Gỡ vướng trong quản lý, khai thác khoáng sản

3 giờ trướcBài gốc

Những vướng mắc trong quản lý, khai thác khoáng sản cần sớm được tháo gỡ bằng cơ chế đặc thù. Ảnh: ST

Tăng tính linh hoạt cho địa phương

Thời gian qua, An Giang và nhiều địa phương khác đã triển khai đồng loạt các dự án, công trình quan trọng của địa phương và quốc gia, các dự án, công trình phục vụ Hội nghị cấp cao APEC 2027. Việc triển khai các công trình, dự án này đòi hỏi nguồn vật liệu xây dựng lớn. Tuy nhiên, Luật Địa chất và Khoáng sản năm 2024 chưa áp dụng cơ chế đặc thù cấp phép khai thác đối với khoáng sản nhóm III như cát lòng sông, hồ, khu vực biển, đá xây dựng - nguồn nguyên, vật liệu chính cho các dự án, công trình. Điều này dẫn đến những khó khăn trong việc khai thác nguồn vật liệu để phục vụ cho việc xây dựng các công trình, dự án.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng Dự thảo Nghị quyết và đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và Khoáng sản năm 2024. Ảnh: ST

Để tháo gỡ khó khăn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NNMT) Trần Quý Kiên cho biết, Bộ đang xây dựng Dự thảo Nghị quyết việc ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024 và Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024.

“Tổng thể, Dự thảo Nghị quyết và dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều nhằm tăng tính linh hoạt cho địa phương, rút ngắn thủ tục hành chính, điều tiết nguồn nguyên vật liệu hiệu quả, bảo đảm cung cấp nguyên liệu cho các dự án trọng điểm, đồng thời cụ thể hóa các cơ chế đặc thù đã ban hành trong Nghị quyết số 106/2023/QH15 và các chỉ đạo về quản lý khoáng sản chiến lược phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng - an ninh,” ông Kiên nhấn mạnh.

Cụ thể, về cơ chế khai thác khoáng sản vật liệu xây dựng nhóm III và IV, Dự thảo Nghị quyết đề xuất rút gọn thủ tục hành chính: Bỏ phê duyệt chủ trương đầu tư, đánh giá tác động môi trường và yêu cầu phù hợp quy hoạch địa chất - khoáng sản hiện hành, nhưng vẫn duy trì thăm dò, phê duyệt trữ lượng và cấp phép khai thác. Đồng thời, tiếp tục cho phép gia hạn và điều chỉnh giấy phép để nâng công suất, phục vụ các dự án trọng điểm.

Trong trường hợp khẩn cấp về thiên tai, dịch bệnh hoặc an ninh quốc phòng, các thủ tục thăm dò, khai thác và đăng ký khoáng sản nhóm III, IV sẽ được rút gọn tối đa, giúp địa phương kịp thời khắc phục hậu quả và ổn định sản xuất.

Một nội dung quan trọng khác là khoanh định khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản, chủ yếu áp dụng với khoáng sản phục vụ dự án trọng điểm quốc gia, dự án PPP, đầu tư công, nguyên liệu cho nhà máy xi măng, khu du lịch nghỉ dưỡng và các nhà máy chế biến sâu đã hoạt động ổn định. Các giấy phép cấp trước ngày 01/7/2005 cũng được điều chỉnh để tiếp tục khai thác cho các dự án đã đăng ký.

Dự thảo Nghị quyết còn mở rộng cơ chế thăm dò khai thác xuống sâu đối với các mỏ, đồng thời cho phép điều chỉnh giấy phép nhóm III và IV để phục vụ dự án trọng điểm, quốc phòng - an ninh, cũng như các công trình bổ sung vào danh mục trọng điểm của ngành giao thông vận tải.

Đáng chú ý, một số nhóm chính sách trong Dự thảo Nghị quyết sẽ tiếp tục được hoàn thiện và đưa vào Dự án Luật nhằm tập trung tháo gỡ vướng mắc về cơ chế cấp phép, khai thác, sử dụng khoáng sản phục vụ các dự án quốc gia, dự án khẩn cấp, đầu tư công, dự án PPP. Luật hóa các quy định phân quyền, phân cấp, đặc biệt với quản lý đất hiếm trong tình hình mới.

