Giữ thuế suất TNCN 35%: Bộ Tài chính nói hợp lý, chuyên gia 'chê' lạc hậu

một giờ trướcBài gốc

Giữ mức mức thuế suất 35% để tránh “giảm thuế cho người giàu”

Bộ Tài chính vừa xin ý kiến các thành viên Chính phủ dự thảo một số nội dung tiếp thu, giải trình về dự án luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Với dự luật này, nhiều ý kiến băn khoăn về tính hợp lý trong phương án điều chỉnh các mức ngưỡng thu nhập và mức thuế suất tương ứng trong biểu thuế.

Theo Bộ Tài chính, điều chỉnh mức 35% xuống 30% sẽ bị cho rằng "chính sách giảm thuế cho người giàu"

Theo đó, khoảng cách giữa các bậc có mức độ chênh lệch là khác nhau, đặc biệt là giữa bậc 1, 2 và 3 cách nhau lên đến 10%; giữa bậc 4 và bậc 5 chỉ cách nhau 5%. Do đó, người có thu nhập ở bậc 2 và bậc 3 sẽ chịu áp lực thuế cao hơn so với quy định hiện hành, trong khi số người có thu nhập chịu thuế ở bậc 2 và bậc 3 chiếm phần lớn trong tổng số đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân.

Một số ý kiến đề nghị cân nhắc biểu thuế chỉ quy định đến mức thuế suất 25% hoặc 30%, đồng thời nâng ngưỡng thu nhập chịu thuế tương ứng đối với từng mức thuế suất để góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh trong thu hút người lao động có trình độ cao.

Có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định mức thuế suất cao nhất là 45%, tương tự như các nước Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp, Úc.

Giải trình các vấn đề, Bộ Tài chính cho biết, tiếp thu ý kiến thẩm tra, Chính phủ đã chỉnh lý quy định về biểu thuế lũy tiến tại dự thảo luật. Trong đó, điều chỉnh lại 2 bậc thuế suất của biểu thuế là giảm mức thuế suất 15% (ở bậc 2) xuống 10% và thuế suất 25% (ở bậc 3) xuống 20%, cụ thể như sau:

Đáng chú ý, tại biểu thuế, đối với mức thuế suất cao nhất 35% ở bậc 5, Bộ Tài chính khẳng định "đây là đề xuất hợp lý". Đó là mức thuế suất trung bình, không quá cao cũng không thấp so với các nước trên thế giới cũng như trong khu vực ASEAN (một số nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines cũng đang quy định mức thuế suất ở bậc thuế cao nhất là 35%; Trung Quốc là 45%).

"Ngoài ra, trường hợp điều chỉnh mức 35% xuống 30% thì sẽ bị cho rằng chính sách giảm thuế cho người giàu", Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Thu nhập 100 triệu đồng/tháng chưa chắc đã dư dả

Biểu thuế mới dù được xem là bước tiến về kỹ thuật, song nhiều ý kiến cho rằng, các điều chỉnh này vẫn chưa tương xứng với biến động chi phí sinh hoạt. Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, riêng chi phí giáo dục, chăm sóc y tế, nhà ở tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã tăng trung bình từ 15 – 30% trong 4 năm qua. Điều này khiến thu nhập thực của người làm công ăn lương bị thu hẹp đáng kể.

Anh Nguyễn H. N., là quản lý cấp cao cho 1 công ty nước ngoài tại Việt Nam chia sẻ, thu nhập hiện nay của anh khoảng trên 100 triệu đồng/tháng, với cách tính thuế TNCN theo dự thảo Luật Thuế TNCN mới, anh sẽ được giảm trừ 15,5 triệu đồng/tháng cho bản thân và 12,4 triệu đồng/tháng cho 2 con, tổng là 27,9 triệu đồng/tháng. Như vậy, mức thuế TNCN anh phải nộp là 30% thu nhập còn lại sau khi trừ gia cảnh, tương đương khoảng gần 20 triệu đồng/tháng – đây là mức thuế quá cao.

Chi phí sinh hoạt, đặc biệt tại các thành phố lớn đã tăng đáng kể trong mấy năm gần đây

“Thu nhập 100 triệu đồng/tháng nghe thì cao nhưng để có được mức thu nhập này tôi gần như phải vắt kiệt sức lao động, không còn thời gian cho bản thân và gia đình. Hơn nữa, với chi phí đắt đỏ hiện nay ở thành phố lớn thì mức thu nhập này cũng không phải quá dư dả. 2 con tôi học trường tư, mỗi tháng riêng tiền học đã khoảng 15 triệu đồng/cháu, tôi còn đang phải trả góp tiền mua nhà nên hàng tháng sau khi trừ đi các chi phí cũng không để ra được bao nhiêu”, anh H.N. nói.

