Giao thông xanh mở lối cho Côn Đảo phát triển bền vững

7 giờ trướcBài gốc

Giao thông xanh - mắt xích quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững

Khi những luồng gió đại dương vẫn miệt mài thổi qua rặng bàng vuông, khi nhịp sống Côn Đảo vẫn giữ được sự nguyên sơ đặc trưng, một sự thay đổi âm thầm nhưng mạnh mẽ đang diễn ra trên vùng đảo này: Hệ thống giao thông xanh đầu tiên chuẩn bị vận hành.

Không chỉ đơn thuần là việc đưa xe buýt điện vào phục vụ người dân và du khách, đây còn là bước khởi động cho chiến lược phát triển xanh toàn diện, phù hợp với mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 mà thành phố đặt ra cho đặc khu.

Côn Đảo - 'kho báu xanh' giữa biển trời Tổ quốc.

Các tuyến buýt điện sắp mở không chỉ thay đổi cách người dân di chuyển, mà còn góp phần định hình lại bản sắc du lịch của Côn Đảo: Một hòn đảo xanh đúng nghĩa - xanh từ thiên nhiên, xanh trong nếp sống và xanh trong từng phương tiện di chuyển hằng ngày.

Sở Xây dựng TP.HCM vừa báo cáo UBND TP về công tác chuẩn bị đưa vào hoạt động những tuyến vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt điện tại Côn Đảo. Đây không phải là một bước đi đơn lẻ, mà nằm trong mục tiêu tạo dựng mạng lưới giao thông xanh, đồng bộ với định hướng phát triển đặc khu theo mô hình đảo sinh thái, đô thị du lịch bền vững.

Theo đánh giá từ Sở Xây dựng, dựa trên yếu tố địa hình, điều kiện kinh tế xã hội, môi trường tự nhiên và kết quả khảo sát 6 tuyến buýt được quy hoạch, việc mở mới hệ thống xe buýt điện là cần thiết và cấp bách.

Lượng du khách đến Côn Đảo tăng mạnh trong những năm gần đây kéo theo áp lực lớn lên giao thông, khi phương tiện cá nhân chiếm tỷ lệ áp đảo. Điều này gây tình trạng ùn ứ cục bộ tại các điểm du lịch và làm gia tăng khí thải từ nhiên liệu hóa thạch - vấn đề đặc biệt nhạy cảm ở một địa bàn yêu cầu bảo tồn thiên nhiên nghiêm ngặt.

Việc triển khai buýt điện vì vậy là lời giải phù hợp nhất: Đáp ứng nhu cầu đi lại, giảm phương tiện cá nhân và tạo cú hích để hình thành thói quen di chuyển thân thiện môi trường cho cả người dân lẫn du khách.

Theo quy hoạch, Côn Đảo sẽ có 6 tuyến buýt điện với tổng chiều dài hơn 74 km, bao phủ khoảng 90% mạng lưới giao thông chính của đảo. Hệ thống này kết nối các địa điểm quan trọng nhất: sân bay, cảng Bến Đầm, trung tâm Côn Đảo và các khu du lịch, đảm bảo tính thuận tiện tối đa cho hành khách.

1 trong các tuyến xe điện ở Côn Đảo.

Tổng cộng 33 xe buýt điện sẽ được đưa vào khai thác, gồm loại 28 chỗ và 60 chỗ, phục vụ cả nhu cầu di chuyển hằng ngày lẫn các tuyến lưu thông lớn trong mùa cao điểm du lịch. Tất cả đều sử dụng năng lượng điện, đảm bảo tiêu chí tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính.

Để đảm bảo tuyến buýt vận hành ổn định, Sở Xây dựng đã thống nhất các vị trí lắp đặt trụ sạc tại vỉa hè sát công viên Nguyễn Đức Thuận và khu vực bãi xe cổng sau Nghĩa trang Hàng Dương. Đồng thời, qua rà soát hiện trạng, đã xác định 3 vị trí phù hợp để làm bãi đỗ xe buýt, tạo điều kiện hoàn chỉnh hạ tầng cho hệ thống giao thông công cộng mới.

Các đơn vị đang gấp rút hoàn thiện kẻ vạch, lắp biển báo, xây dựng hướng dẫn thanh toán không tiền mặt, đảm bảo tuyến buýt điện đầu tiên của Côn Đảo sẽ đi vào hoạt động trong tháng 12/2025.

