Cuối tuần qua, Giải cứu anh "thầy" - bộ phim hài đen hiếm hoi của Việt Nam ra rạp và gây chia rẽ khán giả với nhận xét trái chiều. Giải cứu anh "thầy" cũng chính là Bộ phim bí ẩn mà nhiều người tò mò trước đó khi ra rạp với trải nghiệm xem phim mù đầu tiên ở Việt Nam khi khán giả không hề biết nội dung tác phẩm.
Tác phẩm điện ảnh đầu tay giàu tính thể nghiệm của một đạo diễn 9X được cho là không dành cho số đông khán giả vốn hiện chỉ ra rạp với nhu cầu giải trí nhanh và ngày càng ít kiên nhẫn. VietNamNet ghi lại nhận xét của diễn viên Tú Oanh, đạo diễn Phan Đăng Di và chuyên gia truyền thông văn hóa Nguyễn Đình Thành.
Diễn viên Tú Oanh: Sự khám phá, thử nghiệm cực kỳ mạo hiểm
Diễn viên Tú Oanh tại LHP quốc tế Hà Nội 2024. Ảnh: FBNV
Với tư cách là một người làm nghề, tôi tò mò và hào hứng vì chỉ biết mình được mời tới xem một bộ phim bí ẩn. Làm nghề nên tôi thích xem sản phẩm của các bạn trẻ vì đó là sự tiếp nối khẳng định giá trị công việc mình đã làm trong nhiều năm qua. Tôi xem trong tâm thế tích cực và các bạn cũng tạo cho tôi cảm xúc mới chưa từng thấy bao giờ.
Bộ phim gây cho tôi sự ngạc nhiên. Tôi luôn đưa mình vào tâm thế của khán giả khi xem phim chứ không soi xét về nghề nhiều. Tôi chỉ muốn nói đó là cách làm phim rất mới, rất lạ và không thông thường một chút nào về tất cả mọi thứ.
Sau khi xem xong phim tôi có gặp đạo diễn và nhà sản xuất tại LHP quốc tế Hà Nội. Các bạn cũng cầu tiến và muốn nghe những nhận xét từ những người lớn trong nghề. Tôi bày tỏ không phải đến xem phim mà là xem một cách làm phim mới. Nếu có cái nhìn tích cực mình sẽ đón nhận được cách làm mới của các bạn trẻ. Đó là sự khám phá, thử nghiệm cực kỳ mạo hiểm.
Cảnh trong phim "Giải cứu anh thầy". Ảnh: ĐPCC
Tôi chỉ muốn nói, trong sự thể nghiệm cực mới các bạn không thể mới toàn bộ, mới ở tất cả các khâu bởi dù thế nào cũng phải có sự cân bằng. Trong một món ăn vô cùng mới sẽ có người thấy ngon và có người thấy không ngon. Do vậy nếu không có chút gì của cái cũ có người sẽ thấy không ngon, không hợp.
Với tư cách người làm nghề, tôi nghĩ rằng nếu các bạn có thể cân bằng chút xíu giữa cái cũ và cái mới thì tốt hơn. Giá như diễn viên là những người có nghề có thể sự mới đó sẽ rút ngắn khoảng cách cho người xem với sự thử nghiệm mới của các bạn chăng. Với các diễn viên có nghề sẽ cân đối được cảm xúc một chút bởi họ biết cách xử lý.
Các bạn diễn viên tay ngang cũng có sự thú vị riêng, đó là cảm xúc lạ và tự nhiên như không nhưng sự tự nhiên như không đó không dễ để chấp nhận. Sự đồng bộ và khác lạ ấy với những người làm nghề như chúng tôi thì sẽ khích lệ. Còn với cương vị khán giả bộ phim không dễ xem, không dễ thưởng thức. Những cái mới bao giờ cũng gặp trở ngại và thử thách.
Tôi cũng nói với các bạn rằng các em muốn thử thách phải bước thôi. Sau bước đầu tiên và sự đón nhận của khán giả, các em sẽ quyết định bước tiếp theo là nhảy vọt hay bước dần dần để khán giả cảm nhận sự mới mẻ và sự thể nghiệm của mình.
Đạo diễn Phan Đăng Di: Không có cách gì để làm khán giả thỏa mãn ngay lập tức
Đạo diễn Phan Đăng Di (trái) trao giải tại LHP châu Á - Đà Nẵng 2023. Ảnh: DANAFF.
