Bầu trời Hà Nội chìm trong lớp sương bụi dày đặc
Dữ liệu từ trang IQAir cập nhật lúc 8h30 cho thấy, chỉ số chất lượng không khí (AQI) tại Thủ đô đạt 179 – thuộc nhóm “có hại cho sức khỏe”. Thành phố cũng xếp thứ hai trong danh sách các đô thị ô nhiễm nhất toàn cầu tại thời điểm này.
Ảnh minh họa.
Nguyên nhân chính dẫn đến mức AQI cao là nồng độ bụi mịn PM2.5 trong không khí. Cụ thể, chỉ số PM2.5 đo được tại Hà Nội đạt 108 µg/m³ – mức được đánh giá là rất đáng lo ngại. Các chuyên gia y tế cảnh báo, bụi mịn có kích thước siêu nhỏ, có thể xuyên qua hệ thống phòng vệ của cơ thể, đi sâu vào phổi và thậm chí vào máu, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh hô hấp, tim mạch, đột quỵ và ung thư phổi.
Dữ liệu từ hệ thống PAM Air vào lúc 7h cùng ngày cũng ghi nhận chất lượng không khí kém tại nhiều khu vực nội đô. Điển hình, khu vực chùa Láng có chỉ số AQI đạt 171, trong khi một cụm chung cư tại Nam Từ Liêm vượt lên mức 186 – đều nằm trong ngưỡng “gây hại cho sức khỏe”.
Không chỉ riêng Hà Nội, TP.HCM cũng góp mặt trong danh sách các thành phố ô nhiễm nhất sáng nay, đứng vị trí thứ 7 với chỉ số AQI là 117 (màu cam). Tác nhân chính vẫn là bụi PM2.5 với nồng độ đo được là 42 µg/m³ – mức được đánh giá là “không lành mạnh đối với nhóm nhạy cảm”.
Theo thang đánh giá AQI gồm 6 cấp độ, các giá trị từ 151–200 (tương ứng màu đỏ) được coi là có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng. Ngay cả người bình thường cũng có thể bắt đầu cảm nhận được tác động, trong khi nhóm người nhạy cảm như trẻ nhỏ, người cao tuổi, người có bệnh nền có nguy cơ gặp vấn đề nghiêm trọng hơn.
Ô nhiễm không khí – thách thức ngày càng nghiêm trọng
Tình trạng ô nhiễm không khí không phải là hiện tượng nhất thời mà đã trở thành vấn đề môi trường nghiêm trọng kéo dài ở nhiều đô thị lớn tại Việt Nam. Những năm gần đây, Hà Nội và TP.HCM thường xuyên nằm trong nhóm thành phố có chỉ số ô nhiễm cao nhất thế giới vào các thời điểm giao mùa.
Nguyên nhân chủ yếu đến từ khí thải giao thông, hoạt động xây dựng, đốt rác tự phát và sản xuất công nghiệp nằm xen kẽ trong khu dân cư. Đặc biệt, lượng phương tiện cá nhân gia tăng nhanh chóng, kết hợp với thời tiết nghịch mùa – không có mưa và ít gió – khiến các chất ô nhiễm khó phát tán, tích tụ nhiều ngày trong không khí.
Báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, trong các đô thị lớn, tỷ lệ bụi PM2.5 thường xuyên vượt ngưỡng khuyến nghị của WHO từ 2–3 lần. Vào những ngày cao điểm, người dân được khuyến cáo hạn chế ra đường, đặc biệt là nhóm người có bệnh nền hô hấp hoặc tim mạch.
Không khí ô nhiễm không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mà còn làm giảm chất lượng sống, gây thiệt hại về kinh tế. Một nghiên cứu của Viện Môi trường Stockholm (SEI) ước tính, ô nhiễm không khí khiến Việt Nam tổn thất hàng tỷ USD mỗi năm do chi phí y tế gia tăng và giảm năng suất lao động.
Trong bối cảnh đó, giới chuyên gia cho rằng cần đẩy mạnh các biện pháp quản lý tổng hợp: phát triển giao thông công cộng sạch, kiểm soát chặt nguồn thải, nâng cấp hệ thống quan trắc và công khai dữ liệu chất lượng không khí theo thời gian thực. Đặc biệt, người dân cần được nâng cao nhận thức về việc tự bảo vệ sức khỏe khi không khí xuống ngưỡng nguy hại, bằng cách sử dụng khẩu trang chuyên dụng, hạn chế tập thể dục ngoài trời và theo dõi thông tin từ các kênh uy tín.
Dự báo trong hôm nay, chất lượng không khí tại Hà Nội nhiều khả năng tiếp tục duy trì ở mức xấu. Dù dự kiến chiều tối có mưa và giông lớn giúp giảm bớt phần nào lượng bụi lơ lửng, chỉ số AQI vẫn được cảnh báo ở ngưỡng đỏ trong phần còn lại của ngày.
Thời tiết trong những ngày cuối tháng 5 tại Hà Nội đang có biểu hiện bất thường. Dù đã sang Hạ gần ba tuần, nền nhiệt vẫn duy trì ở mức thấp, có thời điểm chỉ khoảng 21–22°C, mang lại cảm giác se lạnh như cuối thu. Tuy nhiên, dự báo từ đầu tháng 6, khu vực này sẽ bước vào đợt nắng nóng kéo dài, có thể khiến ô nhiễm không khí thêm trầm trọng do bụi không được rửa trôi và tích tụ theo lớp.
BN