Giảm nỗi lo úng ngập ở xã Thư Lâm

3 giờ trướcBài gốc

Kênh hút bị lấn chiếm thu hẹp mặt cắt, bồi lắng, ảnh hưởng hoạt động của trạm bơm. Ảnh: Kim Nhuệ

Hệ thống xuống cấp, không còn đáp ứng yêu cầu

Trạm bơm tiêu Mạnh Tân được xây dựng từ năm 1997, đảm nhiệm tiêu thoát cho 1.501ha của bốn xã cũ thuộc huyện Đông Anh cũ và hỗ trợ tiêu cho 419ha thuộc lưu vực Trạm bơm 19/5 cùng một phần diện tích Trạm bơm Thạc Quả.

Qua gần ba thập kỷ khai thác, hệ thống đã bộc lộ nhiều bất cập, gây khó khăn cho công tác phòng, chống úng ngập.

Ống xả trạm bơm đặt cao, dẫn đến năng lượng bị tiêu hao. Ảnh: Kim Nhuệ

Trao đổi với phóng viên Báo Hànôịmới, Giám đốc Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Đông Anh Phạm Văn Khánh cho biết, cả hai trạm Mạnh Tân và 19/5 đều được thiết kế trong bối cảnh Đông Anh còn là vùng thuần nông, với hệ số tiêu chỉ 5 đến 6 l/s/ha. Tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ những năm gần đây, khiến nhiều khu vực chuyển đổi mục đích sử dụng đất, từ đó đòi hỏi hệ số tiêu cao hơn nhiều lần. Quy hoạch thủy lợi đến năm 2020, tầm nhìn 2030 nêu rõ hệ số tiêu phải đạt 8,5 l/s/ha cho đất nông nghiệp và 18 l/s/ha cho đất đô thị, mức mà hệ thống hiện hữu không thể đáp ứng, nếu không được cải tạo toàn diện.

Điểm nghẽn lớn nhất của trạm nằm ở tuyến kênh và bể hút. Cao trình đáy kênh và bể hút chỉ khoảng 1,75m, khiến nhiều thời điểm máy bơm có công suất, nhưng không thể vận hành do không đủ nước dẫn về, trong khi phía thượng lưu vẫn còn ngập. Kết cấu nhà trạm đặt cửa hút vuông góc dòng chảy, tạo dòng xoáy cuốn bùn rác về cuối bể, thường xuyên gây tắc nghẽn cục bộ.

Bể hút vuông góc trạm bơm ảnh hưởng công suất trạm bơm. Ảnh: Kim Nhuệ

Việc thiếu hệ thống vớt rác từ xa, khiến rác thải sinh hoạt dồn ngay trước miệng hút, làm giảm hiệu suất bơm. Bể xả và cống xả đặt cao hơn cần thiết, dẫn đến năng lượng bị tiêu hao khi nước phải bơm lên rồi lại chảy xuống. Trong những đợt mưa lớn, khi mực nước sông Ngũ Huyện Khê dâng cao, trạm Thạc Quả không thể bơm ra sông do nguy cơ úng ngược, khiến Mạnh Tân trở thành “cửa thoát duy nhất” cho cả vùng và chịu áp lực vượt xa năng lực thiết kế.

Tuyến kênh dẫn dài 6,9km cũng xuống cấp nghiêm trọng với nhiều đoạn bị bồi lắng, mái kênh sạt lở, lòng dẫn thu hẹp; đặc biệt 540m cuối tuyến bị người dân lấn chiếm, gây khó khăn cho công tác nạo vét, duy tu. Tất cả cho thấy việc đầu tư nâng cấp Trạm bơm Mạnh Tân là yêu cầu cấp thiết chứ không còn là mong muốn.

Thành phố Hà Nội quyết định đầu tư 313 tỷ đồng cải tạo, nâng cấp hệ thống Trạm bơm tiêu Mạnh Tân. Ảnh: Kim Nhuệ

Nâng cao năng lực tiêu thoát nước cho toàn lưu vực

Để khắc phục triệt để những bất cập trên, UBND thành phố Hà Nội quyết định đầu tư 313 tỷ đồng cải tạo, nâng cấp toàn bộ hệ thống. Dự án bao gồm xây mới trạm bơm tiêu với công suất thiết kế 20m³/s gồm bốn tổ máy, xây dựng nhà trạm bơm, bể hút, bể xả, cống xả qua đê và kênh xả ngoài đê, đồng thời xây dựng hệ thống điện trung - hạ thế, trạm biến áp và các thiết bị đồng bộ.