Nổi bật, nhiều nhiệm vụ chuyên môn sâu, kỹ thuật cao và thường xuyên vốn thuộc thẩm quyền Thủ tướng Chính phủ đã được giao cho Bộ trưởng Bộ NNMT, giảm tải cho Chính phủ, đồng thời phát huy trách nhiệm và năng lực của Bộ chuyên ngành. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cũng được thực hiện một số nhiệm vụ trước đây do Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ NNMT quyết định, nhằm tăng tính linh hoạt, kịp thời trong quản lý, khai thác khoáng sản, phù hợp với điều kiện thực tế từng địa phương.

Ghi rõ những trường hợp áp dụng cơ chế đặc biệt

Góp ý với Dự thảo Nghị quyết, Bộ Công Thương cho rằng cần giải quyết dứt điểm vướng mắc quy hoạch khoáng sản chồng lấn với dự án điện và khoáng sản chiến lược, đồng thời không đưa mỏ đang khai thác hiệu quả hoặc có nhu cầu mở rộng vào diện đấu giá lại để duy trì sản xuất ổn định.

Bộ Công an kiến nghị thắt chặt thẩm quyền quyết định cơ chế đặc thù, phân loại hình thức vi phạm trong cấp phép, xử lý minh bạch và hạn chế điều chỉnh khu vực đất an ninh, quốc phòng, chỉ tập trung vào các vấn đề cấp bách theo Nghị quyết số 106/2023/QH15.

Bộ Xây dựng đề xuất các khu vực khoáng sản phục vụ dự án xi măng đã được quy hoạch trước đây nên thuộc diện không đấu giá, nhằm tránh đầu cơ, thao túng và bảo đảm nguồn vật liệu ổn định cho nhà máy hiện hữu.

Một số địa phương kiến nghị duy trì cơ chế không đấu giá cho mỏ khoáng sản đã quy hoạch cho nhà máy, tránh gián đoạn sản xuất; làm rõ thẩm quyền tổ chức, cá nhân được khai thác trong tình huống khẩn cấp; cho phép tận dụng khoáng sản phát sinh từ cải tạo công trình và sạt lở thiên tai để vừa đảm bảo an toàn, vừa tránh lãng phí.

TP. Đà Nẵng đề xuất mở rộng đối tượng được cấp giấy xác nhận thu hồi khoáng sản, bao gồm nhà thầu thi công hoặc tổ chức, cá nhân đáp ứng điều kiện theo pháp luật, nhằm tận dụng nguồn khoáng sản thừa cho các dự án đang triển khai. Đồng thời, đề xuất đưa các nội dung thực tiễn, phù hợp vào Dự thảo Luật để áp dụng lâu dài, bảo đảm hiệu quả và khả thi trong triển khai.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, cơ chế đặc biệt chỉ áp dụng trong trường hợp đặc biệt: Công trình trọng điểm quốc gia do Trung ương phê duyệt hoặc dự án đầu tư công, tư được cấp có thẩm quyền chấp thuận - bao gồm hạ tầng, nhà ở xã hội, bệnh viện, khu công nghiệp. “Dự thảo Nghị quyết cần ghi rõ trường hợp áp dụng cơ chế đặc biệt để tránh vướng mắc pháp luật, nhưng không được sử dụng để hợp thức hóa vi phạm. Hiệu lực và quy định chuyển tiếp phải sát với Luật Địa chất và Khoáng sản và các văn bản pháp luật liên quan. Điều kiện chuyển tiếp phải rõ ràng, tránh ảnh hưởng quyền lợi của đối tượng liên quan” - Phó Thủ tướng lưu ý./.

HỒNG NHUNG

Nguồn Kiểm Toán : http://baokiemtoan.vn/go-vuong-trong-quan-ly-khai-thac-khoang-san-42857.html