Sáng 13/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.
Giữ kỳ thi tốt nghiệp THPT là cần thiết
Tham gia góp ý tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, Luật Giáo dục có vai trò rất quan trọng, là luật khung cho hệ thống giáo dục và được xã hội, nhân dân rất quan tâm, kỳ vọng.
Do đó, Tờ trình của Chính phủ cần nhấn mạnh hơn nữa sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, cả về cơ sở chính trị, pháp lý và cơ sở thực tiễn.
Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật phải phù hợp với cơ sở thực tiễn, nhấn mạnh vai trò của giáo dục đào tạo trong triển khai thực hiện 4 trụ cột về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, hội nhập quốc tế trong tình hình mới, phát triển kinh tế tư nhân, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số...
"Giáo dục là cơ sở rất quan trọng để đào tạo con người, nguồn nhân lực trong kỷ nguyên mới- kỷ nguyên phát triển thịnh vượng, giàu mạnh đất nước. Do đó, phải giáo dục từ mầm non. Luật này là luật rất cơ bản, sửa không nhiều nhưng mục đích rất lớn", ông Định nói.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định (Ảnh: Media Quốc hội).
Về sách giáo khoa giáo dục phổ thông, ông Định cho biết, theo Nghị quyết 88 về chương trình giáo dục phổ thông, phải có một bộ sách giáo khoa phổ thông do Bộ GD&ĐT biên soạn. Ngoài ra, còn có nhiều bộ sách giáo khoa khác. Tại Nghị quyết 29 của Trung ương nêu một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa, nhưng có một bộ của Bộ GD&ĐT chủ trì.
"Việc này đã có giám sát và Bộ cũng hứa, có nghị quyết giám sát. Hiện đang triển khai thì tiếp tục khẩn trương triển khai. Còn cập nhật vào luật là được nhưng ghi như thế nào để thể chế hóa Nghị quyết 29. Tôi thấy cần cố gắng thực hiện vì nguyện vọng, tâm lý toàn dân là rất phù hợp", ông Định nêu.
Ông Định nhấn mạnh việc một chương trình nhiều bộ sách thì Trung ương quyết định. Khi giảng dạy, việc chọn bộ sách nào cũng có quy định rất cụ thể.
"Thế giới có hàng tỷ bộ sách học tiếng Anh, nhưng một trường bao giờ cũng có một bộ sách của họ. Nước nào cũng có một bộ sách của Nhà nước, còn nước ta, Nhà nước giữ vai trò chủ chốt", ông Định nói thêm.
Góp ý về nội dung về thi tốt nghiệp THPT, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nghiêng về phương án Chính phủ trình. Nghĩa là vẫn tiếp tục tổ chức thi tốt nghiệp THPT và giao thẩm quyền cho các địa phương. Ông không đồng tình với phương án đề xuất không tổ chức thi, chỉ xét tốt nghiệp THPT.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng hiện nay các trường đại học đang được tự chủ, có thể lấy kết quả thi THPT chứ "không phải bắt buộc". Các trường vẫn có thể thi tuyển thêm các môn năng khiếu, tổ chức đánh giá năng lực riêng. Do đó, nếu tách kỳ thi tốt nghiệp THPT riêng với xét tuyển đại học, có thể gây tốn kém cho xã hội, làm mất tính tự chủ của các trường.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cũng cho rằng cần giữ kỳ thi tốt nghiệp và cấp bằng THPT.
Theo ông, trong cả quá trình đào tạo vẫn cần có đánh giá, phân loại phổ điểm, đánh giá người học trong quá trình xem chuẩn mực có đạt được không và điều này giúp cho các bước tiếp theo của giáo dục ở trình độ cao hơn.
Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh việc giữ kỳ thi tốt nghiệp THPT là cần thiết. Nếu bỏ việc thi tốt nghiệp THPT sẽ ảnh hưởng đến việc dạy học.
Tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý giáo dục
Nêu ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết Luật Giáo dục, Luật Giáo dục Đại học (sửa đổi), Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) đều có liên quan với nhau. Do đó, đề nghị rà lại tinh thần Nghị quyết 57, Nghị quyết 59, Nghị quyết 66, Nghị quyết 68 và dự thảo Nghị quyết về hiện đại hóa, đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn (Ảnh: Media Quốc hội).
Qua phát biểu của các đại biểu, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tập trung làm sao tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý giáo dục, "không thể nào mà Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý hết trong toàn quốc".
"Chúng ta tăng cường phân cấp tới đây tỉnh quản lý ở chừng mực nào, xã quản lý ở chừng mực nào, mà phân cấp như tinh thần Tổng Bí thư thường chỉ đạo là "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", Trung ương, Quốc hội, Chính phủ chỉ kiến tạo để phát triển", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, các chính sách phải đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục, chính sách liên thông trong hệ thống giáo dục cũng rất quan trọng cho giáo dục toàn dân.
Về vấn đề sách giáo khoa, theo tờ trình của Chính phủ dự thảo luật sửa đổi, bổ sung Điều 32: phân định rõ "sách giáo khoa" và "tài liệu giáo dục địa phương" để khắc phục vướng mắc trong thực tiễn về định giá sách giáo khoa theo quy định của Luật Giá.
Theo Chủ tịch Quốc hội, đây là vấn đề nhận được sự quan tâm rất lớn của xã hội, nhất là học sinh, phụ huynh, đội ngũ giáo viên và cơ quan quản lý.
"Do vậy, tôi đề nghị cơ quan soạn thảo cần rà soát, nghiên cứu kỹ, triển khai chính sách này để có những điều chỉnh, đảm bảo khoa học, tiết kiệm, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế. Qua giám sát Nghị quyết 88 - lúc đó tôi là Trưởng đoàn giám sát đã có kết luận, tới đây chúng ta chỉ dùng một bộ sách giáo khoa", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa, sử dụng nhiều bộ sách giáo khoa là chính sách mới, có tác động rất lớn trong xã hội thời gian gần đây. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội cho rằng còn có rất nhiều luồng ý kiến khác nhau, nhất là việc đảm bảo quyền lợi cho các em học sinh về mặt bằng kiến thức, quyền lợi của học sinh phải chuyển trường giữa các địa phương khác nhau, vấn đề lãng phí nguồn lực của Nhà nước, phụ huynh và cả xã hội; vấn đề lúng túng, không ổn định trong việc áp dụng các bộ sách giáo khoa ở địa phương.
"Tôi đề nghị cơ quan soạn thảo lần này cần rà soát cho thống nhất", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh và đề nghị các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát, đảm bảo đồng bộ với các luật liên quan như Luật Nhà giáo, đặc biệt là các luật trình Quốc hội thông qua tại kỳ thứ 10.
Hai loại ý kiến về thi tốt nghiệp THPT
Trước đó, thẩm tra sơ bộ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, về thi tốt nghiệp trung học phổ thông, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, vấn đề này có 2 loại ý kiến:
Một là, đề nghị vẫn tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông, giao thẩm quyền ra đề thi cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; giao thẩm quyền tổ chức kỳ thi cho các địa phương; nghiên cứu tách kỳ thi tốt nghiệp phổ thông khỏi tuyển sinh đại học.
Hai là, đề xuất không tổ chức thi mà nên xét tốt nghiệp trung học phổ thông.
"Thường trực Ủy ban ủng hộ loại ý kiến thứ nhất và xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội về các quan điểm nêu trên", ông Vinh nói.
Hoàng Thị Bích