Tương tự, chị Vũ Thu Th., quản lý nhân sự của 1 doanh nghiệp tư nhân tại Hà Nội cho rằng, mức thuế thu nhập cá nhân lên tới 35% sẽ làm giảm động lực làm việc. Bởi lẽ, càng làm nhiều thì phần giữ lại cho mình càng ít, trong khi chi phí sinh hoạt ngày càng đắt đỏ.

"Mức 35% là quá cao. Những lao động chất lượng có khi lại tìm cách di chuyển sang các nước ngoài thì mình lại chảy máu chất xám. Tôi nghĩ chỉ dừng ở mức 25-30% thôi chứ mức 35% thì cao quá", chị Th. nói.

Nguy cơ gây thất thoát chất xám, làm giảm năng suất nền kinh tế

Bình luận về biểu thuế suất của Bộ Tài chính, TS. Nguyễn Ngọc Tú, chuyên gia thuế, giảng viên Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội cho rằng, mức thuế suất cao nhất 35% áp cho thu nhập trên 100 triệu đồng/tháng là quá cao và chưa phù hợp thực tiễn.

TS. Nguyễn Ngọc Tú phân tích, mức thuế suất 35% được đưa vào Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007, áp dụng cho thu nhập tính thuế từ trên 80 triệu đồng/tháng. Khi đó, 80 triệu đồng tương đương khoảng 5.000 USD, còn hiện nay giá trị quy đổi đã thay đổi rất lớn.

“Dù mức giảm trừ gia cảnh đã được điều chỉnh tăng, Bộ Tài chính vẫn giữ nguyên thuế suất cao nhất và chỉ nâng ngưỡng thu nhập tính thuế từ 80 triệu lên 100 triệu đồng/tháng là không đáng kể”, ông Tú nói, đồng thời đề xuất giảm thuế suất bậc 5 xuống khoảng 25-30%.

Trường hợp vẫn giữ thuế suất 35%, ông Tú cho rằng, mức thu nhập chịu thuế suất này cần được nâng lên khoảng 300 triệu đồng/tháng để phản ánh đúng biến động kinh tế và thu nhập hiện nay.

Cùng quan điểm, PGS. TS. Ngô Trí Long, Nguyên viện trưởng Viện nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) cho rằng, khi biểu thuế lũy tiến từng phần được xây dựng cách đây hơn một thập kỷ, thu nhập 100 triệu đồng/tháng được xem là mức thu nhập rất cao. Nhưng bây giờ, với lạm phát, chi phí nhà ở, y tế, giáo dục, chăm sóc con cái và chuẩn sống đô thị tăng mạnh, thì thu nhập 100 triệu đồng/tháng chưa chắc đã tạo ra sự dư dả.

“Cần nhìn vấn đề thuế thu nhập cá nhân không chỉ dưới góc độ thu ngân sách, mà phải nhìn rộng hơn ở cân bằng lợi ích giữa Nhà nước - người lao động - thị trường, đặc biệt trong bối cảnh mặt bằng thu nhập và chi phí sinh hoạt đã thay đổi lớn so với thời điểm thiết kế chính sách. Nếu đánh thuế quá cao mà không điều chỉnh giảm trừ và các khoản chi phí hợp lý, thì vô hình chung đang đánh đồng tầng lớp thu nhập trung bình khá với người giàu”, PGS. TS. Ngô Trí Long nói.

Vị chuyên gia cảnh báo, nếu gánh thuế quá nặng, hệ quả xảy ra không chỉ là giảm thu nhập khả dụng của người lao động, mà lợi ích quốc gia trong dài hạn cũng bị ảnh hưởng.

“Thuế TNCN quá cao có thể làm suy giảm động lực phấn đấu, cống hiến. Người lao động có trình độ cao có xu hướng chuyển sang các cấu trúc trả lương không chính thức, chuyển nguồn thu sang kinh doanh cá nhân để tránh thuế, hoặc thậm chí tìm kiếm cơ hội ở nước ngoài. Điều này gây thất thoát chất xám, làm giảm năng suất nền kinh tế”, vị chuyên gia nhấn mạnh.

Cẩm Tú/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/kinh-te/giu-thue-suat-tncn-35-bo-tai-chinh-noi-hop-ly-chuyen-gia-che-lac-hau-post1250710.vov