Gợi mở phát triển đô thị theo hướng giao thông công cộng từ mô hình của Nhật Bản

2 ngày trướcBài gốc

Khi nhà ga trở thành hạt nhân phát triển đô thị

Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS.TS Nguyễn Hoàng Giang, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng khẳng định vai trò then chốt của quy hoạch đô thị tích hợp hạ tầng giao thông bền vững.

GS.TS Nguyễn Hoàng Giang, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Xây dựng phát biểu khai mạc Hội thảo.

Theo GS.TS Nguyễn Hoàng Giang, hệ thống đường sắt cao tốc và các tuyến đường sắt đô thị là xu hướng tất yếu ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM. Việc học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia đã vận hành hiệu quả, đặc biệt là Nhật Bản, sẽ góp phần nâng cao chất lượng sống đô thị và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Dẫn chứng từ hệ thống Shinkansen, GS.TS Giang nhấn mạnh vai trò của các nhà ga không chỉ là điểm trung chuyển mà còn là hạt nhân phát triển vùng, giúp kích hoạt không gian sống, việc làm, dịch vụ quanh ga.

Tham luận tại hội thảo, ông Ishikawa Wataru, quản lý cấp cao Tập đoàn Garde (Nhật Bản) chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình tái sinh các đô thị gắn với hệ thống đường sắt tại Nhật Bản.

Theo ông, nhà ga trong quy hoạch hiện đại không còn là nơi để đi qua, mà phải là điểm đến, nơi hội tụ nhà ở, thương mại, văn hóa và công nghệ.

"Khi đường sắt vận hành hiệu quả, nó sẽ tự tái tạo giá trị cho vùng đất quanh nhà ga", ông Ishikawa Wataru nhấn mạnh.

TOD - Mô hình đô thị tích hợp thúc đẩy giao thông công cộng và tái cấu trúc không gian sống

Ở góc nhìn quy hoạch và chính sách, TS.KTS Lê Quốc Hùng, Phó viện trưởng Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia (Bộ Xây dựng) cho rằng, mô hình TOD là một trong những giải pháp chủ lực nhằm khắc phục những bất cập về phân bố dân cư, sử dụng đất, và hạ tầng giao thông trong đô thị hiện nay.

Toàn cảnh Hội thảo.

TS.KTS Lê Quốc Hùng nhấn mạnh, phát triển quanh các ga đường sắt sẽ giúp định hình lại cấu trúc đô thị, thúc đẩy sử dụng phương tiện công cộng, đồng thời cần gắn với cơ chế tài chính phù hợp để đảm bảo tiếp cận công bằng cho người thu nhập thấp.

Đại diện doanh nghiệp vận hành đường sắt, ông Hiromasa Nagasugi, Giám đốc Tập đoàn Đường sắt Đông Nhật Bản cho biết, các nhà ga tại Nhật Bản được phát triển như một "tổ hợp đô thị" tích hợp đầy đủ dịch vụ mua sắm, giải trí, không gian xanh, văn phòng và sáng tạo.

Tập đoàn Đường sắt Đông Nhật Bản sẵn sàng đồng hành cùng các địa phương Việt Nam trong chia sẻ công nghệ, hỗ trợ quy hoạch và khai thác hiệu quả mô hình TOD.

Từ thực tiễn Việt Nam, PGS.TS Nguyễn Thị Mai Thanh, khoa Kiến trúc và Quy hoạch, trường Đại học Xây dựng cho rằng, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam nếu được kết hợp với quy hoạch TOD tại các điểm ga sẽ tạo động lực phát triển liên kết vùng, phân bổ dân cư hợp lý, giảm áp lực lên các đô thị lõi và gia tăng giá trị đầu tư xung quanh nhà ga.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa hiệu quả, cần xây dựng cơ chế tài chính linh hoạt, chính sách hỗ trợ về thuế, giải phóng mặt bằng và khai thác quỹ đất xung quanh nhà ga theo mô hình TOD.

Tọa đàm cũng giới thiệu một số mô hình quy hoạch sáng tạo đang triển khai tại Nhật Bản, như chuyển đổi trường học cũ thành trung tâm dịch vụ cộng đồng, cơ sở sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, hay viện nghiên cứu - đào tạo.

Đây là những gợi mở hữu ích trong bối cảnh tại Việt Nam cũng đang tồn tại không ít công trình công cộng bị bỏ trống, nhất là ở vùng nông thôn, tái định cư hoặc khu vực dân số giảm.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại hội thảo.

Các chuyên gia thống nhất cho rằng, để hiện thực hóa mô hình TOD tại Việt Nam, cần đồng bộ giữa quy hoạch - tài chính - vận hành, đồng thời khuyến khích hợp tác giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng.

Phát triển giao thông công cộng hiệu quả không chỉ là giải pháp hạ tầng, mà còn là chìa khóa mở ra mô hình đô thị tích hợp - thông minh - bền vững trong tương lai.

Tuyết Hạnh

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/goi-mo-phat-trien-do-thi-theo-huong-giao-thong-cong-cong-tu-mo-hinh-cua-nhat-ban-192250604204423194.htm