Giàn giáo tre Hong Kong: Từ công cụ xây dựng truyền thống trở thành 'tội đồ'?

2 giờ trướcBài gốc

Hiện trường vụ hỏa hoạn tại khu chung cư ở Hong Kong, Trung Quốc ngày 26/11/2025. (Ảnh: THX/TTXVN)

Vụ cháy kinh hoàng tại Hong Kong trong những giờ qua đã khiến người dân khắp thế giới bàng hoàng, không chỉ vì độ thảm khốc thảm họa, mà còn vì sự tốc độ cháy lan cực nhanh đã nhanh chóng biến một đám cháy tưởng chừng như bình thường thành một vùng khói lửa.

Vụ cháy xảy ra tại Tòa nhà Vương Phúc, một khu phức hợp tám tòa nhà được xây dựng vào những năm 1980 ở quận Đại Bộ, phía Đông Bắc Hong Kong, khởi phát từ chiều 26/11 và nhanh chóng lan ra 7 tòa nhà gần đó.

Trên các phương tiện mạng xã hội, bên cạnh hình ảnh đám cháy, rất nhiều người dùng mạng đã đặt câu hỏi về tốc độ lan rộng bất thường của đám cháy.

Giàn giáo tre: Truyền thống khó bỏ tại Hong Kong?

Theo điều tra của các cơ quan chức năng, nguyên nhân ban đầu có thể là do các vật liệu dễ cháy, điển hình là lớp giàn giáo bằng tre bao quanh các tòa nhà đang được sửa chữa, cùng những tấm bạt làm từ vật liệu kém chất lượng dễ bắt lửa và những tấm nhựa dán trên các khung cửa sổ.

Yếu tố được nhắc đến nhiều nhất trong 24h qua có lẽ là những giàn giáo tre được coi như một hình ảnh đặc trưng của thành phố này.

Những người hâm mộ diễn viên Thành Long hẳn vẫn còn nhớ cảnh rượt đuổi kinh điển trong bộ phim “Rush Hour” phát hành năm 1998, khi các diễn viên đuổi bắt nhau trên những giàn giáo tre bao kín bên ngoài một tòa nhà.

Giàn giáo tre là một kỹ thuật xây dựng đã có từ rất lâu đời và rất phổ biến tại Hong Kong. Đây là loại vật liệu rẻ, nhẹ và đủ chắc chắn để vượt qua những cơn bão đổ bộ vào thành phố.

Người ta thường thấy hình ảnh hàng trăm cọc tre được buộc chặt vào nhau thành những tấm “lưới” xanh đan trước mặt tiền của các tòa nhà có phong cách rất hiện đại. Sự đối lập giữa thô sơ và hiện đại này cũng khiến nhiều khách du lịch thích thú và ấn tượng.

Những người thợ chuyên nghiệp sẽ buộc các cọc tre vào với nhau thành một mạng lưới, phủ thêm một lớp lưới để hứng các vật liệu xây dựng. Những người thợ này được gọi là “nhện” liên quan đến cách họ xây dựng một tấm lưới giữa không trung.

Ehsan Noroozinejad, một nhà nghiên cứu cao cấp và chuyên gia xây dựng tại Đại học Western Sydney, Australia, cho biết: "Nó nhẹ, rẻ và ít tốn thời gian. Các đội thợ vận chuyển thanh tre bằng tay, cắt tại công trường và bọc những mặt tiền gồ ghề mà không cần cần cẩu. Tốc độ và tính linh hoạt đó giúp các dự án được tiến hành thuận lợi và giảm chi phí.”

Vì “nhẹ và dễ cắt,” giàn giáo tre cũng phù hợp với môi trường sống chật hẹp của Hong Kong, Xinyan Huang, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kỹ thuật An toàn Phòng cháy chữa cháy tại Đại học Bách khoa Hong Kong, cho biết.

Ngoài lý do tiết kiệm, cũng có những lý do khác khiến tre khó thay thế.