Phim được làm rất khác, có một chất hơi giả tưởng và luận đề. Phim đặt ra vấn đề thú vị là tất cả bẫy của con người hiện đại, đặc biệt là đàn ông phải vượt qua để đến 1 cái gì đó, trong đó có bẫy về cờ bạc, bẫy về niềm tin và bẫy về yêu đương. Sự thú vị của câu chuyện là tạo ra một nhân vật người anh trai đi vào tất cả những cái bẫy đó bằng sự trơ tráo, vô trách nhiệm và không nghĩ đến ai. Phim tạo ra một nhân vật ta cứ tưởng rất vô luân về mặt đạo đức nhưng kiểu ứng xử và suy nghĩ như nhân vật đó có trong đời sống hiện đại rất nhiều.
Một nhân vật song song là cô em gái có một khả năng chấp nhận, không đặt câu hỏi về đạo đức mà cô ấy chỉ nghĩ đơn giản đó là anh trai mình nên dù chán ngấy cũng phải đi giải quyết hậu quả và cố để hiểu.
Đối với tôi đó là cái nhìn thú vị bởi chỉ ra 1 thái độ sống phổ biến trong cuộc sống đồng thời đưa ra quan điểm rằng lối sống đó thì không còn là chuyện đúng sai mà cuối cùng là thử đi giải quyết xem ngọn nguồn vấn đề nằm ở đâu. Chắc chỉ có quan hệ ruột thịt người ta mới đủ kiên nhẫn để hiểu vấn đề thay vì trách cứ và điều đó tạo nên một cặp nhân vật tôi thấy cảm động. Trong một xã hội người ta có xu hướng trách cứ nhau trước khi kịp hiểu thì thái độ của nhân vật cô em gái có thể là một cách chữa lành và hàn gắn các vấn đề của nhau.
Giải cứu anh ''thầy" là phim điện ảnh đầu tay của đạo diễn 9X Nguyễn Phi Phi Anh.
Bằng giọng điệu giễu nhại và cách thể hiện của một bộ phim rất ít tiền nhưng có chất suy tư trong đó. Cách đặt vấn đề hài hước, không nghiêm túc hóa vấn đề nhưng đồng thời mình cũng thấy được sự suy nghĩ thấu đáo và sự nhân văn.
Người làm phim đã đưa ra một vấn đề có trong cuộc sống để cùng đối thoại với khán giả. Đó là thái độ rất hay của người sáng tạo. Cách làm như vậy rất khó với thói quen xem phim của mọi người nhưng với đạo diễn chuyện đó rất cần.
Thị hiếu khán giả đã rất khác và họ xu hướng không muốn đối thoại hay cần xem phim một cách kiên nhẫn. Nhu cầu của họ là cần giải trí nhanh và hút vào một câu chuyện nhanh. Giải cứu anh "thầy" không phải là một kiểu phim như vậy. Nó đặt ra một câu hỏi và đưa ra câu hỏi có tính suy tưởng nên không có cách gì để làm khán giả thỏa mãn ngay lập tức mà đòi hỏi mọi người đủ kiên nhẫn và cố gắng đối thoại khi xem phim chứ không phải giải trí hoàn toàn.
Tôi nghĩ Nguyễn Phi Phi Anh từng làm giải trí hoàn toàn biết khán giả đang cần gì và nhu cầu thực sự của giới trẻ là gì. Nhưng với bộ phim đầu tay, đạo diễn có quyền đưa ra những điều mà họ tin tưởng, họ yêu. Chuyện đó rất quan trọng. Tôi nghĩ với phim đầu tay nên có can đảm đó. Và sau tất cả phản ứng của khán giả, về doanh thu họ sẽ biết rồi đây sẽ chọn con đường nào.
Chuyên gia truyền thông và quản trị văn hóa Nguyễn Đình Thành chia sẻ với VietNamNet, phong cách của Phi Anh là theo sát các vấn đề của thực tế của xã hội và có nét duyên riêng nhưng không phải dành cho số đông.
Chuyên gia Nguyễn Đình Thành và nhà sản xuất Thanh Trần tại buổi ra mắt phim. Ảnh: FBNV
Anh viết: "Tù mù là bản chất của số phận, tôi thích câu này của nhà văn Ma Văn Kháng. Cái không chắc chắn lại là một phần thú vị trong cuộc sống nếu nhìn một cách tích cực. Đi đâu cũng được nếu bạn dám liều. Mua hàng có kiểu mua túi mù và có Bộ phim bí ẩn trong 3 ngày. Thử xem cuộc sống có thể thay đổi như thế nào nếu bạn thay đổi 1 yếu tố nào đó. Thử xem việc mua vé xem phim có thể mang lại cho bạn sự bất ngờ gì? Những sự lựa chọn khác nhau sẽ mang lại những kết quả khác nhau như thế nào. Thử làm 1 điều mà mình không chắc chắn biết được điều gì chờ đợi xem thế nào nhỉ?".