Cơ thể khỏe mạnh, khí huyết tốt, da dẻ sẽ hồng hào, tươi tắn. Ảnh minh họa: SBS.
Khí sắc có quan hệ như thế nào với thể chất con người và bị ảnh hưởng bởi yếu tố nào?
Câu trả lời chính là “khí huyết”.
Khí huyết trực tiếp chi phối khí sắc. Theo nhận định của Đông y, chức năng hệ thống kinh lạc [1] của lục phủ ngũ tạng có bình thường hay không, lượng khí huyết có dồi dào hay không đều ảnh hưởng đến khí sắc.
Sự lão hóa của các cơ quan nội tạng trong cơ thể cũng sẽ khiến khí sắc thay đổi. Chỉ khi nhận thức được tầm quan trọng của việc giữ cân bằng bên trong cơ thể, điều chỉnh sinh hoạt, nuôi dưỡng sức khỏe từ bên trong, da dẻ mới tươi sáng, cũng tức là chỉ khi cơ thể khỏe mạnh, khí sắc mới rạng rỡ.
Khí sắc kém không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn phản ánh tình trạng cơ thể. Khi thiếu hụt khí huyết, sắc mặt thường có màu vàng sẫm, sắc tố trầm, trông gương mặt thiếu sức sống. Khi lượng máu đầy đủ, sắc mặt sẽ sáng lên một cách tự nhiên.
Thôi Hủ có một bài thơ cảm thán vẻ đẹp thiên nhiên và con người như sau:
“Năm ngoái ngày này nơi cửa ấy
Hoa đào mặt ngọc gợn ánh hồng
Mặt người chẳng biết đi đâu vắng
Chỉ thấy hoa đào cợt gió xuân.”
Trong đó, câu thơ “Hoa đào mặt ngọc gợn ánh hồng” không biết đã khiến bao nhiêu người mê mẩn. Có thể nói khả ái, rạng rỡ như hoa đào là mong ước ấp ủ bao lâu nay của những người phụ nữ yêu cái đẹp. Họ không ngần ngại mua nhiều mỹ phẩm cao cấp để giữ gìn dung nhan rạng rỡ của mình.
Nhưng nếu các chị em không chú ý đến điều dưỡng khí huyết, thì dù dùng mỹ phẩm đắt tiền, vào thẩm mỹ viện cao cấp thế nào cũng chỉ là “giải khát nhất thời” mà thôi, bởi vì khí huyết mới là chìa khóa quan trọng để giữ gìn khí sắc. Khí huyết dồi dào thì cơ thể tràn đầy năng lượng, tinh thần rạng rỡ và khí sắc tự khắc sẽ tươi tắn.
Khi còn học cấp hai, Nhã hay được hàng xóm khen là có gương mặt hồng hào xinh xắn như trái táo đỏ. Nhưng cô không quan tâm đến những lời khen ấy, thậm chí còn cảm thấy nó khiến mình rất “quê”.
Mười năm sau, gu thẩm mỹ được nâng cao, cô bắt đầu thích làm đẹp tự nhiên, nhưng tiếc thay cô không còn “khuôn mặt hoa đào” như trước nữa. Bây giờ, mặt cô hơi nhợt nhạt, đôi lúc còn trông có vẻ thiếu sức sống.
Có lần cô muốn đi hiến máu nhưng không được vì sức khỏe không đạt yêu cầu. Đến tận lúc này, cô mới hiểu tại sao hồi trước hàng xóm lại ngưỡng mộ gương mặt hồng hào của cô như vậy. Nguyên nhân khiến khuôn mặt Nhã không còn hồng hào chính là thiếu hụt khí huyết.
Màu da nhợt nhạt thường được nhận định là do thiếu máu, hệ hô hấp có vấn đề, bị bệnh lâu ngày khiến cơ thể suy nhược, viêm thận mạn tính… Thiếu hụt hemoglobin (huyết sắc tố) cũng sẽ dẫn đến tình trạng da nhợt nhạt hoặc vàng sẫm.
Mặt đỏ hồng bất thường chủ yếu do thân nhiệt tăng, máu nóng, mạch máu giãn nở khiến máu lưu thông nhanh hơn làm tăng sắc đỏ của da.
Còn theo Đông y, mặt vàng vọt chủ yếu do tim và tỳ yếu, cơ thể không được cung cấp đủ khí huyết. Mặt thâm sạm thì thường do khí huyết bị ứ đọng hoặc là mắc bệnh nặng lâu ngày. Sử dụng các loại thuốc nhiều tác dụng phụ trong thời gian dài cũng làm suy giảm chức năng của thận, dẫn đến da mặt xám xịt.
Các cơ quan nội tạng hoạt động bất thường cũng gây ra nhiều biến đổi bệnh lý về da. Gan và thận là hai cơ quan đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều hòa huyết dịch. Khi cơ thể mệt mỏi quá độ, chu kỳ kinh nguyệt không đều dẫn đến hội chứng thận hư, khí dương trong thận không đủ, khí trong gan bị ngưng trệ, lưu thông kém, máu tích ứ trên bề mặt da dần dần sẽ tạo ra các vết nám, thâm sạn.
Tỳ và phổi sinh hóa tạo thành khí huyết. Nếu thường xuyên ăn đồ dầu mỡ, cay nóng, chức năng của tỳ bị mất cân bằng sẽ dẫn đến nổi mẩn đỏ trên da.
Các yếu tố thời tiết như gió, không khí lạnh, hay sự thay đổi nồng độ glucose do bệnh tiểu đường là nguyên nhân dẫn đến tình trạng khô da. Chỉ khi khí huyết lưu thông ổn định, làn da mới đủ khỏe mạnh để tiết ra mồ hôi và chất dầu giúp da duy trì độ mềm mại cùng vẻ tươi tắn.
Làn da có liên quan mật thiết đến khí huyết. Vì thế, tôi muốn gửi lời khuyên đến những người có nước da xấu, trước khi xuất hiện các triệu chứng cụ thể, hãy chú ý bồi bổ dưỡng chất cho cơ thể. Người có nước da nhợt nhạt có thể bổ sung một số thực phẩm như thịt gà, vịt, ngan và các loại quả giúp bổ huyết, ích khí như nhãn, chà là đỏ.
Người hay nổi mẩn đỏ trên da không nên ăn thức ăn có tính kích thích như đồ cay nóng. Nếu cơ thể thuộc thể hàn, bạn nên ăn những loại thực phẩm tính nóng như thịt bò, thịt dê và gừng.
Người gầy gò, nước da vàng do suy dinh dưỡng cũng cần điều chỉnh thói quen ăn uống của bản thân. Những người mắc bệnh thận, nước da ngăm đen nên ăn một số thực phẩm bổ thận như nấm mèo, mộc nhĩ trắng, khoai, đậu đen, mè đen…
Hãy nhớ rằng: “Muốn đẹp phải khỏe từ bên trong”, đó mới là bí kíp duy trì nét đẹp lâu dài.
Triệu Dung/ Skybooks & NXB Thế giới