
Environmental Health and Preventive Medicine là tạp chí học thuật uy tín, công bố các nghiên cứu tiên tiến liên quan đến việc bảo vệ và cải thiện sức khỏe con người thông qua phòng ngừa và kiểm soát các yếu tố môi trường, hành vi và lối sống.
“Những rung động ở âm thanh đặc biệt này kích thích các cơ quan tiền đình ở tai trong, nơi phát hiện gia tốc tuyến tính và trọng lực. Điều này cho thấy một kích thích âm thanh đặc biệt có thể kích hoạt toàn diện hệ thống tiền đình, vốn chịu trách nhiệm duy trì sự cân bằng và định hướng không gian”, tác giả chính Masashi Kato cho biết trong một tuyên bố của Đại học Nagoya.
Những người tham gia nghiên cứu đã nghe đoạn âm thanh trong 1 phút trước khi ngồi lên xích đu, mô phỏng việc lái ô tô hoặc một phương tiện gây say xe. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng triệu chứng như choáng váng và buồn nôn của họ đã được giảm bớt.
“Những kết quả này cho thấy rằng việc kích hoạt các dây thần kinh giao cảm, thường bị rối loạn trong tình trạng say xe, đã được cải thiện một cách khách quan nhờ việc tiếp xúc với âm thanh đặc biệt”, Masashi Kato nói.
Các dây thần kinh giao cảm là một phần của hệ thần kinh tự động, chịu trách nhiệm kiểm soát các phản ứng không ý thức của cơ thể trong những tình huống căng thẳng, nguy hiểm hoặc kích thích mạnh, được gọi là phản ứng “chiến đấu hoặc bỏ chạy”.
Sơn Vân
Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/giam-chong-mat-buon-non-khi-di-o-to-dien-bang-lieu-phap-am-thanh-234332.html