'Gỡ vướng' VAT, thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu nông, lâm, thủy sản

5 giờ trướcBài gốc

Doanh nghiệp than “khó” khi áp dụng luật

Tại Hội thảo “Tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế GTGT với ngành nông, lâm, thủy sản” vừa được Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với 8 hiệp hội, ngành hàng trong lĩnh vực nông nghiệp tổ chức sáng 9/5 tại Hà Nội, ông Đậu Anh Tuấn – Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng Ban Pháp chế VCCI nhấn mạnh: “Luật GTGT mới ra đời với nhiều kỳ vọng cải cách, nhưng những vướng mắc hiện nay nếu không được tháo gỡ, hướng dẫn sớm theo hướng phù hợp với thực tiễn sản xuất – kinh doanh thì sẽ trở thành rào cản đáng kể các doanh nghiệp (DN), cản trở sự phát triển của các ngành hàng”.

Ông Đậu Anh Tuấn phát biểu tại Hội thảo.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, những khó khăn mà DN phản ánh không chỉ là vấn đề kỹ thuật pháp lý, mà còn là vấn đề về dòng tiền, năng lực cạnh tranh và sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam. Cụ thể, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) phản ánh về việc chuyển mặt hàng gạo từ diện không chịu thuế sang chịu thuế GTGT 5% theo quy định mới. Sự thay đổi này khiến các DN bị tồn đọng lượng vốn lớn tương ứng với phần thuế GTGT chờ hoàn, trong khi nguồn vốn lưu động bị hạn chế, làm giảm hiệu quả sản xuất – kinh doanh và khả năng thu mua lúa của nông dân. Bên cạnh đó, thủ tục hoàn thuế kéo dài không chỉ gây gián đoạn trong việc thực hiện các hợp đồng XK, mà còn có thể làm biến động giá lúa gạo trong nước, tác động trực tiếp đến đời sống người nông dân.

Toàn cảnh hội thảo “Tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế GTGT với ngành nông, lâm, thủy sản”.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) thì cho biết, cùng là sản phẩm thủy sản nuôi trồng hoặc đánh bắt chưa qua chế biến sâu, nhưng DN lại phải áp dụng hai mức thuế suất khác nhau: Một mặt thuộc diện không chịu thuế (khoản 1, Điều 5 Luật Thuế GTGT); Mặt khác lại bị áp thuế suất 5% (điểm d, khoản 2, Điều 9 Luật Thuế GTGT). Điều này khiến DN XK phải tạm nộp thuế và chờ hoàn thuế sau, trong khi quy trình hoàn thuế phức tạp và điều kiện nghiêm ngặt tạo ra áp lực lớn cho cả DN lẫn cơ quan thuế.

Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam thì phản ánh tình trạng một số địa phương vẫn áp thuế suất 5% đối với nguyên liệu dùng để sản xuất thức ăn chăn nuôi, dù Luật Thuế GTGT đã quy định rõ đây là đối tượng không chịu thuế. Việc áp sai thuế suất khiến chi phí sản xuất tăng, đẩy giá thành sản phẩm nội địa cao hơn so với hàng nhập khẩu, ảnh hưởng trực tiếp đến người chăn nuôi – nhóm chịu thiệt hại lớn nhất khi chi phí thức ăn chiếm tới 70% giá thành sản phẩm chăn nuôi.

Từ thực tế của lĩnh vực mình, Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam (VICOFA) đề nghị cần làm rõ khái niệm “sơ chế thông thường” để tránh tình trạng các sản phẩm như cà phê nhân xanh – vốn chưa qua chế biến sâu nhưng có giá trị XK cao bị áp thuế GTGT 5% một cách không phù hợp. Cùng quan điểm, Hiệp hội Chè Việt Nam cũng đề nghị làm rõ khái niệm “chè sơ chế và chè thành phẩm”, đồng thời kiến nghị mức thuế là 0% nhằm đảm bảo cạnh tranh và duy trì chuỗi cung ứng nông sản XK.

Cần giải pháp đồng bộ, kịp thời…

Chia sẻ về những khó khăn của mình, ông Ngô Sỹ Hoài – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST) cho rằng, việc chưa có hướng dẫn cụ thể về định nghĩa “gỗ sơ chế thông thường” (ví dụ: Xẻ phôi, bóc vỏ, băm dăm) đang khiến DN lúng túng trong kê khai thuế, dẫn đến chậm trễ trong việc hoàn thuế GTGT đầu vào. Tình trạng này khiến hàng nghìn tỷ đồng của DN bị ứ đọng, làm giảm nguồn vốn lưu động và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ sản xuất, giao hàng và XK.

