Giữ gìn bản sắc để phát triển du lịch bền vững

2 giờ trướcBài gốc

Trong những năm qua, xã Nghĩa Đô đã kiên trì triển khai công tác sưu tầm và số hóa các tri thức dân gian. Nhiều giá trị văn hóa dân tộc Tày vốn được lưu truyền bằng trí nhớ hoặc giấy tờ viết tay của nghệ nhân đã được lưu trữ lại bằng công nghệ số.

Đặc biệt, bộ tài liệu gồm 5 phần của Nghệ nhân Ưu tú Ma Thanh Sợi đã được sưu tầm, số hóa đầy đủ. Đó là những trang viết tay lưu trữ rất nhiều nét văn hóa dân tộc Tày Nghĩa Đô. Từ kiến thức về sự giao thoa văn hóa trong cộng đồng, cách lý giải tên các địa danh, kiến trúc nhà sàn truyền thống đến các tập quán, lễ hội, kho tàng dân ca, dân vũ và những tri thức dân gian khác.

Việc số hóa 5 phần tài liệu của Nghệ nhân Ưu tú Ma Thanh Sợi không chỉ giúp bảo tồn di sản văn hóa của người Tày Nghĩa Đô mà còn mở ra cơ hội để việc tiếp cận, tìm hiểu, nghiên cứu văn hóa trong cộng đồng, nhất là trong thế hệ trẻ hôm nay và mai sau được thuận tiện và dễ dàng hơn.

Tôi hy vọng những trang viết tay này, khi được lưu giữ một cách khoa học sẽ trở thành nguồn tư liệu quý cho những ai yêu mến văn hóa dân tộc Tày. Đây là cách chúng ta tiếp nối ký ức của cha ông và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống đến cộng đồng rộng lớn hơn”.

Nghệ nhân Ưu tú Ma Thanh Sợi

Để việc gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa được lan tỏa trong cộng đồng, xã Nghĩa Đô còn mời Nghệ nhân Ưu tú Ma Thanh Sợi trực tiếp nói chuyện, chia sẻ, truyền dạy trong các buổi ngoại khóa tại trường học, trong các cuộc họp thôn, họp xã và ngay tại gia đình nghệ nhân. Những buổi trò chuyện mộc mạc, những câu chuyện về phong tục, tiếng Tày hay cách hiểu câu hát Then, vẻ đẹp của bộ trang phục truyền thống… đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ về ý thức gìn giữ bản sắc văn hóa. Nhờ vậy, những bộ trang phục truyền thống từng có lúc vắng bóng, dần được người dân khoác lên trong những dịp lễ hội, ngày vui ở bản làng, trong gia đình hay trong hội nghị... với niềm tự hào về nét văn hóa dân tộc.

Những hoạt động giữ gìn bản sắc văn hóa của người Tày Nghĩa Đô được lan tỏa trong cộng đồng.

Kiến trúc nhà sàn truyền thống kết hợp với hiện đại cũng ngày càng được nhiều người dân lựa chọn trong quá trình sửa chữa, cải tạo, làm nhà ở. Nghề đan lát truyền thống, từ chỗ bị lấn át bởi các sản phẩm nhựa cũng được khôi phục mạnh mẽ. Các sản phẩm như mẹt, rổ giá, khay đựng xôi, hộp đũa làm bằng tre… mang hoa văn đặc sắc trở thành sản phẩm được ưa chuộng bởi cả du khách lẫn người địa phương.

Phong phú các sản phẩm từ nghề đan lát truyền thống của người Tày Nghĩa Đô.

Kiến trúc nhà sàn được nhiều người dân Nghĩa Đô lựa chọn trong làm mới, sửa chữa nhà ở.

Nhờ công tác truyền dạy của nghệ nhân, sự hỗ trợ của địa phương cùng sự phát triển của phong trào văn nghệ quần chúng, văn nghệ dân gian được “hồi sinh” mạnh mẽ. Các đội văn nghệ tại các thôn thuần thục làn điệu dân ca, dân vũ và các trò chơi dân gian, thường xuyên biểu diễn trong các sự kiện của xã, hội thi, hội diễn…

Đặc biệt, chợ đêm Nghĩa Đô diễn ra vào tối thứ Bảy hằng tuần không chỉ là điểm mua sắm mà còn là không gian tái hiện sinh động bản sắc văn hóa của các dân tộc địa phương. Tại đây, du khách được thưởng thức những tiết mục văn nghệ đậm đà bản sắc, đồng thời khám phá nông sản, các sản phẩm đan lát, thêu dệt thủ công và văn hóa ẩm thực đặc trưng của Nghĩa Đô. Chợ đêm được mở từ năm 2021 tạo điều kiện để người dân gìn giữ, lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc, đồng thời góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển du lịch cộng đồng ở Nghĩa Đô.

Hoạt động văn nghệ đậm đà bản sắc tại chợ đêm Nghĩa Đô.

Bản sắc văn hóa được trân trọng, hòa quyện cùng thiên nhiên, trở thành nền tảng để du lịch cộng đồng Nghĩa Đô được nhiều người lựa chọn và ghi dấu trên bản đồ du lịch cộng đồng của tỉnh và khu vực. Năm 2021, xã Nghĩa Đô được UBND tỉnh công nhận là điểm du lịch cộng đồng. Năm 2022, điểm du lịch xã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng Bằng khen. Giai đoạn 2023 - 2025, có 5 gia đình của xã đạt Giải thưởng Homestay ASEAN.

Năm 2023, Nghĩa Đô đại diện tỉnh Lào Cai tham gia Liên hoan Làng du lịch cộng đồng 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng, đạt giải Nhất ở cả hai nội dung: “Thuyết minh giới thiệu về làng du lịch cộng đồng” và “Trưng bày gian hàng giới thiệu sản phẩm văn hóa - du lịch và sản phẩm OCOP”.

Cùng với đó, Nghĩa Đô xây dựng thành công thương hiệu du lịch cộng đồng “Nghĩa Đô - suối sạch, đồng xanh” và hình ảnh “Nghĩa Đô - điểm đến ngũ cực: Cực đẹp - Cực xanh - Cực sạch - Cực hay - Cực ngon”, được du khách đánh giá là nơi để “trải mình với thiên nhiên, con người và văn hóa”. Năm 2025, “Làng du lịch cộng đồng Nghĩa Đô” được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu, khẳng định thương hiệu của du lịch cộng đồng Nghĩa Đô.

Du lịch cộng đồng ở Nghĩa Đô ngày càng phát triển.

Những thành quả này không chỉ là sự ghi nhận cho nỗ lực của cấp ủy, chính quyền và người dân mà còn là nền tảng để Nghĩa Đô tiếp tục nâng tầm du lịch cộng đồng trong tương lai.

Thu Hạnh

Nguồn Lào Cai : https://baolaocai.vn/giu-gin-ban-sac-de-phat-trien-du-lich-ben-vung-post888242.html