Ảnh minh họa.
Gần nửa năm sau khi Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân của Bộ Chính trị được ban hành, xác định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, cộng đồng doanh nghiệp đang có những sự phát triển mạnh mẽ.
Hệ thống pháp luật được ví như trụ cột, “xương sống” của nền kinh tế. Trong đó, nghị quyết cũng nêu rõ quan điểm của Nhà nước là tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, ổn định, an toàn; kịp thời xây dựng, hoàn thiện pháp luật và cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển trong những lĩnh vực ưu tiên.
KHƠI THÔNG NGUỒN VỐN CHO NỀN KINH TẾ
Với lĩnh vực bất động sản, theo thống kê, cả nước hiện có gần 3.000 dự án đang tồn đọng, kéo dài nhiều năm do các vướng mắc liên quan đến quản lý, sử dụng đất đai, quy hoạch và thủ tục pháp lý.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng nếu những “điểm nghẽn” này được tháo gỡ, dòng vốn lớn sẽ được khơi thông, tạo động lực bứt phá cho nền kinh tế.
Tại Diễn đàn Bất động sản nhà ở 2025 tại TP. Hồ Chí Minh gần đây, chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực đã đưa ra số liệu: hiện nay, cả nước có gần 3.000 dự án với tổng vốn đầu tư lên đến 235 tỷ USD đang bị “ách tắc”. Nếu tháo gỡ được 10% số dự án này trong năm nay và thêm 10% trong năm tới, nền kinh tế sẽ được bơm thêm một lượng vốn lên tới khoảng 600.000 tỷ đồng mỗi năm, tạo dòng vốn lớn cho nền kinh tế.
Một trong những vướng mắc khiến các dự án chưa thể khởi động trở lại, theo phản ánh của các doanh nghiệp là việc gặp khó trong xác định thời điểm tính tiền sử dụng đất.
Đơn cử, mới đây Công ty cổ phần Đầu tư MHL đã có văn bản kiến nghị gửi Ủy ban thường vụ Quốc hội; Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh; Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh về tháo gỡ khó khăn trong việc xác định thời hạn tính tiền sử dụng đất cho Khu đất số 448 Nguyễn Tất Thành.
Theo đó, được sự phê duyệt của Chính phủ và Bộ Quốc phòng, ngày 1/11/2016, Công ty CP ACC Thăng Long (nay là Công ty MHL) đã ký Hợp đồng BT số 09/HĐBT với Quân chủng Phòng không – Không quân và được thanh toán bằng quỹ đất tại số 448 Nguyễn Tất Thành, phường 18, Quận 4, TP. Hồ Chí Minh (nay là phường Xóm Chiếu).
Công ty MHL đã hoàn thành các nghĩa vụ theo Hợp đồng BT và đã bàn giao các công trình BT cho Quân chủng Phòng không – Không quân/Bộ Quốc phòng đưa vào sử dụng từ tháng 2/2018.
Ngày 28/3/2025, UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 1194/QĐ-UBND về việc giao đất cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, hiện nay Công ty MHL đang gặp phải vướng mắc về việc xác định thời điểm tính tiền đất do các Sở, ban ngành, địa phương chưa thống nhất về thời điểm tính tiền đất.
Theo ghi nhận, những trường hợp vướng mắc tương tự như Công ty MHL không phải là cá biệt. Theo quy định pháp luật, thời điểm nhà đầu tư được giao đất song song với thời điểm ký kết hợp đồng BT cũng chính là thời điểm xác định giá đất. Do đó, việc chậm bàn giao đất kéo dài tới 9 năm không xuất phát từ lỗi của nhà đầu tư.
Thực tế, nhiều doanh nghiệp đã liên tục gửi văn bản kiến nghị, đề xuất các cấp chính quyền và Chính phủ xem xét tháo gỡ khó khăn, nhằm giúp doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn, duy trì hoạt động và tiếp tục đóng góp cho nền kinh tế. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn nhiều dự án tiếp tục gặp khó.
HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP CÙNG PHÁT TRIỂN
Mới đây, UBND TP. Hồ Chí Minh đã có văn bản gửi Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kiến nghị tháo gỡ một số vướng mắc trong quá trình thực hiện Điều 63 Nghị định 102/2024 của Chính phủ (quy định chi tiết một số điều của Luật Đất đai).
Theo UBND TP. Hồ Chí Minh, trong quá trình triển khai xác định giá đất cụ thể trên địa bàn (gồm TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu) hiện còn gần 100 hồ sơ thuộc diện áp dụng theo Điều 63 Nghị định 102/2024. Tuy nhiên, do các hồ sơ này liên quan đến thời điểm xác định giá đất từ trước khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, thời gian kéo dài đã khiến việc thu thập dữ liệu, thông tin làm cơ sở xác định giá đất cụ thể gặp rất nhiều khó khăn, gần như không thể thực hiện được.
Ảnh minh họa.
Trong bối cảnh cả nước đang “chạy nước rút” để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8% trở lên trong năm 2025, Chính phủ xác định việc tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp là nhiệm vụ cấp thiết. Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2025, Thủ tướng cũng đã yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tập trung xử lý dứt điểm các dự án tồn đọng kéo dài, vận hành hiệu quả chính quyền hai cấp, tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.
Với các dự án bất động sản đang gặp khó khăn, vướng mắc vì nhiều lý do, như trường hợp của Công ty MHL, doanh nghiệp này kiến nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội sửa đổi Nghị quyết 98/2023/QH15, ban hành các văn bản pháp luật, bảo vệ và tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp thực hiện Hợp đồng BT trước ngày 1/1/2021. Cụ thể, đối với các Hợp đồng BT đã hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng trước ngày Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư năm 2020 có hiệu lực thi hành, việc tính giá thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất sẽ được xác định tại thời điểm ký Hợp đồng
Đối với các Hợp đồng BT chưa hoàn thành công trình thì khối lượng đã hoàn thành của Hợp đồng BT sẽ được tính giá thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại thời điểm ký Hợp đồng BT, phần còn lại sẽ được xác định vào thời điểm Nhà nước giao đất.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp cũng kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu, ban hành một nghị định mới tương tự Nghị định 91/2025/NĐ-CP nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp thực hiện Hợp đồng BT còn lại, bảo đảm sự công bằng giữa các doanh nghiệp. Qua đó, giúp doanh nghiệp phát triển, đóng góp vào đà tăng trưởng bền vững của nền kinh tế.
Thiên Di