“Hong Kong có một lịch sử lâu đời, vì vậy đó là một truyền thống, và không dễ để thay đổi truyền thống đó,” Huang cho biết thêm. “Bất kỳ thay đổi nào trong ngành xây dựng cũng sẽ gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các bên hiện tại.”

Hong Kong Free Press đưa tin trích dẫn từ số liệu của công đoàn, có tới 4.000 công nhân giàn giáo tre trong đặc khu này, mặc dù ngành này đang suy giảm do sự cạnh tranh ngày càng tăng từ giàn giáo kim loại và lực lượng lao động già hóa.

Cảnh rượt đuổi kinh điển trong bộ phim "Rush Hour". (Nguồn: YouTube)

Giàn giáo tre có nguy hiểm không?

Trước khi xảy ra vụ cháy, điều người ta thường quan tâm lại là sự an toàn của các công nhân. Theo số liệu của chính phủ, đã có 22 vụ tai nạn chết người liên quan đến giàn giáo tre tại Hong Kong từ năm 2018 đến năm 2024.

Sáu vụ tai nạn xảy ra trong quá trình xây dựng giàn giáo mới, số còn lại xảy ra trong quá trình sửa chữa.

Theo ông Huang, bên cạnh bản chất dễ cháy của tre, kết cấu của nó cũng yếu hơn và kém ổn định hơn thép.

“Tôi nghĩ rằng giàn giáo tre có thể được sử dụng cho các ứng dụng quy mô nhỏ, chẳng hạn như lắp đặt máy điều hòa không khí và thay cửa sổ phòng. Tuy nhiên, nên dừng sử dụng trên quy mô lớn như che phủ toàn bộ mặt tiền tòa nhà. Có lẽ, trong tương lai sẽ có quy định về diện tích tối đa của giàn giáo tre,” ông nói.

Giàn giáo tre không phải là thủ phạm duy nhất

Tuy nhiên, giàn giáo tre không hoàn toàn là thủ phạm trong các vụ hỏa hoạn chết người của Hong Kong. Trong rất nhiều vụ cháy lớn trong quá khứ, nguyên nhân chủ yếu đến từ việc mật độ dân số quá đông, với 6.000 cư dân trên mỗi km2. Nhiều tòa nhà được xây rất gần nhau, đặc biệt là ở trung tâm và khu vực Cửu Long, khiến đám cháy dễ lan rộng.

Mật độ dân số đông đúc này xuất phát từ những căn hộ tí hon đã từng khiến thế giới sững sờ trong những bức ảnh chụp nhiều năm trước, khi mỗi cư dân chỉ có một không gian bé đến mức gần như một chiếc lồng, và sống chen chúc nhau giữa rất nhiều đồ đạc dễ cháy như bếp điện, bếp gas.

Vào tháng 4/2024, một vụ hỏa hoạn liên quan đến một khu chung cư 60 năm tuổi ở Yau Ma Tei, khu vực Cửu Long đã khiến năm người thiệt mạng và hàng chục người bị thương.

Trong một bài xã luận vào thời điểm đó về những rủi ro liên quan đến những ngôi nhà này, tờ South China Morning Post giải thích rằng mặc dù một điếu thuốc lá có thể là nguyên nhân gây ra hỏa hoạn, nhưng lính cứu hỏa cho biết các căn hộ chia nhỏ và "những thay đổi về cấu trúc" trong tòa nhà đã làm phức tạp các nỗ lực cứu hộ.

Mười ba năm trước, một vụ hỏa hoạn ở Mong Kok, cũng thuộc khu vực Cửu Long, đã khiến chín người thiệt mạng, 34 người bị thương và hơn một trăm người mất nhà cửa.

Chính quyền sau đó chỉ ra rằng mối nguy hiểm còn trầm trọng hơn do các căn hộ chia nhỏ đã khiến lối vào của tòa nhà bị chặn lại./.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/gian-giao-tre-hong-kong-tu-cong-cu-xay-dung-truyen-thong-tro-thanh-toi-do-post1079742.vnp