Ngày 3/9/2025 Chính phủ ban hành Nghị định số 238/2025/NĐ-CP quy định về chính sách học phí, miễn, giảm, hỗ trợ học phí, hỗ trợ chi phí học tập và giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo.
Nghị định nêu rõ: Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định mức học phí đối với cơ sở giáo dục công lập và mức hỗ trợ học phí đối với trẻ em, học sinh dân lập, tư thục nhưng không vượt mức thu học phí của cơ sở giáo dục dân lập, tư thục.
Trên cơ sở đó, Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội đã xây dựng Dự thảo Nghị quyết về quy định mức học phí và mức cấp bù tiền miễn học phí đối với trẻ mầm non, học sinh phổ thông từ năm học 2025-2026.
Theo đó, dự kiến từ năm học 2025-2026, mức học phí dự kiến áp dụng với học sinh từ mầm non tới trung học cơ sở là 155.000 đồng/tháng. Riêng học phí trung học phổ thông là 217.000 đồng/tháng. Nếu học trực tuyến, mức thu bằng 75% mức thu nói trên. Mức học phí này không áp dụng với mô hình trường chất lượng cao.
Với chính sách miễn học phí của Nhà nước, Hà Nội sẽ cấp bù học phí cho học sinh dân lập, tư thục từ mầm non tới hết trung học cơ sở là 155.000 đồng/tháng. Học sinh trung học phổ thông tư thục được hỗ trợ 217.000 đồng/tháng.
Cấp bù học phí cho học sinh tư thục thể hiện sự ghi nhận vai trò song hành công - tư trong giáo dục
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Phạm Kim Thư - Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Mai Hắc Đế (phường Hoàng Văn Thụ, Hà Nội) nhận định, chính sách cấp bù tiền miễn học phí cho học sinh dân lập, tư thục trong dự thảo là tín hiệu tích cực trong giáo dục cả nước nói chung và Hà Nội nói riêng.
Điểm đáng trân trọng là chính sách được áp dụng đồng bộ từ bậc mầm non đến trung học phổ thông. Điều này cũng thể hiện cách nhìn công bằng, coi mọi học sinh đều là đối tượng thụ hưởng chính sách giáo dục của Nhà nước, không phân biệt công - tư.
Thầy Thư nhấn mạnh: “Việc Hà Nội lần đầu tiên xây dựng mức hỗ trợ học phí thống nhất, có cơ sở tính toán rõ ràng cho cả hệ thống công lập và tư thục là một bước tiến quan trọng về mặt chính sách giáo dục. Dù mức hỗ trợ chưa cao so với học phí thực tế tại trường tư, nhưng đây là sự ghi nhận vai trò của khu vực tư thục trong hệ thống giáo dục Thủ đô”.
Đáng chú ý, việc quy định mức học phí riêng cho hình thức học trực tuyến (bằng 75% mức thu) là hợp lý, cho thấy sự linh hoạt và bám sát thực tiễn chuyển đổi số trong giáo dục. Chính sách này không chỉ tính đến yếu tố tài chính, mà còn chú trọng đến các phương thức học tập và mức độ thụ hưởng thực tế của học sinh.
Tiến sĩ Phạm Kim Thư - Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Mai Hắc Đế. (Ảnh: website nhà trường)
Cũng theo thầy Thư, chính sách cấp bù tiền miễn học phí cho học sinh tư thục mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, nhất là trong bối cảnh nhiều gia đình vẫn đang phải cân đối chi tiêu sau giai đoạn phục hồi kinh tế. Thực tế, học sinh theo học trường tư thục không hẳn xuất thân từ gia đình khá giả như nhiều người nhận định. Nhiều phụ huynh lựa chọn trường tư vì mong muốn con có môi trường học tập phù hợp hơn, sĩ số lớp nhỏ, hoặc con em có nhu cầu học tập đặc thù.
“Nếu được triển khai minh bạch, đồng bộ và đúng tiến độ, chính sách sẽ là điểm sáng trong giáo dục Thủ đô, tạo thêm niềm tin cho xã hội, khuyến khích các cơ sở giáo dục tư thục tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo”, thầy Thư chia sẻ.
Trong khi đó, Tiến sĩ Hoàng Hữu Niềm - Chủ tịch Hội đồng trường, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Kinh Đô (xã Đông Anh, Hà Nội) cho rằng: “Theo tôi, trong hoạt động của một nhà trường thường có ba nguồn kinh phí phải duy trì chính. Thứ nhất là nguồn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, với các trường công lập khoản này do Nhà nước đầu tư. Thứ hai là nguồn chi thường xuyên. Và thứ ba là khoản học phí, do học sinh và phụ huynh đóng góp hàng tháng.
Việc Nhà nước miễn học phí cho học sinh trường công lập và hỗ trợ một phần học phí tương đương cho học sinh tư thục là chính sách rất đáng hoan nghênh, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với tất cả người học. Dù khoản hỗ trợ này không quá lớn trong tổng chi phí hoạt động của nhà trường, nhưng về mặt tinh thần, đây là chính sách quan trọng, góp phần khuyến khích phát triển giáo dục tư thục".
