PGS. TS Trần Đình Thiên phát biểu tại Hội thảo khoa học Định hướng phát triển kinh tế - xã hội với mục tiêu tăng trưởng 2 con số và góp ý Dự thảo văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai, nhiệm kỳ 2025-2030.
Trao đổi với Báo Đồng Nai, PGS. TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng, đã nhận xét: Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai nhiệm kỳ 2025-2030 ngắn gọn, cô đọng, kết cấu đúng logic chung, đáp ứng cơ bản yêu cầu viết văn kiện của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Tuy nhiên, để báo cáo mang tầm tư duy cao hơn, cách viết nên đi thẳng vào vấn đề, phải có tính khác biệt để đọc báo cáo là biết ngay báo cáo của tỉnh Đồng Nai, không thể lẫn Đồng Nai với các tỉnh khác.
Nên đi thẳng vào vấn đề
Thưa PGS.TS Trần Đình Thiên, ông có nhận xét như thế nào về các nội dung được nêu trong Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai nhiệm kỳ 2025-2030?
- Nội dung và cách diễn đạt của dự thảo nhìn chung phản ánh được điều kiện đặc thù, khát vọng, khí thế đổi mới, xu thế phát triển của tỉnh trong sự phù hợp và đồng nhịp với bước chuyển chung của cả nước và của thời đại trong nhiệm kỳ đại hội này. Tuy nhiên, cách viết nên đi thẳng vào vấn đề, phải có tính khác biệt để đọc báo cáo biết ngay là của Đồng Nai, không thể lẫn Đồng Nai với tỉnh khác.
Xu thế chung của đất nước hiện nay là các báo cáo viết gọn, rõ ràng. Dự thảo lần 5 báo cáo chính trị trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai hiện có 42 trang. Trong báo cáo chính trị của Đồng Nai có những nội dung không thể viết quá chi tiết được nhưng những vấn đề lớn của tỉnh phải làm rõ. Khi làm rõ được những vấn đề này sẽ toát lên tính khác biệt của Đồng Nai.
Đồng thời, trong báo cáo phải nêu bật thời cơ, thách thức. Ví dụ, thời cơ của Đồng Nai trong thời gian qua và tới đây là Cảng hàng không quốc tế Long Thành sắp được đưa vào vận hành, khai thác; các tuyến cao tốc, đường vành đai đi qua Đồng Nai, kết nối với Thành phố Hồ Chí Minh và vùng Đông Nam Bộ; việc triển khai Khu công nghiệp Chơn Thành; lợi thế về quy mô kinh tế khi 2 tỉnh: Đồng Nai cũ và Bình Phước cũ sáp nhập; lợi thế vùng dự trữ phát triển đang chuyển thành vùng động lực phát triển mà Bình Phước cũ “góp” vào Đồng Nai mới... Những lợi thế này góp phần quyết định tạo thế, lực phát triển mới và khác cho Đồng Nai trong giai đoạn tới. Chúng cung cấp các dữ liệu quan trọng để định hình tầm nhìn phát triển, định hướng lại cơ cấu kinh tế và thực hiện các lựa chọn ưu tiên chiến lược đúng.
Còn thách thức, là việc tăng trưởng kinh tế 2 con số, để đạt mục tiêu này không dễ. Có thời cơ thì phải biết nắm bắt, không được bỏ lỡ thời cơ; thách thức dứt khoát phải vượt qua, không vượt qua được ắt bị loại khỏi
thời cuộc.
Trong Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai nhiệm kỳ 2025-2030 có đặt ra chỉ tiêu tăng trưởng GRDP 10% trở lên/năm; tăng trưởng kinh tế số trong GRDP đến năm 2030 đạt trên 30%, Đồng Nai cần giải pháp gì để đạt mục tiêu này, thưa ông?
