Hà Nội chuyển toàn bộ xe buýt sang xe điện, không khí sẽ trong lành?

14 giờ trướcBài gốc

Lộ trình chuyển đổi sang xe điện ở Hà Nội

Ngày 5/6, Phó chủ tịch TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho hay, thành phố đang xây dựng lộ trình chuyển đổi toàn bộ xe buýt nói riêng và tất cả phương tiện nói chung sang dùng năng lượng xanh, sạch.

Trong bối cảnh Thủ đô đang đối mặt với ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí, việc phương tiện giao thông chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) sang dùng điện, năng lượng xanh sẽ là bước đi cần thiết để xây dựng thành phố xanh, sạch, đẹp.

Hà Nội chủ trương chuyển dịch các loại phương tiện công cộng sang xe điện.

Để thực hiện mục tiêu trên, vừa qua thành phố đã cụ thể hóa lộ trình chuyển đổi bằng Kế hoạch 149 ngày 28/5 về thực hiện Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn. Theo đó, chậm nhất đến năm 2030, 100% xe buýt (gần 2.500 xe) trên địa bàn sẽ sử dụng điện, năng lượng xanh.

Đánh giá mục tiêu trên "rất thách thức", ông Quyền cho rằng với sự đồng hành của các doanh nghiệp như VinBus, hay trước đó là Tổng công ty Vận tải Hà Nội, công ty CP xe điện, nhiều xe buýt đã chuyển từ năng lượng hóa thạch sang chạy điện. Đến nay thành phố đã hoàn thành chỉ tiêu tăng tỷ lệ xe buýt sử dụng năng lượng điện, năng lượng xanh năm 2026 - đạt 20-23%.

Cùng với chuyển đổi xe buýt, thành phố đã giao Sở Xây dựng chủ trì đối thoại với các doanh nghiệp cung cấp phương tiện, dịch vụ, lấy ý kiến nhân dân để tham mưu xây dựng lộ trình chuyển đổi toàn bộ taxi, xe công nghệ, phương tiện cá nhân của người dân sang sử dụng năng lượng xanh, sạch.

Hiện thành phố chưa có kế hoạch cụ thể cho việc này, nhưng theo ông Quyền mục tiêu là đến năm 2030 hoàn thành chuyển đổi với xe buýt, giai đoạn tiếp theo vận động người dân chuyển sang xe sử dụng năng lượng xanh với tỷ lệ cao nhất.

Ông Thái Hồ Phương, Giám đốc Trung tâm Quản lý và Điều hành giao thông Hà Nội cho biết, Hà Nội phấn đấu xanh hóa 100% xe buýt vào năm 2030 (trước 5 năm). Đến tháng 6/2026, Hà Nội phấn đấu đạt 20% xe buýt sử dụng năng lượng sạch. Tuy nhiên đến thời điểm này, Hà Nội đã có 360 xe buýt năng lượng sạch đạt hơn 21%, vượt chỉ tiêu đặt ra. Mặc dù có 360 xe buýt sử dụng năng lượng sạch nhưng con số này vẫn khá khiêm tốn so với nhu cầu của Việt Nam.

Trong báo cáo "Đề xuất cho lộ trình và kế hoạch hành động quốc gia về chuyển đổi sang phương tiện giao thông chạy điện tại Việt Nam" do Ngân hàng Thế giới (WB) thực hiện cho biết, để hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam cần khoảng 140.000 xe buýt điện liên tỉnh và hơn 2,6 triệu xe tải điện các loại.

Tính đến cuối 2023, cả nước có 1,5 triệu xe tải đăng ký, chưa kể các xe cũ nhập khẩu. Gần 30.000 xe buýt đang lưu thông, phần lớn đã cũ. Nhóm xe buýt, xe tải và xe khách liên tỉnh chiếm chưa tới 3% tổng số phương tiện, nhưng phát thải hơn 65% lượng khí nhà kính từ giao thông, gấp đôi xe máy và ôtô con cộng lại.

Để giảm phát thải từ nhóm phương tiện vận tải cỡ lớn, cần đồng thời nâng cao tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu, thúc đẩy chuyển đổi sang phương tiện xanh và dịch chuyển nhu cầu vận tải hành khách, hàng hóa đường dài sang các hình thức giao thông phát thải thấp hơn như đường sắt và đường thủy.

Tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội sẽ cải thiện thế nào?

Kết quả quan trắc của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội gia tăng trong khoảng 10 năm trở lại đây. Chất lượng không khí AQI luôn ở báo động đỏ, nâu thậm chí tím trong nhiều giờ, nhiều ngày. Lý giải về tình trạng này, các chuyên gia cho rằng, có nhiều nguồn gây ô nhiễm không khí, nhưng nguồn phát thải lớn nhất là hoạt động giao thông.

"Hà Nội là một thành phố lớn với 12 quận nội thành, 18 huyện ngoại thành. Nếu như ở các huyện ngoại thành, các nguồn ô nhiễm là các cơ sở sản xuất công nghiệp, các làng tái chế giấy, nhựa, kim loại, đốt rác đốt rơm rạ sau thu hoạch, các cơ sở chăn nuôi; thì ở các quận nội thành, thủ phạm gây ô nhiễm chính là các phương tiện giao thông cá nhân chạy xăng dầu, với hơn 6 triệu xe máy, gần 800.000 ô tô động cơ đốt trong ngày đêm nhả khói", TS Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam cho biết.

Trong đó, theo nghiên cứu của Viện Khoa học và Công nghệ môi trường, Đại học Bách khoa Hà Nội, xe máy xăng được đánh giá là "thủ phạm" lớn nhất, sau đó đến xe tải hạng nặng, xe buýt và xe tải hạng nhẹ. Cụ thể, nghiên cứu này chỉ ra, khí thải xăng và dầu diesel từ giao thông đóng góp 46% lượng bụi mịn và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi từ xe máy chiếm hơn 90% vào tổng mức phát thải từ giao thông.

Do đó, việc chuyển đổi sang xe máy điện được coi là giải pháp thiết thực trước tình trạng ô nhiễm không khí. Thực tế, theo nghiên cứu của Bộ Nông nghiệp và Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ, mỗi km di chuyển bằng xe máy điện có thể giảm thiểu phát thải 0,048 kg CO2. Như vậy, một chiếc xe máy điện di chuyển 45 km mỗi ngày thì lượng CO2 tiết kiệm trong 10 ngày sẽ tương đương với khả năng hấp thụ của một cây xanh trong suốt một năm.

Điều này có nghĩa, việc chuyển đổi sang xe máy điện sẽ giúp mỗi người dùng tự "trồng" thêm 36 cây xanh mỗi năm. Thậm chí, nếu 6 triệu xe máy đang lưu hành tại Thủ đô đều là xe máy điện, thì chỉ trong một năm, người dân Hà Nội sẽ góp sức "trồng" thêm tới hơn 200 triệu cây xanh.

PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô, Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, trong quá khứ, một số nước trên thế giới từng sử dụng xe buýt chạy CNG nhưng hiện đã chuyển đổi sang xe buýt điện và phương tiện xanh khác.

Thực tế, xe CNG sử dụng động cơ đốt trong nên sẽ phát thải tại ống xả của xe. Lượng phát thải này có thể thấp hơn một chút so với xe chạy dielsel nhưng không thể nào giảm phát thải bằng 0 so với xe điện.

Khí CNG từng được ca ngợi là giải pháp sạch hơn, tiết kiệm hơn thay thế cho xăng và dầu diesel, nhưng lợi ích môi trường của các phương tiện chạy loại nhiên liệu này trở nên nhỏ bé khi so sánh với xe điện.

"Bụi mịn PM2.5 liên tục vượt ngưỡng là mối đe dọa trực tiếp đến sức khỏe hàng triệu người dân, đặc biệt là trẻ em, người già và người mắc bệnh mãn tính. Hà Nội đang đối mặt với một cuộc "khủng hoảng không khí" mà nếu không hành động ngay lập tức và thật sự quyết liệt, cái giá phải trả sẽ không chỉ là tài chính mà còn là sức khỏe, thậm chí là tính mạng và tương lai của thế hệ sau" - TS Hoàng Dương Tùng nói.

Tô Hội

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/ha-noi-chuyen-toan-bo-xe-buyt-sang-xe-dien-khong-khi-se-trong-lanh-1692506061153001.htm