Nhanh chóng lập quy hoạch chi tiết
Cuối năm 2024, UBND Hà Nội đã có văn bản số 580/TB-VP, truyền đạt ý kiến kết luận của Phó Chủ tịch UBND Thành phố Dương Đức Tuấn, Phó Trưởng ban Thường trực Ban chỉ đạo cải tạo chung cư cũ trên địa bàn thành phố về tình hình triển khai đề án và các kế hoạch triển khai thực hiện đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn thành phố.
Một khu chung cư cũ ở Hà Nội đang chờ được cải tạo. Ảnh: Quang Vinh.
Tại văn bản này, UBND Thành phố yêu cầu một số quận khẩn trương trình duyệt quy hoạch chi tiết, tỷ lệ 1/500 cải tạo, xây dựng lại các khu tập thể.
Hiện nay các khu tập thể, chung cư cũ trên địa bàn quận Hai Bà Trưng gồm: Bách Khoa, Thanh Nhàn, Quỳnh Mai đã 2025 đã hoàn thành việc trình UBND thành phố phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và trong tháng 2 sẽ tiếp tục trình thành phố phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết.
Tại quận Hai Bà Trưng dự kiến trong tháng 4/2025 trình phê duyệt nhiệm vụ và đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 đối với 5 khu chung cư cũ: Đồng Tâm, Minh Khai - Quỳnh Lôi, Bạch Mai, Đồng Nhân - Đông Mác, Vĩnh Tuy. 15 nhóm chung cư cũ có quy mô nhỏ hơn 2ha còn lại cũng được ấn định thời gian trình phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500 trong quý II năm nay.
Còn trên địa bàn quận Cầu Giấy, đến giữa năm 2025, khu tập thể Nghĩa Tân sẽ là chung cư cũ đầu tiên của thành phố hoàn thiện việc lập quy hoạch chi tiết 1/500 để xây dựng lại trong giai đoạn 2021-2025.
Lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết việc cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ là bước quan trọng đầu tiên, tạo tiền đề cho việc đẩy nhanh các nội dung công việc khác trong quy trình cải tạo, xây dựng mới chung cư cũ trên địa bàn Thủ đô.
Hiện nay, trên địa bàn Hà Nội có tới 1.579 tòa nhà chung cư cũ và nhà tập thể - nơi cư trú của khoảng 250.000 người dân. Tại các quận nội thành có 20 khu chung cư, 69 nhóm chung cư và 209 tòa nhà chung cư cũ riêng lẻ đều cần được cải tạo hoặc xây mới. Trong số đó, nhiều khu chung cư đã xuống cấp ở mức độ D (mức nguy hiểm nhất), buộc phải phá dỡ và xây dựng lại như nhà C8 khu tập thể Giảng Võ, G6A khu tập thể Thành Công, nhà A khu tập thể Ngọc Khánh, khu tập thể Bộ Tư pháp...
Người dân thấp thỏm mong đợi
Theo quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, quy hoạch phân khu đô thị thì một số nhà chung cư hiện trạng không phù hợp quy hoạch (nhiều vị trí nhà chung cư cũ quy hoạch xác định là khu cây xanh, công viên; chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc thấp 1-5 tầng, dân số hiện trạng cao hơn dân số quy hoạch...).
Do bị hạn chế bởi số tầng cao công trình, dân số theo quy hoạch nên rất khó đảm bảo tính hiệu quả đầu tư, không hấp dẫn được các nhà đầu tư tham gia cải tạo chung cư cũ.
Đối với công tác kiểm định, một số nhà chung cư không còn nguyên trạng ban đầu, các hộ dân đã sửa chữa cơi nới gây khó khăn cho công tác kiểm định, đánh giá chất lượng nhà chung cư; UBND các quận, huyện chưa xác định được ranh giới các khu chung cư.
Các quận, huyện có nhà chung cư chưa đánh giá hệ thống hạ tầng kỹ thuật phòng cháy, chữa cháy; cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải; cấp điện, giao thông nội bộ và yêu cầu về cải tạo, chỉnh trang đô thị dẫn đến khó khăn trong việc đánh giá và kết luận...
