Hà Nội xây 'cao tốc' cho ngành khoa học, công nghệ bứt tốc

7 giờ trướcBài gốc

6 Nghị quyết phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Hà Nội giữ vai trò trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, khoa học của cả nước, có vai trò dẫn dắt và thúc đẩy phát triển vùng và quốc gia. Dù đã đạt nhiều kết quả tích cực trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, song, Hà Nội vẫn đối mặt với những hạn chế như tốc độ phát triển chưa cao, chưa có nhiều đột phá, chính sách chưa đồng bộ, nguồn lực xã hội hóa chưa được khai thác hiệu quả, cơ chế quản lý còn bất cập.

Tại dự thảo Nghị quyết quy định chi tiết một số chính sách đặc thù phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo có quy định chi tiết cơ chế đãi ngộ với nhà khoa học.

Trước yêu cầu hiện thực hóa các định hướng lớn của Trung ương và Thành phố tại Luật Thủ đô năm 2024, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Quốc gia, Hà Nội đang khẩn trương ban hành 6 Nghị quyết chuyên đề về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Các Nghị quyết đều nhằm cụ thể hóa thực hiện Luật Thủ đô 2024.

Cụ thể, 6 Nghị quyết bao gồm: Nghị quyết quy định chi tiết một số chính sách đặc thù phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Thành phố Hà Nội; Nghị quyết quy định cơ chế, chính sách về đầu tư, hỗ trợ phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo của Thành phố Hà Nội (thực hiện Khoản 1; điểm d Khoản 3; Khoản 5 Điều 23 của Luật Thủ đô); Nghị quyết quy định hoạt động thử nghiệm có kiểm soát tại Thành phố Hà Nội (thực hiện Điều 25 Luật Thủ đô); Nghị quyết thông qua Đề án “Thành lập Sàn Giao dịch công nghệ Hà Nội”; Nghị quyết phê duyệt Đề án thí điểm thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm Thành phố Hà Nội (thực hiện Điều 36 của Luật Thủ đô); Nghị quyết thông qua Đề án thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo Hà Nội.

Các chuyên gia đánh giá, đây là bước đi cần thiết, tạo nền tảng pháp lý và chính sách đồng bộ, giúp Thủ đô nâng cao năng lực sản xuất, đổi mới quản trị và trở thành trung tam đổi mới sáng tạo hàng đầu quốc gia trong kỷ nguyên số.

TS Lê Văn Hoạt - nguyên Phó Chủ tịch HĐND Thành phố Hà Nội nhận xét, Hà Nội giữ vai trò trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, khoa học của cả nước, có vai trò dẫn dắt và thúc đẩy phát triển vùng và Quốc gia. Sự phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của Thủ đô Hà Nội có ý nghĩa không chỉ đối với Hà nội mà cả đối với vùng Thủ đô, vùng đồng bằng Bắc bộ và cả nước. Hà nội có tiềm năng rất lớn về đội ngũ trí thức và các chuyên gia, nhà khoa học không chỉ bằng lực lượng hùng hậu tại chỗ mà còn có khả năng và điều kiện thuận lợi thu hút, tập hợp lực lượng hoạt động khoa học, công nghệ ở trong và ngoài nước.

Theo TS Lê Văn Hoạt, xuất phát từ vai trò, vị trí, tiềm năng, yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và những điều kiện đặc thù của Thủ đô Hà nội, việc ban hành các Nghị quyết chuyên đề của HĐND Thành phố là yêu cầu cần thiết và cấp bách, nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu thực tiễn trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Thủ đô. Đồng thời, đây cũng là bước cụ thể hóa các nội dung quan trọng được quy định trong Luật Thủ đô 2024, cũng như triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 193/2025/QH15 ngày 19/02/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Quốc gia.