Thực tế, theo ông Hoài, có ba vướng mắc cơ bản của Luật GTGT hiện hành: Thời gian xử lý hồ sơ kéo dài; Quy định thiếu thống nhất gây khó khăn cho DN; Việc xác định sản phẩm sơ chế không rõ ràng làm nảy sinh cơ chế xin – cho, nhũng nhiễu DN. “Để giải quyết các vướng mắc này, phải làm rõ khái niệm và phạm vi lâm sản chưa qua chế biến, cũng như xác định rõ công đoạn nào là sơ chế, từ đó thống nhất sử dụng trong toàn quốc, tránh tình trạng mỗi địa phương làm một kiểu. Cùng với đó, nên cho phép những sản phẩm rừng trồng không phải kê khai nộp thuế VAT. Đặc biệt, nên rút ngắn thời gian hoàn thuế XK, áp dụng hậu kiểm, thay vì tiền kiểm như hiện tại” - Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam kiến nghị.

Đại diện DN, các hiệp hội, ngành hàng phát biểu tại hội thảo.

Chia sẻ với những khó khăn của DN, Trưởng Ban Pháp chế VCCI cho hay, sau quá trình trao đổi, các hiệp hội, ngành hàng thống nhất kiến nghị Chính phủ và Bộ Tài chính: Xem xét điều chỉnh chính sách thuế GTGT, đưa các sản phẩm nông, lâm, thủy sản chưa qua chế biến (bao gồm nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi) trở lại diện không phải kê khai, tính thuế, tương tự như quy định tại Nghị định số 209/2013/NĐ-CP trước đây; Đơn giản hóa, rút ngắn thủ tục hoàn thuế, đồng thời ban hành hướng dẫn chi tiết thống nhất để đảm bảo thực hiện đồng bộ tại các địa phương, tránh tình trạng “mỗi nơi một kiểu”.

“Các DN, hiệp hội, ngành hàng nên cân nhắc, nghiên cứu, điều chỉnh tìm ra nhóm giải pháp, đề xuất thực tế kiến nghị Bộ Tài chính, Chính phủ, Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật, không chỉ từ góc nhìn của DN, mà hướng tới những lợi ích lớn hơn” – ông Đậu Anh Tuấn nói.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Trần Quốc Khánh (nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương) – Thường trực Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng nhận xét: Luật GTGT hiện hành đã hoàn thiện, đồng bộ hóa hệ thống thuế; Khắc phục tình trạng mua bán nông sản lòng vòng…

Tuy nhiên, bên cạnh đó Luật cũng còn những bất cập, hạn chế phải kể đến như: Thứ nhất, phân biệt đối xử, ưu ái nông sản nhập khẩu hơn nông sản trong nước, thể hiện qua việc nông sản nhập khẩu không phải nộp thuế, nhưng nông sản trong nước thì phải nộp thuế (nếu mua bán qua thương mại), dẫn đến khó cạnh tranh với sản phẩm của các nước; Thứ hai, với điều kiện hoàn thuế mới, thực tế người bán phải nộp thuế, trách nhiệm thu thuế là của Nhà nước, không thể áp cho người thứ ba; Bất cập nữa là thời gian ra đời Nghị định hướng dẫn thực hiện Luật quá nhanh, dẫn đến chuẩn bị thiếu chu đáo. Thêm vào nữa, Luật ra đời đúng thời điểm XK trong nước gặp khó khăn, mục tiêu tăng trưởng cũng đòi hỏi cao dẫn đến áp lực cho DN.

“Chúng ta nên thừa nhận các điểm tích cực của Luật, đồng thời đề xuất Chính phủ hoãn thời gian thực hiện Luật để xem xét, nghiên cứu điều chỉnh, bãi bỏ các điều kiện không hợp lý… - ông Trần Quốc Khánh nêu quan điểm.

Đoan Trang

Nguồn Doanh nhân & Pháp luật : https://doanhnhan.vn/go-vuong-vat-thuc-day-tang-truong-xuat-khau-nong-lam-thuy-san-87472.html