Bên cạnh đó, thầy Niềm cũng bày tỏ mong muốn có thêm chính sách hỗ trợ học sinh tư thục tương đương mức chi thường xuyên đang cấp cho trường công để giảm bớt gánh nặng tài chính cho trường tư và thể hiện rõ hơn tính công bằng trong chính sách giáo dục. Khoản đầu tư xây dựng cơ sở vật chất tại các trường tư thục hiện nay rất lớn, hoàn toàn do các nhà đầu tư tự đảm nhận. Nếu Nhà nước nghiên cứu, có chính sách hỗ trợ thêm cho khối trường tư, mức học phí sẽ được giảm đáng kể, đồng thời giúp cơ quan quản lý Nhà nước giám sát hiệu quả hơn hoạt động của các cơ sở giáo dục ngoài công lập.
Tiến sĩ Hoàng Hữu Niềm - Chủ tịch Hội đồng trường, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Kinh Đô. Ảnh: website nhà trường
Cùng bàn về nội dung này, Thạc sĩ Nguyễn Quang Tùng - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông M.V.Lômônôxốp (phường Từ Liêm, Hà Nội) cho hay: “Theo tôi, mức hỗ trợ học phí cho học sinh tư thục bằng với mức học phí quy định của trường công mà Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội đưa ra là hoàn toàn phù hợp, phản ánh được sự cân đối và thống nhất trong chính sách giáo dục của thành phố.
Tất nhiên, phụ huynh và các trường tư đều mong muốn mức hỗ trợ cao hơn bởi học phí của trường tư cao hơn nhiều so với trường công lập. Song, điều quan trọng là chính sách tại dự thảo đã hợp lý, khả thi và phù hợp với định hướng chung của đất nước, mang ý nghĩa động viên tinh thần cho người học và phụ huynh”.
Thầy Tùng chia sẻ thêm, trước đó, khi có thông tin học sinh được hỗ trợ học phí, nhiều phụ huynh cũng từng đặt câu hỏi với nhà trường, thể hiện sự mong đợi và hy vọng vào chính sách mới. Song, nhà trường luôn xác định cần chờ quyết định chính thức của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội rồi mới thông tin đến phụ huynh để đảm bảo thực hiện đúng quy định và thống nhất theo chính sách chung.
Một buổi học STEM của học sinh Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông M.V.Lômônôxốp. Ảnh: website nhà trường
Đề xuất ứng dụng công nghệ để chính sách đến tay phụ huynh, học sinh kịp thời
Nếu chính sách được thông qua, lãnh đạo trường tư cho rằng để việc tổ chức triển khai trong thực tế được hiệu quả cần chú trọng đến cách thức chi trả, cơ chế giải ngân và ứng dụng công nghệ.
Theo Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông M.V.Lômônôxốp, việc chi trả hỗ trợ học phí khi được chuyển trực tiếp đến phụ huynh học sinh không thông qua nhà trường sẽ giúp tăng tính minh bạch, rõ ràng và thuận tiện trong quá trình thực hiện. Chỉ cần nhà trường xác nhận danh sách học sinh, sau đó để phụ huynh nhận hỗ trợ trực tiếp sẽ vừa thuận tiện, vừa tăng ý nghĩa nhân văn của chính sách, đồng thời tránh phát sinh thắc mắc hay hiểu lầm trong quá trình chi trả.
Về phía cơ sở giáo dục, hình thức chi trả trực tiếp cũng giúp giảm đáng kể gánh nặng về thủ tục hành chính, tạo điều kiện để nhà trường tập trung nhiều hơn vào công tác chuyên môn và nâng cao chất lượng dạy học.
Thạc sĩ Nguyễn Quang Tùng bày tỏ: “Tôi cho rằng đây là một bước đột phá đáng ghi nhận của Thành phố Hà Nội không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính cho phụ huynh, mà còn khuyến khích họ quan tâm, tin tưởng hơn vào hệ thống giáo dục tư thục.
Từ đó, góp phần khẳng định vai trò của trường tư như giảm quá tải sĩ số cho trường công, mở ra cơ hội lựa chọn đa dạng cho phụ huynh, tạo môi trường cạnh tranh và đối trọng lành mạnh, từ đó thúc đẩy chất lượng giáo dục chung được nâng cao. Cuối cùng, người hưởng lợi lớn nhất chính là học sinh, khi các em có thêm cơ hội được học tập trong môi trường phù hợp và ngày càng được nâng cao”.
Thạc sĩ Nguyễn Quang Tùng - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông M.V.Lômônôxốp. Ảnh: website nhà trường
Trong khi đó, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Mai Hắc Đế cho biết: “Từ kinh nghiệm nhiều năm làm việc trong lĩnh vực giáo dục và triển khai các chính sách hỗ trợ học sinh, tôi cho rằng thủ tục chậm thường xảy ra ở khâu xác nhận danh sách và giải ngân ngân sách.
Vì vậy, cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ hỗ trợ học phí. Nếu thành phố xây dựng được hệ thống điện tử liên thông giữa Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Tài chính và Kho bạc Nhà nước, việc giải ngân sẽ nhanh gọn, minh bạch và giảm tối đa thủ tục hành chính.
Cách làm này không chỉ giúp phụ huynh và học sinh được thụ hưởng chính sách ngay trong năm học, mà còn tăng cường niềm tin của xã hội đối với các chính sách an sinh trong giáo dục của Hà Nội, thể hiện tinh thần đồng hành, kịp thời và hiệu quả”.
Ngoài ra, các trường tư cũng cần công khai khoản học sinh được hỗ trợ trong thông báo thu học phí hàng tháng, minh bạch số tiền được giảm trừ để phụ huynh dễ theo dõi. Khi có cơ chế công khai, minh bạch và thống nhất, chính sách này sẽ tạo được niềm tin, hạn chế khiếu nại và tăng tính đồng thuận trong xã hội.
Hồng Mai