Phát hành cổ phiếu giá rẻ, cổ đông lo ngại pha loãng
Trong giai đoạn từ ngày 18/11 đến 19/12, cổ phiếu HAH của Công ty Cổ phần Vận tải và Xếp dỡ Hải An ghi nhận mức giảm 14,8%, từ vùng giá 67.500 đồng xuống 57.500 đồng/cổ phiếu. Tại thời điểm thị giá biến động không thuận lợi, doanh nghiệp thông qua phương án phát hành 2.499.890 cổ phiếu ESOP, tương ứng tỷ lệ 1,48% số cổ phiếu đang lưu hành.
Mức giá phát hành được ấn định là 10.000 đồng/cổ phiếu, thấp hơn khoảng 82,6% so với thị giá hiện tại trên sàn chứng khoán. Chương trình này dự kiến sẽ được thực hiện trong quý I/2026 ngay khi nhận được sự chấp thuận từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Việc phát hành lượng lớn cổ phiếu giá rẻ đặt ra bài toán về hiệu quả trên mỗi cổ phần (EPS) và sự cân đối lợi ích giữa cổ đông và ban điều hành. Dưới góc độ tài chính, sự khác biệt giữa Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) khiến việc ghi nhận chi phí cho các đợt ESOP có sự chênh lệch lớn.
Theo VAS, doanh nghiệp không phải hạch toán phần chênh lệch giữa giá thị trường và giá phát hành ESOP vào chi phí hoạt động, giúp lợi nhuận kế toán không bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, nếu áp dụng IFRS, khoản chênh lệch này được xem là chi phí lương thưởng và phải ghi nhận giảm trừ vào lợi nhuận trong kỳ. Với mức chiết khấu sâu như trường hợp của Hải An, lợi nhuận thực tế (nếu xét theo chuẩn mực quốc tế) sẽ chịu tác động đáng kể, làm thay đổi chất lượng tăng trưởng được báo cáo.
Mở rộng quy mô đội tàu ngược chiều giá cước
Bên cạnh câu chuyện phát hành cổ phiếu, chiến lược mở rộng kinh doanh của Hải An cũng diễn ra trong giai đoạn thị trường vận tải biển quốc tế có dấu hiệu hạ nhiệt. Dữ liệu từ Drewry cho thấy, tính từ ngày 9/1 đến 18/12/2025, Chỉ số World Container Index đã giảm 45,3%, từ mức 3.986 USD xuống còn 2.182 USD/container 40 feet.
Bất chấp xu hướng giảm của giá cước, Hải An vẫn duy trì tốc độ đầu tư lớn cho đội tàu. Tháng 10/2025, công ty đã nhận bàn giao tàu Haian Iris, nâng tổng quy mô đội tàu lên 18 chiếc với tổng sức chở đạt khoảng 29.300 TEU. Tiếp đó, vào tháng 11/2025, doanh nghiệp ký kết hợp đồng đóng mới hai tàu container cỡ lớn có sức chở 7.100 TEU tại Trung Quốc, với thời gian bàn giao dự kiến vào năm 2028.
Về triển vọng ngành năm 2026, các tổ chức tài chính như Chứng khoán Rồng Việt dự báo giá cước vận tải sẽ tiếp tục chịu áp lực điều chỉnh. Nguyên nhân chính đến từ nguồn cung đội tàu mới gia nhập thị trường ngày càng lớn. Cung tải container toàn cầu ước tính tăng khoảng 4% trong năm tới, vượt mức dự báo tăng trưởng nhu cầu (2-3%). Để ứng phó, các hãng tàu hiện ưu tiên duy trì hải trình vòng qua mũi Hảo Vọng và áp dụng các biện pháp kỹ thuật như giảm tốc độ chạy tàu (slow steaming) để hấp thụ bớt lượng cung dư thừa và hạn chế đà giảm của giá cước.
Khánh Mai