Hà Nội cần làm gì trước khi cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1?

8 giờ trướcBài gốc

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ban hành chỉ thị về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Trong đó đáng chú ý, Thủ tướng yêu cầu Hà Nội lên phương án cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 kể từ tháng 7-2026.

Nhiều chuyên gia cho rằng chính quyền cần có hỗ trợ cho người dân chuyển đổi xe máy xăng. Ảnh minh họa

Trước đó, năm 2017, Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐND của HĐND TP Hà Nội đưa ra lộ trình giai đoạn 2017 - 2030, thành phố sẽ từng bước hạn chế hoạt động trên một số khu vực và thời gian, đồng thời chuẩn bị các điều kiện cần thiết tiến tới dừng hoạt động xe máy trên địa bàn các quận cũ vào năm 2030.

Từ năm 2017 đến nay, Hà Nội đã triển khai nhiều giải pháp mang tính nền tảng như đầu tư hệ thống giao thông công cộng, mở rộng mạng lưới xe buýt truyền thống… Tuy nhiên, các giải pháp mang tính nền tảng chưa thực sự đem lại hiệu quả, cải thiện ô nhiễm môi trường cho thủ đô Hà Nội.

Số liệu thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) cho thấy nồng độ bụi mịn PM2.5 trung bình năm tại Hà Nội vượt khoảng gần 2 lần quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. PM2.5 trung bình năm của thành phố trong giai đoạn 2017 - 2020 đều vượt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và vượt hơn 8 lần so với khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới.

Trong đó, giao thông vận tải đang là nguồn phát thải PM2.5 lớn nhất, chiếm từ 58 - 74% tùy từng thời điểm (phương tiện phát thải chính là xe máy, tiếp đến là xe tải và taxi) và nguồn bụi đường.

Phạm vi tuyến Vành đai 1 - các tuyến đường ở Hà Nội dự kiến sẽ cấm xe máy chạy xăng kể từ 1-7-2026. Ảnh: Văn Duẩn/Goole Maps

Trước thực trạng ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng, tháng 12-2024, Hà Nội đã thông qua nghị quyết thực hiện vùng phát thải thấp (LEZ). Nghị quyết nhấn mạnh trong giai đoạn 2025 - 2030, Hà Nội sẽ thí điểm chính sách này tại quận Hoàn Kiếm, Ba Đình (cũ) và khuyến khích nhân rộng sang các địa bàn khác. Sau năm 2031, việc thực hiện vùng LEZ sẽ là bắt buộc tại các khu vực có nguy cơ cao.

Những vùng LEZ sẽ phải áp dụng các biện pháp nhằm đảm bảo môi trường như: Cấm lưu thông các xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel; hạn chế hoặc cấm ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và mô tô, xe gắn máy không đáp ứng tiêu chuẩn mức 2 đi vào vùng LEZ theo thời điểm hoặc khu vực.

Góp ý vào việc cấm xe máy chạy xăng, ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, cho rằng ngoài việc phát triển hạ tầng hạ tầng giao thông, phát triển giao thông công cộng Hà Nội cần hỗ trợ người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp trong quá trình chuyển đổi phương tiện.

Theo đó, thành phố cần khảo sát số lượng xe máy chạy xăng hiện có, phân loại theo niên hạn và tình trạng sử dụng để xây dựng gói hỗ trợ phù hợp. Xe máy còn mới, có giá trị sử dụng sẽ được hỗ trợ nhiều hơn khi chuyển đổi; xe quá cũ có thể không hỗ trợ nhưng được khuyến khích thu hồi.

Bên cạnh đó, cần vận động các hãng xe điện triển khai chương trình đổi xe cũ lấy xe mới, khuyến khích giảm giá xe điện, đặc biệt cho nhóm thu nhập thấp. Ngoài ra, Nhà nước có thể miễn thuế trước bạ, giảm thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc hỗ trợ lãi suất trả góp cho người dân khi mua xe điện chính hãng.

Hà Nội: Hỗ trợ người dân chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện?

Tại buổi làm việc với Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho rằng sự phát triển xe máy là một thách thức lớn đối với sự phát triển bền vững của các đô thị. Tại Việt Nam, đặc biệt là các đô thị lớn, đang phải đối mặt với nhiều vấn đề do xe máy mang lại, dù nó cũng mang lại tiện lợi cho người dân.

Theo ông Thanh, HĐND TP Hà Nội đã thông qua đề án "Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP Hà Nội, giai đoạn 2017 - 2020 tầm nhìn đến năm 2030". Do đó, không thể nói việc chuyển đổi xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe điện là một quyết định bất ngờ đối với người dân hay doanh nghiệp.

Tuy nhiên, Hà Nội sẽ triển khai kế hoạch này tại 4 quận nội đô cũ, với các bước tiến hành cụ thể và được cân nhắc kỹ lưỡng. Tuy nhiên, nếu không quyết tâm thì không biết khi nào Hà Nội mới phát triển đô thị văn minh, sạch đẹp như các nước trên thế giới.

Theo Chủ tịch Hà Nội, nghị quyết lập vùng LEZ là tiền đề quan trọng để không khí thủ đô trong lành hơn, hạn chế xe cộ gây ô nhiễm môi trường. Để lập vùng LEZ, thành phố sẽ có chương trình giúp người sử dụng phương tiện đổi xe máy xăng dầu sang xe máy điện.

Ngoài việc hỗ trợ người dân chuyển đổi xe xăng sang xe điện, Hà Nội cũng đang tập trung nguồn lực hoàn thiện mạng lưới phương tiện giao thông công cộng. Theo lộ trình giai đoạn 2030 - 2035, Hà Nội sẽ xây dựng khoảng 10 tuyến đường sắt đô thị.

Nguyễn Hưởng

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/ha-noi-can-lam-gi-truoc-khi-cam-xe-may-chay-xang-trong-vanh-dai-1-196250714125008918.htm