Theo thông tin từ Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM (Ban Đô thị), hiện có hai dự án cải tạo kênh rạch đang trình xin chủ trương đầu tư với tổng vốn trên 16.600 tỷ đồng.
Hàng loạt nhà ở ven, trên kênh rạch tại TP.HCM sắp được di dời, giải tỏa để nạo vét, chỉnh trang. Ảnh: Mỹ Quỳnh
Trong đó, dự án nạo vét, cải tạo môi trường kết hợp chỉnh trang đô thị trục thoát nước rạch Ông Bé thuộc phường Chánh Hưng (quận 8 cũ) và xã Bình Hưng (huyện Bình Chánh cũ).
Dự án có tổng mức đầu tư dự kiến 7.434 tỷ đồng, thực hiện trong giai đoạn 2026-2030.
Với dự án này, dự kiến tổng số trường hợp di dời trên địa bàn quận 8 cũ là 1.425 trường hợp, gồm 1.224 trường hợp giải tỏa toàn phần và 201 giải tỏa một phần.
Dự án sẽ nạo vét rạch, chiều dài khoảng 4.250m, kè bảo vệ bờ chiều dài khoảng 5.655m và xây dựng mới tuyến đường theo quy hoạch, bề rộng nền đường (12 - 16)m với chiều dài khoảng 2.430m; xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên tuyến như lan can, vỉa hè, hệ thống thoát nước, bến lên xuống, cây xanh, chiếu sáng dọc bờ kè.
Quận 8 cũ hiện còn 14.950 căn nhà, khu đất trên và ven kênh rạch cần di dời. Ảnh: Mỹ Quỳnh
Ban Đô thị cho biết, mục tiêu dự án là nạo vét, cải tạo môi trường kết hợp chỉnh trang đô thị trục thoát nước rạch Ông Bé nhằm tiêu thoát nước, giảm ngập cho khu vực dự án với diện tích khoảng 470ha và cải tạo môi trường, kết hợp chỉnh trang đô thị ven sông rạch, tạo động lực phát triển kinh tế xã hội khu vực và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.
Bên cạnh đó, dự án sẽ hỗ trợ tiêu thoát nước cho kênh Đôi và góp phần cùng với dự án giải quyết ngập do triều khu vực TP.HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu - giai đoạn 1 để tiêu thoát nước, giảm ngập cho khu vực trung tâm Thành phố.
Hiện nay, Sở Tài chính đang tổ chức lấy ý kiến các Sở, ngành liên quan phục vụ công tác thẩm định hồ sơ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.
Dự án thứ hai là nạo vét, cải tạo môi trường kết hợp chỉnh trang đô thị trục thoát nước rạch Ông Lớn thuộc phường Bình Đông (quận 8 cũ) và xã Bình Hưng (huyện Bình Chánh cũ). Dự án có tổng mức đầu tư dự kiến trên 9.228 tỷ đồng, thời gian thực hiện trong giai đoạn 2026-2030.
Dự kiến tổng số trường hợp di dời trên địa bàn phường Bình Đông là 378 trường hợp, trong đó, có 283 trường hợp giải tỏa toàn phần, 95 trường hợp giải tỏa một phần.
Những căn nhà tạm bợ, xuống cấp nghiêm trọng có thể sụp đổ bất cứ lúc nào trên kênh rạch tại TP.HCM. Ảnh: Mỹ Quỳnh
Dự án sẽ xây kè, kết hợp nạo vét toàn tuyến với chiều dài tuyến rạch khoảng 7,4km. Đồng thời, xây dựng mới các tuyến đường giao thông theo quy hoạch, kết hợp hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên tuyến. Đặc biệt, dự án sẽ xây dựng mới cầu Bà Lớn 2 đi qua quốc lộ 50.
Theo Ban Đô thị, dự án được đề xuất nhằm đáp ứng yêu cầu tiêu thoát nước cho vùng rạch phụ trách với diện tích khoảng 920ha; nạo vét, xây dựng bờ kè hai bên bờ rạch để hạn chế sạt lở, góp phần chỉnh trang đô thị và cải tạo môi trường nước và hỗ trợ tiêu thoát nước mưa từ khu vực trung tâm TP (thuộc phạm vi dự án giải quyết ngập do triều khu vực TP.HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 1) và đảm bảo điều kiện giao thông thủy của rạch Bà Lớn theo yêu cầu của tuyến đường nội địa cấp VI.
Trước đó, Chủ tịch UBND TP.HCM ban hành Quyết định phê duyệt Đề án chỉnh trang đô thị khu vực nhà ở trên và ven kênh, rạch địa bàn quận 8 cũ. Theo đề án, quận 8 cũ còn 14.950 căn nhà, khu đất trên và ven kênh rạch chưa di dời, phân bố ở các phường, trong đó phần lớn là nhà lụp xụp, thiếu tiện nghi, môi trường ô nhiễm, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, cháy nổ, mất an toàn. Người dân chủ yếu có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập bấp bênh.
Mục tiêu đề án là di dời toàn bộ các hộ dân, tái định cư vào nhà ở xã hội, nhà tái định cư hiện đại, đồng bộ hạ tầng, có công viên, trường học, cơ sở y tế, tạo sinh kế bền vững và phát triển du lịch, dịch vụ ven sông. Đồng thời, chỉnh trang chung cư cũ Phạm Thế Hiển, nạo vét 36,58km kênh rạch, xây kè hai bên bờ, làm 73.160m bờ kè, hơn 734.000m² đường giao thông, 102.731m² mảng xanh, khai thác 247.000m² đất thương mại - dịch vụ để tăng nguồn thu ngân sách.
Tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 105.179 tỷ đồng, nguồn thu từ đấu giá đất và phát triển nhà ở thương mại ước đạt 105.913 tỷ đồng, đảm bảo cân đối ngân sách. Dự án được kỳ vọng thay đổi diện mạo quận 8 cũ, cải thiện đời sống người dân, giảm ô nhiễm, thúc đẩy kinh tế - xã hội và phát triển bền vững.
Mỹ Quỳnh