Ngày thứ Bảy, Giáo hoàng Leo XIV đã có bài phát biểu đầu tiên trước các hồng y tại Vatican, khẳng định những định hướng quan trọng cho triều đại giáo hoàng của mình. Trong bài phát biểu này, Giáo hoàng đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI) và những thách thức mà nó mang lại cho nhân loại. Đây được coi là một trong những ưu tiên chính của ông, bên cạnh việc tiếp tục duy trì các giá trị cốt lõi mà Giáo hoàng Francis đã thiết lập.
Giáo hoàng Leo XIV đã khéo léo kết nối tầm nhìn của mình với Giáo hoàng Leo XIII (1878-1903), người từng nổi tiếng với việc bảo vệ quyền của người lao động trong bối cảnh chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh mẽ vào cuối thế kỷ 19. Theo Giáo hoàng Leo XIV, nhân loại hiện nay đang đối diện với một cuộc cách mạng công nghiệp mới - cách mạng công nghiệp số với sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo.
“Trong thời đại của chúng ta, Giáo hội có trách nhiệm sử dụng kho tàng giáo lý của mình để ứng phó với những thách thức mới, bảo vệ phẩm giá con người, công lý và quyền lợi lao động,” Giáo hoàng Leo XIV nhấn mạnh.
Giáo hoàng Leo XIV nhấn mạnh thách thức trí tuệ nhân tạo đối với nhân loại. Ảnh: Vatican media
Quan điểm này được coi là sự tiếp nối những cảnh báo của Giáo hoàng Francis, người đã từng kêu gọi cộng đồng quốc tế xây dựng một hiệp ước nhằm quản lý việc phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Giáo hoàng Leo XIV không chỉ kế thừa di sản của người tiền nhiệm mà còn đưa ra tầm nhìn riêng của mình trong việc định hình vai trò của Giáo hội trước những vấn đề công nghệ hiện đại.
Giáo hoàng Leo XIV khẳng định Giáo hội không chỉ là nơi truyền bá đức tin mà còn phải trở thành trung tâm đối thoại và giáo dục về những tác động của AI đối với xã hội. "Giáo hội có thể đóng vai trò cầu nối giữa các chuyên gia công nghệ và cộng đồng giáo dân, giúp mọi người hiểu rõ hơn về tiềm năng cũng như những rủi ro của AI."
“Chúng ta không thể phớt lờ những ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo đến đời sống con người, từ công việc, giáo dục đến các mối quan hệ xã hội. Giáo hội phải đảm bảo rằng công nghệ này được phát triển và sử dụng trong tinh thần công bằng, tôn trọng phẩm giá con người,” ông nói.
Giáo hoàng cũng kêu gọi các quốc gia và tổ chức quốc tế xây dựng quy tắc đạo đức rõ ràng trong phát triển AI, tránh việc lạm dụng công nghệ để xâm phạm quyền riêng tư, tạo ra sự bất bình đẳng hay đe dọa sự ổn định xã hội.
Giữ vững các giá trị truyền thống
Bên cạnh tầm nhìn về AI, Giáo hoàng Leo XIV cũng duy trì những giá trị cốt lõi của Giáo hội Công giáo. Vatican công bố ông sẽ giữ nguyên phương châm và huy hiệu mà ông đã sử dụng khi còn là giám mục tại Chiclayo, Peru. Phương châm “In Illo uno unum” (Trong Ngài, chúng ta là một) lấy cảm hứng từ giáo lý của Thánh Augustine, nhấn mạnh đến sự đoàn kết và hiệp nhất trong Giáo hội Công giáo.
Huy hiệu của Giáo hoàng Leo XIV bao gồm biểu tượng của dòng Augustinô - một trái tim rực lửa bị đâm thủng và một cuốn sách tượng trưng cho Kinh thánh. Đây là những biểu tượng quen thuộc với dòng tu Augustinô, nơi ông đã trưởng thành về đức tin và lãnh đạo.
Ngay sau lễ nhậm chức, Giáo hoàng Leo XIV đã thực hiện chuyến thăm đầu tiên đến đền Thánh Madre del Buon Consiglio ở Genazzano, phía Nam Rome - một địa điểm hành hương quan trọng được quản lý bởi dòng tu Augustinô. Hình ảnh Giáo hoàng Leo XIV chào đón người dân, cầu nguyện và ban phước lành tại quảng trường đền thánh đã thể hiện rõ tinh thần gần gũi và gắn bó với giáo dân.
Đọc thêm: Trung Quốc, Mỹ và cuộc đối thoại thương mại đầy thử thách tại Geneva
Trên đường trở về Vatican, ông dừng lại tại Nhà thờ Đức Bà Cả để cầu nguyện trước lăng mộ của Đức Giáo hoàng Francis. Hành động này được coi là biểu tượng của sự kế thừa và tiếp nối các giá trị của triều đại trước đó, trong khi vẫn khẳng định được dấu ấn riêng của mình.
Giáo hoàng Leo XIV đã nhấn mạnh Giáo hội không thể chỉ là một nơi tôn giáo tách biệt với thế giới, mà phải trở thành tiếng nói đạo đức, bảo vệ phẩm giá con người trong thời đại kỹ thuật số. Với việc tập trung vào AI, Ông mong muốn Giáo hội trở thành cầu nối giữa khoa học công nghệ và giá trị nhân văn, giúp thế giới khai thác công nghệ theo hướng tích cực và có trách nhiệm.
Với định hướng này, Giáo hoàng Leo XIV không chỉ khẳng định vai trò của mình trong việc dẫn dắt Giáo hội Công giáo, mà còn tạo dựng một hình ảnh Giáo hội sẵn sàng đối mặt với các vấn đề hiện đại, luôn giữ vững các giá trị nhân đạo và công lý xã hội.
Tùng Lâm