Giáo sư Nguyễn Tăng Cường và dấu ấn tiên phong của Robocon Việt Nam trước các cường quốc công nghệ

một ngày trướcBài gốc

Dấu ấn tiên phong

Giáo sư Nguyễn Tăng Cường hồi tưởng về năm 2002, thời điểm Việt Nam lần đầu tiên đứng trước quyết định có nên "bơi ra biển lớn" tham gia sân chơi Robocon châu Á – Thái Bình Dương hay không. "Lúc đó, khi đặt lên bàn cân với các cường quốc công nghệ như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, không ít người tỏ ra quan ngại." - Giáo sư chia sẻ. Thế nhưng, với một tinh thần quyết tâm và niềm tin vào thế hệ trẻ, quyết định tham gia đã được đưa ra.

Kết quả vượt ngoài sức tưởng tượng: đội tuyển Việt Nam, ngay trong lần đầu tiên "ra quân", đã giành chức vô địch. "Đó không chỉ là một chiến thắng, mà là một minh chứng đanh thép rằng sinh viên kỹ thuật Việt Nam khi có quyết tâm và được tạo điều kiện sẽ làm được những điều phi thường, thậm chí là những điều không tưởng." - ông nhấn mạnh.

Giáo sư Nguyễn Tăng Cường - Trưởng Ban Giám khảo (Phải) chia sẻ về những đóng góp của Robocon cho nền giáo dục công nghệ, kỹ thuật nước nhà.

Theo Giáo sư Nguyễn Tăng Cường, chiến thắng lịch sử đó và những mùa giải thành công tiếp theo đã biến Robocon không chỉ là một cuộc thi đơn thuần mà trở thành một "động lực" mạnh mẽ, thúc đẩy sự phát triển toàn diện của các trường đại học kỹ thuật trên cả nước. Ông dẫn chứng cụ thể về trường hợp của Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên: "Từ một đội tuyển có những bước đi ban đầu còn chập chững, thậm chí có lúc robot đứng im trên sân đấu, qua nhiều mùa giải cọ xát, nỗ lực không ngừng, Hưng Yên đã vươn lên giành cả chức vô địch châu Á. Thành công của đội tuyển Robocon trở thành niềm tự hào, là đòn bẩy quan trọng góp phần nâng cao vị thế và chất lượng đào tạo của nhà trường." Đây chỉ là một ví dụ tiêu biểu cho thấy sức lan tỏa và tác động tích cực của cuộc thi đến cả một hệ thống giáo dục.

Nơi tôi luyện công nghệ và thúc đẩy tinh thần tự học vượt bậc

Một trong những giá trị cốt lõi và bền vững nhất mà Robocon mang lại, theo Giáo sư Nguyễn Tăng Cường, chính là sự tiến bộ vượt bậc về công nghệ trong nhận thức và khả năng của sinh viên. "Chúng ta đã chứng kiến một hành trình phát triển công nghệ đáng kinh ngạc qua các mùa Robocon. Từ những vi điều khiển 8 bit sơ khai, có đội còn làm robot hoàn toàn bằng cơ khí ở những năm đầu, đến nay, các đội tuyển đã tự tin làm chủ những vi xử lý 32 bit hiện đại, chinh phục kỹ thuật lập trình nhúng phức tạp – một lĩnh vực mà ngay cả các nước công nghiệp phát triển cũng đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực." -Giáo sư phân tích.

Ông đặc biệt đề cao tinh thần tự học, tự nghiên cứu của sinh viên khi tham gia Robocon. "Khi sinh viên tự học, nghĩa là sẽ có kết quả. Chính yêu cầu thực tiễn của cuộc thi đã thôi thúc các em tự tìm tòi, học hỏi kiến thức liên ngành từ cơ khí, điện tử đến lập trình, điều khiển. Các em không chỉ học lý thuyết mà còn phải bắt tay vào làm, thử nghiệm và sửa sai liên tục."