Cũng đánh giá cao 6 Nghị quyết của HĐND Thành phố Hà Nội, PGS.TS Bùi Thị An, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về kinh tế, Ủy ban MTTQ Thành phố Hà Nội kỳ vọng, các Nghị quyết được xây dựng lần này có tính chất chuyên sâu, cụ thể về các cơ chế, chính sách phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo. Qua đó, sẽ góp phần hiện thực hóa các chính sách và giải pháp đặc thù mà Luật Thủ đô đã đặt ra đối với lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - những lĩnh vực được xác định là mũi nhọn, tiên phong, có tính đột phá trong chiến lược phát triển của Hà Nội. Đây chính là cơ sở vững chắc cho phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Thủ đô. Khi Nghị quyết được thông qua và triển khai hiệu quả, Hà Nội sẽ không chỉ khẳng định vị thế dẫn đầu cả nước về khoa học, công nghệ, mà còn trở thành một trogn những trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực, từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Thủ đô thông minh, xanh, hiện đại và bền vững.

Đưa Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu cả nước và khu vực

Chủ trương và hướng đi đúng, cơ chế, chính sách cởi mở, hợp Luật, cùng với những việc làm thiết thực của Hà Nội trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã tạo điều kiện và truyền cảm hứng cho đội ngũ trí thức, nhà khoa học và các doanh nhân. Đồng thời, tạo cho Hà Nội có bước phát triển mạnh mẽ về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong thời gian tới, để Hà Nội thực sự trở thành trung tâm nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ hàng đầu của cả nước.

Gần đây, Luật Thủ đô năm 2024 đã tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Do đó, cần cụ thể hóa các cơ chế, chính sách, tổ chức thực hiện, cũng như cần bổ sung Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, cũng như căn cứ pháp lý của Nghị quyết.

TS Dương Thị Mai- nguyên Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý, nay là Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý (Bộ Tư Pháp) cho rằng, trong bối cảnh Đảng và Nhà nước đang thúc đẩy cải cách thể chế toàn diện, đặc biệt là việc ban hành loạt Nghị quyết chiến lược cùng với các đạo luật mới như Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Luật Ngân sách Nhà nước (sửa đổi) năm 2025... Hà Nội cần chủ động cụ thể hóa các chủ trương này vào điều kiện đặc thù của Thủ đô, nhằm bảo đảm tính đồng bộ, kịp thời trong tổ chức thực hiện.

Về cơ sở pháp lý, khoa học và thực tiễn, các dự thảo Nghị quyết đã cơ bản bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, có căn cứ khoa học và thực tiễn rõ ràng. Ban soạn thảo đã tham khảo kinh nghiệm quốc tế, nhất là trong các lĩnh vực còn thiếu tiền lệ về thể chế tại Việt Nam, đồng thời dựa trên dữ liệu thực tiễn quản lý trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Hà Nội để đề xuất nhiều giải pháp mới, có tính đột phá và phù hợp với bối cảnh hiện nay.

Có thể nói, “bộ lục” Nghị quyết chuyên đề về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Thành phố Hà Nội là văn bản có tính chất mở đường, góp phần tháo gỡ những điểm nghẽn kéo dài nhiều năm qua trong hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Bằng việc trao quyền tự chủ cao hơn cho tổ chức, cá nhân, đồng thời tạo ra hệ thống hỗ trợ tài chính, tổ chức, nhân lực và pháp lý đồng bộ, Nghị quyết sẽ góp phần thúc đẩy mạnh mẽ vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong chiến lược phát triển Thủ đô; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; nâng cao năng lực cạnh tranh của Thành phố; cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân và xây dựng một đô thị thông minh, hiện đại.

Khi các Nghị quyết được thông qua và triển khai hiệu quả, Hà Nội sẽ trở thành một trung tâm khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số hàng đầu của cả nước và khu vực. Đồng thời, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Phương Nga

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/ha-noi-xay-cao-toc-cho-nganh-khoa-hoc-cong-nghe-but-toc.811181.html