Giao thông xanh đi cùng lối sống xanh

Không chỉ có ý nghĩa về giao thông, việc triển khai xe buýt điện còn bổ khuyết cho một quá trình chuyển dịch sâu rộng hơn ở Côn Đảo - đó là hình thành văn hóa sống xanh.

Ông Lê Anh Tú, Bí thư Đảng ủy đặc khu Côn Đảo, cho biết, sau thời gian thí điểm đề án kinh tế tuần hoàn, đảo đã ghi nhận sự chuyển biến rõ rệt trong hành vi cộng đồng. Tình trạng sử dụng nhựa dùng một lần gần như không còn phổ biến. Nước đóng chai nhựa được hạn chế tối đa; các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh, dịch vụ đều chủ động thay đổi theo hướng giảm nhựa.

Theo ông Tú, “xanh” ở Côn Đảo không chỉ là màu của rừng, độ che phủ cây xanh đạt 80%, hay màu biển trong xanh vốn có. “Xanh phải bắt đầu từ ý thức, hành động và thói quen. Côn Đảo không khuyến khích bất kỳ tư duy ‘xanh hóa hình thức’. Mọi thay đổi đều hướng đến giá trị cốt lõi, bền vững", ông Tú nói.

Côn Đảo hiện chưa có các bến xe buýt, bến xe cố định. (Ảnh: Trùng Khánh)

Với quan điểm này, hệ thống buýt điện chỉ là một trong nhiều “mảng xanh” đang dần ghép lại để làm nên bức tranh Côn Đảo xanh. Theo ông Tú, tương lai du khách đến đảo có thể đi bằng xe điện, xe đạp, thậm chí những chuyến xe ngựa phục vụ ngắm cảnh, không phải để phô trương sự khác biệt, mà để giữ gìn bản sắc và sự yên bình vốn có.

Ông Tú nhấn mạnh: “Không thể nghĩ đến giao thông xanh mà chỉ hình dung là xe điện chạy dày đặc. Giao thông xanh của Côn Đảo phải phù hợp với điều kiện sinh thái, bản sắc địa phương và tạo trải nghiệm thật sự hài hòa cho du khách".

Ông Phạm Vương Bảo, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng, Sở Xây dựng TP.HCM, cho biết, hiện nay giao thông tại Côn Đảo vẫn chủ yếu phụ thuộc vào phương tiện dùng nhiên liệu hóa thạch. Điều này không chỉ gây ô nhiễm không khí, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm du lịch tại những điểm có lượng khách tập trung cao.

Việc đưa vào vận hành xe buýt điện được xem là bước đi chiến lược, bởi nó vừa thay đổi thói quen sử dụng phương tiện cá nhân, vừa giúp địa phương dễ dàng kiểm soát phát thải và hướng tới tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt hơn trong tương lai. Trên cơ sở dữ liệu thu thập được sau giai đoạn vận hành tuyến đầu tiên, TP.HCM sẽ tiếp tục mở rộng thêm các tuyến còn lại trong năm 2026 và xem xét nhân rộng mô hình này ra các khu vực ven biển khác.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, mục tiêu cuối cùng là xây dựng hệ thống giao thông thông minh, xanh, tiết kiệm năng lượng, đồng thời phù hợp với môi trường đặc thù của một đảo du lịch sinh thái. Đây cũng là điều kiện quan trọng để Côn Đảo giữ vững hình ảnh “đảo xanh” trong bối cảnh lượng khách dự kiến tăng mạnh trong những năm tới.

TP.HCM xác định việc đưa Côn Đảo đi đầu trong mô hình giao thông xanh là bước đi quan trọng trong lộ trình thực hiện mục tiêu trung hòa carbon. Với mật độ dân cư thấp, hệ sinh thái đặc thù và mạng lưới du lịch tập trung, Côn Đảo có đầy đủ điều kiện để trở thành mô hình mẫu về phát triển giao thông xanh của thành phố.

Tuyến buýt điện đầu tiên dự kiến vận hành từ tháng 12/2025 sẽ là phép thử quan trọng. Nếu thành công, hệ thống 6 tuyến buýt điện sẽ được vận hành đồng bộ, tạo nên mạng lưới di chuyển sạch hoàn chỉnh - mô hình mà nhiều đô thị ven biển đang hướng đến.

Hoàng Thọ

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/giao-thong-xanh-mo-loi-cho-con-dao-phat-trien-ben-vung-ar986500.html