Ngoài ra, các dự án đang triển khai đều chậm so với tiến độ được phê duyệt do chủ đầu tư chưa thống nhất được phương án bồi thường, hỗ trợ, tạm cư, tái định cư do các chủ sở hữu yêu cầu mức bồi thường quá cao, chủ đầu tư không thể cân đối hiệu quả tài chính...
Từ năm 2005, Hà Nội bắt đầu cải tạo các khu chung cư cũ. Tuy nhiên, do nhiều bất cập và sự thay đổi chính sách đã tác động đến tiến độ quy hoạch, cải tạo dẫn đến chưa đáp ứng được yêu cầu.
Giai đoạn 2021-2025, thành phố lên kế hoạch cải tạo 10 khu chung cư cũ, bao gồm 4 khu nhà cấp D - cấp độ nguy hiểm, nguy cơ sụp đổ, phải di dời khẩn cấp người dân, gồm: Giảng Võ, Thành Công, Ngọc Khánh, nhà của Bộ Tư pháp; 6 khu có tính khả thi để cải tạo là Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân.
Nhiều hộ gia đình sinh sống tại các khu chung cư cũ cũng mong muốn nhà của mình ở cần nhanh chóng được cải tạo để có cuộc sống an tâm hơn.
Sinh sống ở khu tập thể Khương Thượng, chị Hoàng Lan chia sẻ, chị và nhiều gia đình cạnh nhau mong muốn khu nhà được sớm xây dựng mới. Bản thân gia đình chị chấp nhận đi thuê nhà ở xa hơn để công tác cải tạo được sớm được tiến hành.
Phó Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội Nguyễn Bá Nguyên cho biết, sẽ tiếp tục đôn đốc, nắm bắt tiến độ, tình hình triển khai cũng như các khó khăn, vướng mắc trong quá trình UBND các quận, huyện, thị xã triển khai thực hiện để tổng hợp, báo cáo, đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch chi tiết các khu chung cư cũ theo đúng chỉ đạo của UBND thành phố.
TP Hồ Chí Minh yêu cầu chốt thời gian cải tạo chung cư Ngô Gia Tự
Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi yêu cầu Sở Xây dựng hoàn tất công tác kiểm định chất lượng chung cư Ngô Gia Tự, quận 10 trong tháng 6/2025. Đồng thời, Sở này cũng được yêu cầu nghiên cứu các quy định, khảo sát kinh nghiệm của một số địa phương khác, để hướng dẫn UBND quận 10 lập quy hoạch chi tiết 1/500, mời gọi nhà đầu tư nghiên cứu, lập quy hoạch chi tiết trình phê duyệt trước ngày 28/2.
Trên cơ sở đó, chính quyền UBND quận 10 chịu trách nhiệm triển khai hoàn thiện khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân tại dự án. Đồng thời, trước 25/2, cơ quan này phải công bố dự thảo kế hoạch chi tiết thực hiện dự án, trong đó xác định rõ thời gian khởi công xây dựng mới.
Chung cư Ngô Gia Tự được xây từ năm 1968, bao gồm 17 lô chung cư và 2 lô đã giải tỏa. Mỗi chung cư có thiết kế 3 tầng lầu và 1 tầng trệt, hiện xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Dự án chỉnh trang cụm chung cư Ngô Gia Tự đã được UBND quận 10 đưa vào kế hoạch nhiều năm nay. Tuy nhiên, việc triển khai dự án vẫn chưa được thực hiện do ngân sách hạn hẹp, nên chủ trương hiện tại là mời gọi nhà đầu tư để huy động vốn từ doanh nghiệp.
Theo thống kê của Sở Xây dựng, TP Hồ Chí Minh hiện có 474 chung cư cũ với 573 lô được xây dựng trước năm 1975. Qua kiểm định chất lượng, có 14 chung cư cấp D (bị hư hỏng nặng, nguy hiểm), 116 chung cư cấp C, 332 chung cư cấp B và 12 chung cư đã tháo dỡ hoặc chuyển mục đích.
Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2025 hoàn tất việc cải tạo, sửa chữa 246 chung cư xây trước năm 1975 đã xuống cấp.
X.Anh
H.Hương