Golden Dome: 'Lá chắn' của Mỹ và cuộc chạy đua vũ trang ngoài không gian

7 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại một sự kiện ở Nhà Trắng. Ảnh: THX/TTXVN

Theo báo Nga Izvestia (Nga) ngày 15/8, dự án Golden Dome (Vòm Vàng), "lá chắn tên lửa" đầy tham vọng của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đang tạo ra những phản ứng trong dư luận quốc tế, đặc biệt là với Nga và Trung Quốc. Không chỉ được xem là một hệ thống phòng thủ, dự án này còn bị nhiều chuyên gia và quốc gia coi là nhân tố gây bất ổn, thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang mới, đặc biệt là trong không gian vũ trụ.

Hệ thống phòng thủ Golden Dome sẽ bao gồm bốn lớp: một lớp trên vệ tinh và ba lớp trên đất liền, với 11 khẩu đội tên lửa tầm ngắn được bố trí khắp nước Mỹ, bao gồm cả Alaska và Hawaii. Cấu trúc này được xây dựng chủ yếu dựa trên các hệ thống hiện có như GMD, THAAD, Aegis và Patriot.

Tuy nhiên, phần tốn kém và phức tạp nhất của dự án là các tên lửa đánh chặn ngoài không gian. Oleg Krivolapov, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Mỹ và Canada thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, nhận định rằng phần này không chỉ tốn kém mà còn dễ bị tổn thương và có khả năng kém hiệu quả nhất. Ông Krivolapov cũng chỉ ra rằng việc phát triển một hệ thống tích hợp có thể kết hợp dữ liệu từ nhiều radar khác nhau đã diễn ra chậm chạp từ khi Mỹ rút khỏi Hiệp ước Chống Tên lửa Đạn đạo vào năm 2002.

Trong khi đó, chuyên gia Alexander Yermakov thuộc Hội đồng Các vấn đề Quốc tế Nga cho rằng việc triển khai các tên lửa đánh chặn trong không gian sẽ vượt qua một ranh giới tượng trưng, tạo tiền đề cho việc phát triển chúng ở giai đoạn sau đó. Tuy nhiên, ông Yermakov nhấn mạnh rằng trong khung thời gian ba năm mà Tổng thống Trump chỉ định, điều tốt nhất có thể làm được chỉ là triển khai các thử nghiệm nguyên mẫu.

Trong khi cả chuyên gia Krivolapov và Yermakov đều cảnh báo rằng những dự án như Golden Dome sẽ tạo thêm động lực cho cuộc chạy đua vũ trang trong không gian, nhà nghiên cứu Dmitry Stefanovich từ Viện Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, lưu ý: "Một cuộc chạy đua vũ trang lớn, bao gồm cả vũ khí tấn công và phòng thủ đặt trên Trái Đất và trong không gian, rõ ràng đang gia tăng động lực". Ông Stefanovich nhấn mạnh thêm, lần này, có nhiều bên tham gia tích cực hơn rất nhiều.

Quan điểm trên được thể hiện rõ ràng trong tuyên bố chung của Nga và Trung Quốc. Theo hãng tin TASS, Đại sứ Nga tại Mỹ Alexander Darchiev đã tuyên bố rằng kế hoạch của Washington chỉ làm trì hoãn triển vọng tái khởi động đối thoại Nga - Mỹ về các vấn đề chiến lược. Một tuyên bố chung được thông qua vào ngày 8/5 sau cuộc thảo luận giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã mô tả chương trình Golden Dome của Mỹ "có bản chất gây bất ổn sâu sắc".

Tuyên bố này giải thích rằng dự án Golden Dome dự kiến xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa đa miền, toàn cầu, nhiều lớp và không bị hạn chế. Mục tiêu của nó là bảo vệ chống lại mọi mối đe dọa tên lửa, bao gồm cả các loại tên lửa từ "đối thủ ngang hàng và gần ngang hàng", chủ yếu nhắm đến Nga và Trung Quốc. Điều này, theo Moskva và Bắc Kinh, thể hiện sự bác bỏ triệt để mối quan hệ không thể tách rời giữa vũ khí tấn công và phòng thủ chiến lược – một trong những nguyên tắc cốt lõi để duy trì sự ổn định toàn cầu.

Nga và Trung Quốc cũng cảnh báo rằng dự án Golden Dome còn thúc đẩy sự phát triển các năng lực tấn công nhằm tiêu diệt tên lửa ngay khi phóng, biến không gian vũ trụ thành một "đấu trường cho xung đột vũ trang".

Lời khẳng định của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth rằng Washington đang "nhanh chóng thúc đẩy" dự án này, cùng với sắc lệnh của Tổng thống Trump ngay sau lễ nhậm chức, càng củng cố quan ngại của Nga và Trung Quốc. Dù Nhà Trắng tuyên bố hệ thống này chỉ để "bảo vệ Mỹ khỏi mối đe dọa tấn công tên lửa từ nước ngoài", các chuyên gia và đối thủ của Mỹ lại nhìn nhận đây là một bước đi mang tính chiến lược, phá vỡ thế cân bằng quyền lực và đẩy thế giới vào một cuộc đối đầu không gian tiềm tàng.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/quan-su/golden-dome-la-chan-cua-my-va-cuoc-chay-dua-vu-trang-ngoai-khong-gian-20250816201516752.htm