Tuyến kênh tiêu Mạnh Tân dài 6,944km sẽ được cải tạo toàn diện, gắn với yêu cầu giải phóng mặt bằng và nâng cấp đường bờ kênh phục vụ quản lý, vận hành và sửa chữa.

Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng xã Thư Lâm Tô Anh Duy phát biểu tại lễ khởi công. Ảnh: Kim Nhuệ

Khi hoàn thành, công trình sẽ bảo đảm tiêu thoát chủ động cho khoảng 2.880ha, trong đó trạm Mạnh Tân trực tiếp phụ trách 1.501ha và hỗ trợ tiêu cho 419ha thuộc lưu vực trạm 19/5. Đây được xem là công trình then chốt nhằm giảm úng ngập, cải thiện môi trường sống và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực Đông Bắc Hà Nội. UBND xã Thư Lâm là đơn vị được giao làm chủ đầu tư.

Ông Tô Anh Duy, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng xã Thư Lâm cho biết, Ban đã hoàn thành công tác chuẩn bị và đủ điều kiện thi công, phấn đấu hoàn thành dự án vào năm 2027, bảo đảm chất lượng và tiến độ thành phố giao.

Kỳ vọng của người dân và quyết tâm của chính quyền

Phát biểu tại lễ khởi công, Bí thư Chi bộ Khu 6 (xã Thư Lâm) Hoàng Ngọc Sơn khẳng định, đây là công trình có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ giúp giảm ngập úng, mà còn tạo nền tảng phát triển hạ tầng cho khu vực. Ông Hoàng Ngọc Sơn cho biết, người dân đã chờ đợi công trình này từ lâu và kỳ vọng khi có hệ thống tiêu thoát mới, bà con sẽ yên tâm sản xuất, không còn nỗi lo mất trắng sau mỗi trận mưa lớn.

Chính quyền và cộng đồng dân cư cam kết phối hợp chặt chẽ, tạo thuận lợi cho công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ thi công và tham gia giám sát nhằm bảo vệ công trình, ngăn chặn các vi phạm lòng kênh.

Bí thư Chi bộ Khu 6 (xã Thư Lâm) Hoàng Ngọc Sơn phát biểu tại lễ khởi công. Ảnh: Kim Nhuệ

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Thư Lâm Lại Mạnh Cường, công trình là nhiệm vụ trọng điểm của toàn khóa, mang tính “chiếc chìa khóa” để xã phát triển hạ tầng kỹ thuật và hướng tới mục tiêu Nông thôn mới nâng cao. Phó Chủ tịch UBND xã yêu cầu Ban Quản lý dự án bám sát tiến độ, quản lý chặt chẽ chất lượng và nguồn vốn đầu tư, điều hành quyết liệt để không xảy ra chậm trễ; đồng thời bảo đảm hệ thống tiêu thoát khu vực không bị gián đoạn trong suốt quá trình thi công nhằm tránh ảnh hưởng tới sản xuất của người dân.

Đối với nhà thầu và đơn vị tư vấn, Phó Chủ tịch UBND xã Thư Lâm đề nghị phải xem đây là dự án có yêu cầu kỹ thuật phức tạp, cần áp dụng các giải pháp thi công khoa học, huy động thiết bị hiện đại và nhân lực có kinh nghiệm, đồng thời bảo đảm vừa thi công vừa duy trì khả năng vận hành bơm khi có tình huống phát sinh. Các thôn và khu dân cư dọc tuyến kênh cần phối hợp rà soát, cắm mốc, bàn giao mặt bằng đầy đủ, xử lý dứt điểm các vi phạm lấn chiếm lòng kênh và đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu rõ ý nghĩa của công trình và cùng tham gia gìn giữ.

Phó Chủ tịch UBND xã Thư Lâm Lại Mạnh Cường giao nhiệm vụ cho các đơn vị. Ảnh: Kim Nhuệ

Việc đầu tư Trạm bơm Mạnh Tân cho thấy quyết tâm của Hà Nội trong bảo vệ sinh kế người dân và hoàn thiện hạ tầng thủy lợi, tạo nền tảng để Thư Lâm phát triển ổn định, giảm thiểu rủi ro thiên tai trong dài hạn.

Kim Nhuệ

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/giam-noi-lo-ung-ngap-o-xa-thu-lam-723565.html