Ngày 15.5, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm KH-CN) đã công bố 2 công trình xuất sắc nhất về khoa học tự nhiên và công nghệ được trao giải thưởng Trần Đại Nghĩa năm 2025. Sự kiện có ý nghĩa đặc biệt, diễn ra đúng vào dịp chào mừng 50 năm thành lập Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam (20.5.1975 - 20.5.2025) và hưởng ứng Ngày Khoa học và công nghệ Việt Nam 18.5.
GS.TS Chu Hoàng Hà - Phó chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ và PGS.TS Phan Tiến Dũng - Trưởng Ban Ứng dụng và triển khai công nghệ trả lời các câu hỏi của báo chí ngày 15.5.
GS Chu Hoàng Hà - Phó chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam - cho biết lễ trao giải sẽ diễn ra vào sáng ngày 16.5 tại trụ sở viện (Hà Nội). Sự kiện này có sự tham gia của đại diện lãnh đạo Đảng và Nhà nước cùng nhiều đại biểu đến từ các bộ ngành và địa phương, nơi tiếp nhận kết quả của công trình được vinh danh trong giải thưởng. Đây chính là sự ghi nhận và khẳng định mạnh mẽ nhất, uy tín và ý nghĩa lan tỏa trong cộng đồng khoa học, ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển kinh tế -xã hội của Giải thưởng Trần Đại Nghĩa.
Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học - Công nghệ) đã chính thức thông báo Giải thưởng Trần Đại Nghĩa của Viện Hàn lâm KH-CN đáp ứng đầy đủ các điều kiện bảo hộ nhãn hiệu theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ.
"Việc đáp ứng điều kiện bảo hộ này không chỉ là sự ghi nhận giá trị pháp lý và uy tín của giải thưởng, mà còn là động lực để viện tiếp tục giữ vững chất lượng, minh bạch và khách quan trong suốt quá trình tổ chức và xét chọn", GS Chu Hoàng Hà cho hay.
Theo GS Chu Hoàng Hà, thông tin trên có ý nghĩa hết sức quan trọng khi năm 2025 cũng đánh dấu chặng đường 10 năm của Giải thưởng Trần Đại Nghĩa, với 4 kỳ tổ chức và 8 công trình tiêu biểu được vinh danh, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ không chỉ trong cộng đồng khoa học mà còn góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng.
GS Chu Hoàng Hà tin tưởng rằng với sự đồng hành của các nhà khoa học, các đơn vị nghiên cứu, doanh nghiệp ứng dụng, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ tích cực từ các cơ quan báo chí, truyền thông, Giải thưởng Trần Đại Nghĩa tiếp tục phát huy sứ mệnh: Tôn vinh giá trị khoa học, kết nối ứng dụng thực tiễn, góp phần xây dựng một Việt Nam hùng cường và phát triển bền vững.
Kết quả giải thưởng năm 2025, Viện Hàn lâm KH-CN sẽ trao cho 2 công trình khoa học tiêu biểu, được Hội đồng Khoa học chuyên ngành, Hội đồng Giải thưởng xét chọn kỹ lưỡng, khách quan, theo đúng quy trình và tiêu chí đã công bố. Các công trình được vinh danh đều thể hiện rõ tính mới, tính sáng tạo và khả năng ứng dụng hiệu quả vào thực tiễn.
Cụ thể, công trình "Công nghệ hồ treo thu trữ nước vách núi" của nhóm tác giả: PGS.TSKH Vũ Cao Minh - Viện Các khoa học trái đất; cố TS Vũ Văn Bằng - Viện Công nghệ nước và môi trường, Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam và KS Nguyễn Chí Tôn - Sở Nông nghiệp - Môi trường tỉnh Hà Giang.
Đây là một công trình nghiên cứu-ứng dụng có ý nghĩa đặc biệt đối với vùng núi cao, giúp giải quyết tình trạng thiếu nước sinh hoạt và sản xuất ở các khu vực địa hình hiểm trở, qua đó góp phần ổn định đời sống, phát triển nông nghiệp và giữ gìn bản sắc văn hóa vùng cao.
Công trình "Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế" của nhóm tác giả: Phạm Đình Thắng, Đoàn Kỳ Bá và Bùi Văn Đam đến từ Công ty Cổ phần kỹ thuật công nghiệp Á Châu.
Đây là công trình mang tính đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghiệp, điện lực, đóng góp quan trọng cho quá trình làm chủ công nghệ, nội địa hóa thiết bị, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ điện.
Giải thưởng Trần Đại Nghĩa là giải thưởng KHCN quan trọng do Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam khởi xướng và tổ chức 3 năm một lần.
Giải thưởng được trao tặng cho các nhà khoa học trong và ngoài nước có công trình nghiên cứu xuất sắc trong lĩnh vực khoa học tự nhiên và công nghệ như: Toán học, Cơ học, Khoa học thông tin và khoa học máy tính, Vật lý, Hóa học, Khoa học về sự sống, Khoa học về trái đất, Khoa học biển, Khoa học môi trường và năng lượng, nhằm tôn vinh những công trình có giá trị ứng dụng cao vào thực tiễn, góp phần phục vụ phát triển kinh tế, xã hội và đời sống nhân dân.
Tên gọi của giải thưởng được đặt theo tên anh hùng lao động, thiếu tướng, giáo sư, viện sĩ Trần Đại Nghĩa - người chiến sĩ, nhà khoa học tiêu biểu, người đã đặt nền móng cho khoa học kỹ thuật quân sự Việt Nam và là Viện trưởng đầu tiên của Viện Khoa học Việt Nam (tiền thân của Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam).
Tuyết Nhung