Giáo sư Cường cũng nhấn mạnh vai trò của Robocon trong việc thúc đẩy các trường đại học cập nhật chương trình đào tạo, mạnh dạn đưa những công nghệ mới của thế giới vào giảng dạy và nghiên cứu. Ông tiết lộ: "Quá trình xây dựng đề thi qua các năm luôn là sự trăn trở của ban tổ chức, làm sao để lồng ghép các yếu tố công nghệ tiên tiến như Trí tuệ nhân tạo (AI) hay công nghệ xử lý ảnh một cách hợp lý, tạo ra thách thức vừa đủ để thầy và trò cùng nhau vượt qua."

Đề thi "Mùa Vàng" với yêu cầu phân loại lúa, nhận diện màu sắc qua camera là một ví dụ điển hình. "Ban đầu, nhiều trường cảm thấy rất khó, nhưng chính nhờ những đề thi như vậy mà cả giảng viên và sinh viên đã có cơ hội học hỏi, làm chủ những công nghệ từng được xem là ngoài tầm tay, qua đó nâng cao năng lực chung." - Giáo sư kể lại.

Bệ phóng của kỹ sư tương lai

Vượt lên trên những kiến thức chuyên môn, Giáo sư Nguyễn Tăng Cường khẳng định Robocon rèn luyện cho sinh viên kỹ thuật một kỹ năng vô cùng quan trọng: khả năng đưa ra "giải pháp hợp lý nhất" trong điều kiện thực tế, chứ không phải lúc nào cũng là công nghệ cao nhất hay đắt tiền nhất. Giáo sư nhận xét: "Sinh viên Việt Nam rất giỏi trong việc tìm tòi các giải pháp kỹ thuật tiên tiến nhưng vẫn đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp với nguồn lực. Đây chính là tư duy của một kỹ sư giỏi khi bước vào đời."

Quá trình chế tạo robot, với vô số lần thử nghiệm, thất bại rồi làm lại, những đêm thức trắng miệt mài trong xưởng cơ khí, phòng thí nghiệm, đã tôi luyện cho các em sinh viên sự kiên trì, khả năng chịu áp lực cao và bản lĩnh của một người làm công nghệ. "Những đóng góp này có thể không phải lúc nào cũng dễ dàng nhìn thấy, nó không nổi bật như những chiếc cúp vô địch, nhưng ẩn chứa bên trong là bao nhiêu công sức của thầy và trò, và đó chính là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của nguồn nhân lực chất lượng cao, khiến bạn bè quốc tế phải khâm phục." Giáo sư Nguyễn Tăng Cường tự hào nói.

Cuộc thi Sáng tạo Robot Việt Nam 2025 (Robocon Việt Nam 2025) chính thức khởi động với chủ đề "Chiến binh Bóng rổ". Sự kiện do Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) chủ trì tổ chức, tiếp tục là sân chơi công nghệ hàng đầu cho sinh viên khối kỹ thuật trên toàn quốc.

Năm 2025, Mông Cổ sẽ là quốc gia đăng cai tổ chức cuộc thi ABU Robocon. Với chủ đề robot thi đấu Bóng rổ, cuộc thi quốc tế được dự báo sẽ mang đến nhiều thử thách mới mẻ. Tại Việt Nam, VTV phối hợp cùng Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình tổ chức Robocon 2025. Vòng sơ loại dự kiến diễn ra vào ngày 05 và 06 tháng 6 năm 2025, quy tụ 62 đội tuyển từ 19 trường đại học, học viện. 32 đội xuất sắc nhất sẽ tham dự Vòng Chung kết, dự kiến từ ngày 08 đến ngày 13 tháng 6 năm 2025 tại tỉnh Ninh Bình. Quán quân Robocon Việt Nam 2025 sẽ đại diện quốc gia tranh tài tại ABU Robocon 2025.

Phân tích về chủ đề, Tiến sĩ Nguyễn Thế Tùng, thành viên Hội đồng Giám khảo, nhận định: "Đề thi năm nay đặt ra yêu cầu cao về chiến thuật phối hợp giữa hai robot, các kỹ năng rê, chuyền, ném bóng và di chuyển phức tạp, không theo khuôn mẫu cố định. Đây là cơ hội để các đội ứng dụng công nghệ mới."

Lê Vượng

Nguồn SVVN : https://svvn.tienphong.vn/giao-su-nguyen-tang-cuong-va-dau-an-tien-phong-cua-robocon-viet-nam-truoc-cac-cuong-quoc-cong-nghe-post1746614.tpo