Giám sát phải chỉ ra điểm mạnh để phát huy, hạn chế để khắc phục

8 giờ trướcBài gốc

Phân định rõ hơn thẩm quyền và trách nhiệm

Chiều 12/8, tiếp tục phiên họp thứ 48, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

Ông Dương Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội cho biết, về thẩm quyền giám sát của Quốc hội, Hội đồng nhân dân (HĐND), có ý kiến đề nghị sửa đổi để phân định rõ thẩm quyền giám sát tối cao của Quốc hội chỉ đối với các cơ quan nhà nước ở Trung ương; không giám sát đối với cơ quan nhà nước ở địa phương.

Tiếp thu ý kiến này, để thực hiện nghiêm chủ trương tăng cường phân cấp, phân quyền, dự thảo Luật đã quy định rõ thẩm quyền của từng chủ thể giám sát. Trong đó xác định: Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội thường xuyên giám sát hoạt động và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở Trung ương.

HĐND, Thường trực HĐND, Ban của HĐND cấp tỉnh thường xuyên giám sát hoạt động và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở cấp tỉnh; HĐND, Thường trực HĐND, Ban của HĐND cấp xã giám sát hoạt động và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở cấp xã.

Khi cần thiết, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, HĐND và các cơ quan của HĐND cấp tỉnh tiến hành giám sát hoạt động của các chủ thể khác ở Trung ương và địa phương. Đối với các Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân khu vực, Ủy ban nhân dân đặc khu nơi không tổ chức cấp chính quyền địa phương thì dự thảo Luật quy định giao thẩm quyền giám sát cho HĐND cấp tỉnh.

Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình

Trên cơ sở phân định rõ hơn thẩm quyền và trách nhiệm của từng chủ thể giám sát, đồng thời thực hiện chủ trương tăng cường phân công, phân cấp trong hoạt động giám sát, dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung một số hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND như sau: Sửa đổi quy định về giám sát chuyên đề của Quốc hội, HĐND theo hướng: Quốc hội, HĐND không trực tiếp tổ chức Đoàn giám sát chuyên đề.

Hàng năm, Quốc hội quyết định lựa chọn chuyên đề giám sát và giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội giúp Quốc hội tổ chức thực hiện, báo cáo kết quả giám sát để Quốc hội xem xét, thảo luận tại kỳ họp và ra nghị quyết về giám sát chuyên đề; HĐND quyết định lựa chọn chuyên đề giám sát và giao cho Thường trực HĐND, Ban của HĐND giúp HĐND tổ chức giám sát và báo cáo kết quả để HĐND xem xét, thảo luận tại kỳ họp và ra nghị quyết giám sát chuyên đề.

Bổ sung hoạt động xem xét báo cáo giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực HĐND. Theo đó, ngoài việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực HĐND trực tiếp tổ chức Đoàn giám sát chuyên đề, thì căn cứ chương trình giám sát hàng năm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có thể giao Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Thường trực HĐND giao Ban của HĐND giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực HĐND tổ chức giám sát chuyên đề, báo cáo kết quả để Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực HĐND xem xét và ra nghị quyết, kết luận giám sát.

Quốc hội chỉ nên giám sát chuyên đề mỗi năm một lần

Thảo luận sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị làm rõ quy định Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban Quốc hội chỉ giám sát ở Trung ương để thuận lợi cho việc thực hiện.

Ông Tùng dẫn thực tế, để phục vụ cho giám sát tối cao của Quốc hội thì các đoàn giám sát, cơ quan phải đi về các địa phương để nắm bắt thực tiễn. "Không thể nào chỉ đọc báo cáo của các cơ quan ở Trung ương, không đi làm việc nắm tình hình thực tiễn mà có thể thẩm tra sâu, nêu các kiến nghị, đề xuất sát yêu cầu thực tiễn" - ông Tùng nêu.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng

Với đề xuất không tiếp tục duy trì hình thức giám sát chuyên đề của Quốc hội, ông Tùng cho rằng, đây là điểm rất mới, rất lớn, có tác động đến hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội, cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Theo ông Tùng, giám sát chuyên đề của Quốc hội trước nay vẫn là nội dung giám sát tối cao rất điển hình và hiệu quả. "Khi đại biểu Quốc hội thảo luận rồi cho ý kiến, nêu vấn đề ra trước diễn đàn Quốc hội để xem xét sẽ có tác động rất lớn, tích cực đối với hoạt động của bộ máy nhà nước. Điều này không chỉ bảo đảm phát huy đầy đủ vai trò, thẩm quyền hiến định Quốc hội trong hoạt động giám sát tối cao mà còn phải thể hiện tầm quan trọng, giá trị pháp lý hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội" - ông Tùng nói và đề nghị vẫn nên duy trì hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, mục tiêu của giám sát là góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật; đảm bảo kỷ luật, kỷ cương; nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước.

Theo Chủ tịch Quốc hội, cần quy định rõ thẩm quyền của từng chủ thể giám sát: Giữa giám sát của Quốc hội và HĐND; giám sát của HĐND cấp tỉnh và cấp xã; phân công, phân cấp giữa Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc; giữa HĐND, Thường trực HĐND, Ban của HĐND.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý phải bảo đảm nguyên tắc: “Giám sát phải chỉ ra những điểm mạnh để phát huy, hạn chế để kịp thời khắc phục; giám sát trên tinh thần không làm khó khăn cho bộ, ngành, địa phương”.

Đồng thời, Luật chỉ nên quy định những chính sách lớn, những nội dung mang tính nguyên tắc, thuộc thẩm quyền của Quốc hội; lược bỏ quy định cụ thể về trình tự, thủ tục tiến hành hoạt động giám sát, cơ chế phân công, tổ chức thực hiện…

Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, việc giám sát chuyên đề của Quốc hội tới đây chỉ nên một năm 1 lần, tập trung vào nội dung nào nóng, bức xúc nhất. Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan Quốc hội cần tăng cường giám sát, thường xuyên phát hiện, báo cáo cấp thẩm quyền điều chỉnh chính sách, pháp luật.

Theo quy định hiện hành, mỗi năm, Quốc hội sẽ chọn 2 chuyên đề để tiến hành giám sát tối cao tại 2 kỳ họp thường kỳ. Cùng đó, 2 chuyên đề sẽ được giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát và báo cáo Quốc hội.

Với giám sát chuyên đề của Quốc hội, Quốc hội sẽ thông qua các nghị quyết thành lập đoàn giám sát cũng như kế hoạch giám sát. Đồng thời, với các chuyên đề giám sát của Quốc hội, sau khi Quốc hội thảo luận sẽ thông qua nghị quyết giám sát của Quốc hội với các kiến nghị cụ thể.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân bổ sung một số hoạt động giám sát của Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội như: Hoạt động giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri theo phân công của Ủy ban của Quốc hội; hoạt động phối hợp với cơ quan của Quốc hội (nghị viện) của quốc gia cùng ký kết điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế với nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tiến hành giám sát việc thực hiện điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, bình đẳng, cùng có lợi và phù hợp với điều kiện thực tế của các bên ký kết.

Quỳnh Nga

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/giam-sat-phai-chi-ra-diem-manh-de-phat-huy-han-che-de-khac-phuc-414988.html