Điều này đòi hỏi các DN xuất khẩu phải nâng cao năng lực cạnh tranh, có chiến lược sản xuất - kinh doanh hiệu quả với giá thành sản phẩm hợp lý, minh bạch.
Theo số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), 10 tháng năm 2024, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đã đạt 1,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Ước tính cả năm 2024, xuất khẩu thủy sản sang Mỹ sẽ mang về 1,85 tỷ USD, tăng 19% so với năm 2023.
Chế biến thủy sản xuất khẩu sang thị trường Mỹ. Ảnh: Công Hùng
Đáng chú ý, mặc dù luôn phải đối mặt với các chính sách bảo vệ chặt chẽ như thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp nhưng nhu cầu của thị trường Mỹ lớn cộng với chất lượng thủy sản Việt Nam ngày càng được cải thiện đã giúp duy trì, mở rộng vị thế tại thị trường này. Kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ trong 5 năm qua dao động từ 1,5 - 2,1 tỷ USD mỗi năm.
VASEP dự báo, các chính sách thương mại đặc thù của Mỹ dưới thời ông Donal Trump có thể tạo ra cả cơ hội lẫn thách thức cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong thời gian tới. Theo đó, trong bối cảnh Mỹ - Trung đang đối đầu thương mại, có thể xảy ra những thay đổi lớn trong chuỗi cung ứng và nhập khẩu của Mỹ.
Cụ thể, Mỹ có thể giảm nhập khẩu các sản phẩm thủy sản từ Trung Quốc và tìm kiếm các nguồn cung thay thế, trong đó có Việt Nam. Tôm và cá tra là những sản phẩm thủy sản chủ lực của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ. Việc Mỹ tăng thuế quan đối với thủy sản Trung Quốc có thể mở ra cơ hội lớn cho tôm và cá tra Việt Nam thay thế sản phẩm thủy sản Trung Quốc.
Điều này giúp tăng trưởng xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào thị trường Mỹ.
Nhận định về cơ hội, thách thức trong thời gian tới, Chủ tịch VASEP Nguyễn Thị Thu Sắc cho hay, mặc dù Việt Nam có thể tận dụng một số cơ hội từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, nhưng DN thủy sản Việt Nam cũng phải đối mặt với các biện pháp phòng vệ thương mại của Mỹ.
Các biện pháp này có thể bao gồm thuế chống bán phá giá, thuế chống trợ cấp và các yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng sản phẩm.
Trước đó, Chính phủ Mỹ dưới thời Donald Trump đã tăng cường các biện pháp bảo vệ liên quan đến an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn chất lượng. Điều này có thể gây khó khăn cho các nhà xuất khẩu thủy sản Việt Nam khi phải tuân thủ các tiêu chuẩn ngặt nghèo hơn về vệ sinh an toàn thực phẩm, dẫn đến tăng chi phí sản xuất và kiểm tra.
Bên cạnh đó, chính sách bảo hộ và hàng rào thuế quan của Mỹ cũng có thể khiến cạnh tranh gia tăng giữa Việt Nam và các quốc gia xuất khẩu thủy sản khác như Ấn Độ, Ecuador, hay Indonesia, những đối thủ lớn trong ngành thủy sản.
Để tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức, VASEP khuyến nghị DN thủy sản Việt Nam cần chủ động và linh hoạt trong việc thích ứng với các yếu tố biến động của thị trường. Các sản phẩm thủy sản xuất khẩu phải tuân thủ đầy đủ các quy định của FDA (Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ), bao gồm các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm và phòng chống dịch bệnh.
Đồng thời, các DN cần bảo đảm các tiêu chuẩn về sản xuất bền vững và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt từ khâu nuôi trồng đến chế biến để đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của thị trường Mỹ.
Bên cạnh đó, các DN cần cung cấp thông tin minh bạch về quá trình sản xuất, nguồn gốc nguyên liệu và các tiêu chuẩn chất lượng. Điều này sẽ giúp xây dựng lòng tin với người tiêu dùng và đối tác ở Mỹ, cũng như đáp ứng nhu cầu của các nhà phân phối, siêu thị và các hệ thống bán lẻ lớn tại Mỹ.
Bình Minh