Hà Nội đề xuất tăng mức trợ cấp cho người từ 75 tuổi không có lương hưu. Ảnh: Ngô Hùng
Đề xuất tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội
Điểm cốt lõi của dự thảo là đề xuất tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội từ mức hiện tại là 500.000 đồng/tháng lên 700.000 đồng/tháng. Nếu được HĐND Thành phố Hà Nội thông qua, mức chuẩn mới này dự kiến sẽ được áp dụng từ ngày 1/1/2026.
Mức 700.000 đồng/tháng mà Hà Nội đề xuất cao hơn 1,4 lần so với mức chuẩn chung do Chính phủ quy định. Đây là một sự điều chỉnh cần thiết và kịp thời. UBND TP Hà Nội nhận định, mặc dù từ tháng 7/2024 thành phố đã áp dụng mức chuẩn 500.000 đồng (bằng với mức Trung ương), nhưng so với mặt bằng mức sống trung bình và chi phí sinh hoạt thực tế tại Thủ đô, mức trợ cấp này vẫn còn thấp và chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu thiết yếu tối thiểu của người hưởng chính sách.
Mức chuẩn trợ giúp xã hội này có vai trò cực kỳ quan trọng, là cơ sở để xác định nhiều loại hình hỗ trợ khác nhau, bao gồm mức trợ cấp xã hội hàng tháng, mức hỗ trợ kinh phí chăm sóc và nuôi dưỡng, cũng như mức trợ cấp nuôi dưỡng trong các cơ sở trợ giúp xã hội công lập trực thuộc Sở Y tế Hà Nội.
Mở rộng đối tượng hưởng lợi
Cùng với việc đề xuất nâng mức chuẩn, Hà Nội cũng dự kiến mở rộng một số nhóm đối tượng khó khăn chưa được quy định chi tiết ở cấp Trung ương, nhằm đảm bảo độ bao phủ an sinh xã hội theo Luật Thủ đô.
Đáng chú ý, thành phố sẽ bổ sung nhóm đối tượng đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo Nghị định số 176/2025/NĐ-CP để họ được áp dụng mức chuẩn trợ giúp xã hội mới của thành phố (với hệ số 1,0). Nhóm này cũng sẽ nhận được quà Tết như các đối tượng hưởng chính sách đặc thù khác, tăng cường sự quan tâm toàn diện.
Theo báo cáo của UBND Thành phố Hà Nội, toàn thành phố hiện có 282.689 người đang thụ hưởng chính sách trợ giúp xã hội hằng tháng tại cộng đồng. Trong đó, có 119.679 người hưởng bảo trợ xã hội; 84.371 người cao tuổi từ đủ 80 tuổi đã chuyển sang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội; và 78.639 người mới bắt đầu hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ tháng 7 vừa qua. Bên cạnh đó, có thêm 3.117 người đang được chăm sóc, nuôi dưỡng tại các cơ sở của thành phố.
Kinh phí ước tính để thực hiện trợ giúp xã hội và trợ cấp hưu trí xã hội của Hà Nội là trên 180 tỷ đồng/tháng, được trích từ nguồn ngân sách thành phố theo phân cấp. Khoản chi lớn và liên tục này cho thấy sự cam kết mạnh mẽ của Thủ đô trong việc ưu tiên đầu tư cho an sinh xã hội.
Theo Nghị định 176/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/7, người đủ 75 tuổi trở lên sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội nếu không có lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, hoặc có mức hưởng thấp hơn mức trợ cấp hưu trí. Việc Hà Nội áp dụng mức chuẩn cao hơn cho nhóm đối tượng này là một hành động thiết thực, mang lại lợi ích trực tiếp cho những người cao tuổi dễ bị tổn thương nhất.
Ngoài ra, dự thảo cũng đề xuất sửa đổi nhóm người cao tuổi thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo, không có người phụng dưỡng hoặc có người phụng dưỡng nhưng họ không còn trong độ tuổi lao động, không có khả năng lao động, hoặc đang hưởng trợ cấp xã hội. Những điều chỉnh này hướng tới việc tinh chỉnh chính sách để không bỏ sót bất kỳ trường hợp khó khăn nào.
TS Bùi Sỹ Lợi (nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội) đánh giá cao nỗ lực của Hà Nội. Theo ông Lợi, dù mức tăng thêm 150.000 - 200.000 đồng/tháng có thể không lớn so với mức tăng giá cả, nhưng tính trên bình diện chung và sự nỗ lực ngân sách của địa phương, đây là một con số không hề nhỏ và thể hiện sự quyết tâm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi.
Quan trọng hơn, TS Bùi Sỹ Lợi kiến nghị rằng, trong thời gian tới, nếu nguồn lực cho phép, các địa phương nên xem xét giảm tiếp tuổi trợ cấp hưu trí xã hội xuống 70 tuổi. Điều này nhằm mở rộng diện bao phủ, khắc phục tình trạng mức hưởng thấp và đảm bảo sự công bằng, bền vững cho hệ thống an sinh.
Thái Bình