Đây là thông tin được Chủ tịch TP.Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết tại phiên chất vấn của HĐND thành phố chiều 11/12.
Cụ thể, theo Chủ tịch TP.Hà Nội, thành phố sẽ phối hợp với các doanh nghiệp sản xuất để có phương án giảm thiểu phương tiện chạy bằng xăng dầu vào vùng phát thải thấp; nghiên cứu phương án giảm giá, đổi xe cũ, hỗ trợ đổi xe cũ, vốn vay mua xe mới để người dân vùng LEZ cơ bản chuyển đổi xe máy cũ gây ô nhiễm sang xe điện.
Vùng phát thải thấp (LEZ) là những khu vực hạn chế phương tiện gây ô nhiễm, điều này nhằm cải thiện chất lượng không khí tại Thủ đô. Dự kiến vào hôm nay (12/12), các đại biểu HĐND TP.Hà Nội sẽ xem xét thông qua nghị quyết vùng LEZ trên địa bàn thành phố.
Phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch là 1 trong những yếu tố chính gây ra tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội.
Trong dự thảo Nghị quyết quy định tiêu chí, điều kiện, trình tự, thủ tục xác định vùng LEZ, Hà Nội sẽ chọn chọn hai quận trung tâm là Ba Đình và Hoàn Kiếm để thí điểm vùng LEZ từ năm 2025, từ năm 2031 trở đi sẽ áp dụng hầu hết các quận.
Hiện Hoàn Kiếm dự kiến chọn khu vực không gian đi bộ Hồ Gươm và vùng phụ cận; khu vực phố cổ để thí điểm vùng LEZ vì các khu vực này đã tổ chức phố đi bộ và cấm phương tiện vào cuối tuần. Quận Ba Đình mới được chọn bổ sung triển khai vùng LEZ từ năm 2025 nên chưa có thông tin cụ thể khu vực sẽ tổ chức thí điểm.
Theo dự thảo, những cá nhân, tổ chức sinh sống và làm việc tại vùng LEZ sẽ được ưu tiên lộ trình 12 tháng để chuyển đổi phương tiện đạt tiêu chuẩn khí thải cho phép lưu thông ở vùng này.
Giai đoạn tiếp theo từ năm 2031 đến 2035, thành phố khuyến khích các quận huyện xác lập vùng LEZ và từ năm 2036 trở đi bắt buộc các vùng ô nhiễm không khí phải đầu tư nguồn lực, đảm bảo điều kiện để thực hiện vùng LEZ.
Trong giai đoạn này, 100% xe buýt, xe taxi sử dụng điện, năng lượng xanh; toàn bộ các bến xe, trạm dừng nghỉ đạt tiêu chí xanh; chuyển đổi toàn bộ máy móc, trang thiết bị xếp, dỡ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh.
Mục tiêu chính của xây dựng vùng LEZ là hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm, cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, Sở Tài nguyên và Môi trường thừa nhận việc áp dụng sẽ gặp nhiều khó khăn do hiện chưa có tiêu chuẩn/quy chuẩn khí thải áp dụng cho môtô, xe máy đang lưu hành.
Hà Nội cũng chưa có mạng lưới cơ sở kiểm tra khí thải đối với phương tiện giao thông đang lưu hành. Mạng lưới trạm quan trắc chất lượng môi trường không khí tại thành phố chưa đầy đủ.
Thành phố chưa có số liệu kiểm kê phát thải cập nhật và thường kỳ, đặc biệt từ nguồn khí thải giao thông để làm cơ sở đánh giá thực thi chính sách.
Đại diện Phòng Quản lý môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội) cho hay, năm 2021, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã xây dựng chương trình kiểm soát khí thải xe máy. Hơn 5.000 xe máy đã được đo kiểm và kết quả hơn 50% không đạt mức khí thải cho phép.
Sở này cũng đã phỏng vấn hơn 3.000 người dân sử dụng xe máy và có hơn 90% người sẵn sàng đồng ý trả 50.000 đồng/lần để kiểm tra kiểm soát khí thải xe máy.
Tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội gia tăng trong khoảng 10 năm gần đây. Theo kết quả quan trắc của Bộ Tài nguyên và Môi trường, ô nhiễm không khí ở Hà Nội bắt đầu từ khoảng tháng 10 và kéo dài đến tháng 4 năm sau, tập trung tại một số điểm có mật độ giao thông lớn và nhiều cơ sở sản xuất. Trong ngày có hai khung giờ ô nhiễm nghiêm trọng là 6-8h và 17-19h.
Hà Nội đã chỉ ra 5 nguồn chính gây ô nhiễm không khí gồm: Phương tiện giao thông đường bộ (cả bụi đường), công nghiệp, dân sinh, đốt sinh khối và nông nghiệp. Thống kê của Sở Giao thông vận tải Hà Nội, trên địa bàn hiện có hơn 8 triệu phương tiện giao thông, trong đó có hơn 1,1 triệu ô tô và hơn 6,9 triệu xe máy với gần 73% phương tiện đã sử dụng trên 10 năm.
H.A