- Việc tăng trưởng kinh tế 2 con số là thách thức lớn, bởi giai đoạn 2020-2025, 2 tỉnh: Đồng Nai cũ và Bình Phước cũ chỉ tăng trưởng bình quân hơn 6%, giờ đặt mức tăng trưởng gần gấp đôi thì trong Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh phải có những luận chứng thuyết phục bằng những nền tảng, nguồn lực, động lực mới, khác thường và mang tính bền vững để đảm bảo đạt mục tiêu này.
Thời gian qua, chúng ta nói rất nhiều về việc tăng trưởng kinh tế 2 con số, người ta nghe mãi thành quen, nghĩ rằng ai cũng có thể làm được điều này, nhưng tính bất khả thi tăng trưởng kinh tế 2 con số rất cao nếu không nhận diện rõ thời cơ và thách thức của việc trước đây khi chưa tăng trưởng 2 con số và giờ là tăng trưởng 2 con số có gì khác nhau.
Theo tôi, để có năng lực, động lực tăng trưởng mới, khả năng tạo đột biến mạnh thì phải triệt để giải quyết ách tắc cũ; phải tạo ra những nguồn lực, động lực mới khác thường; thông minh vượt trội trong ứng xử chiến lược và nỗ lực phi thường.
Điều quan trọng nhất để tăng trưởng là vốn, nguồn lực.
Trí tuệ và đoàn kết
Cán bộ được coi là “cái gốc của mọi công việc”, là nhân tố quyết định sự thành bại của mọi nhiệm vụ. Thưa ông, ông có nhận xét gì về đội ngũ cán bộ của Đồng Nai?
- Việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của 2 tỉnh: Đồng Nai cũ và Bình Phước cũ trong những năm qua có những khó khăn, thách thức nhưng cả 2 tỉnh đều vượt qua để tiếp tục phát triển, điều đó chứng tỏ bản lĩnh lãnh đạo của đội ngũ cán bộ lãnh đạo 2 tỉnh. Từ bây giờ, 2 tỉnh là một, tích hợp sự lãnh đạo chung một nhà, định hình khối sức mạnh thống nhất.
Đồng Nai hiện có quy mô kinh tế lớn, đứng thứ 4 cả nước, do đó đường lối lãnh đạo của tỉnh tới đây phải ở tầm cao, đủ tạo ra khối đại đoàn kết. Có trí tuệ, có đoàn kết, hy vọng Đồng Nai có tổ chức bộ máy tốt. Đồng thời, phải tạo ra chính quyền phục vụ, chính quyền kiến tạo phát triển, chính quyền hội nhập... Có được những điều này thì không lý gì nói Đồng Nai thiếu sức mạnh dẫn dắt, thiếu sức mạnh lãnh đạo.
Theo ông, cần chính sách đủ mạnh như thế nào để Đồng Nai tiệm cận với sự phát triển như Thành phố Hồ Chí Minh hoặc một số tỉnh khác?
- Đồng Nai là tỉnh nằm tốp đầu cả nước về quy mô kinh tế, dân số và diện tích; là địa phương hội tụ đầy đủ các yếu tố, sở hữu tiềm năng lớn trong phát triển kinh tế công nghiệp bền vững, nông nghiệp công nghệ cao, logistics và các loại hình dịch vụ hiện đại gắn với Cảng hàng không quốc tế Long Thành, hệ thống cảng sông, cảng cạn IDC và đô thị thông minh...
Trung ương đã có quan điểm: “Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền” với phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Trên nền tảng cơ chế chung của cả nước, nếu Đồng Nai chưa định vị được mình thì mời chuyên gia giúp. Đồng Nai hiện chỉ đứng sau một số tỉnh, thành phố về quy mô kinh tế, thu ngân sách, điều này không có nghĩa Đồng Nai cứ phải đi cho kịp các tỉnh, thành phố trong tốp đầu phát triển cả nước mà có thể vượt lên phía trước...
Xin cảm ơn ông !
Phương Hằng (thực hiện)