Tại đây, chúng điều hành hàng loạt đường dây lừa đảo qua điện thoại (voice phishing), lừa tình (romance scam) và cờ bạc bất hợp pháp quy mô lớn.
Những tổ chức này ngày càng nhắm đến công dân Hàn Quốc, sử dụng các lời mời làm việc giả mạo để dụ dỗ nạn nhân rồi buộc họ tham gia vào các hoạt động tội phạm.
Trước tình hình đó, Tổng thống Lee Jae Myung đã ra lệnh cho toàn bộ bộ máy chính phủ huy động phản ứng khẩn cấp. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đã mở rộng cảnh báo đi lại đối với một số khu vực của Campuchia, trong khi Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc (NPA) cho biết họ đang đàm phán trực tiếp với nhà chức trách Campuchia để thành lập “Văn phòng Cảnh sát Hàn Quốc” (Korean Desk) - một đơn vị cảnh sát đặc biệt phối hợp cùng lực lượng địa phương để xử lý các vụ án liên quan đến công dân Hàn Quốc.
Làn sóng lừa đảo việc làm và giam giữ trái phép bùng phát
Theo dữ liệu từ nghị sĩ Park Chan-dae thuộc Đảng Dân chủ cầm quyền, số vụ lừa đảo việc làm và giam giữ trái phép người Hàn tại Campuchia đã tăng đột biến từ chỉ 1 vụ vào năm 2022 lên tới 220 vụ vào năm 2024, và đã có 330 vụ được ghi nhận chỉ tính đến tháng 8 năm nay.
Cảnh sát Campuchia giải cứu các nạn nhân
Một trong những vụ việc gây chấn động là cái chết của một sinh viên đại học Hàn Quốc (được gọi là A), người đã bị lừa bởi một lời mời tham dự hội chợ việc làm. Thi thể người này được tìm thấy trong một khu trại tội phạm mà người dân địa phương gọi là “Wench”.
Một nạn nhân khác được giải cứu từ cùng địa điểm kể lại với văn phòng nghị sĩ Park rằng A “bị đánh đập đến mức không thể đi lại hay thở nổi, và đã chết trên đường tới bệnh viện”.
Đầu tháng này, hai nạn nhân khác, được gọi là C và D, cũng được cảnh sát Campuchia giải cứu khỏi một khách sạn ở Sihanoukville sau khi bị giam giữ bởi một đường dây tội phạm.
Họ từng được hứa hẹn những công việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin, với mức lương từ 8 - 15 triệu won/tháng (tương đương 5.800 - 10.900 USD), nhưng sau khi đến nơi, họ bị ép phải tham gia vào các hoạt động lừa đảo qua điện thoại.
Khi từ chối, họ bị đánh bằng ống sắt, tra tấn bằng dụng cụ sốc điện, và bị tạt nước vào người để tỉnh lại mỗi khi ngất đi.
Một trong hai người đã cố gắng gửi tin cầu cứu qua Telegram, song bị nhóm tội phạm phát hiện và đánh đập dã man hơn. Cả hai bị đe dọa rằng sẽ bị “chôn sống” hoặc “thiêu sống” trước khi cảnh sát Campuchia ập vào giải cứu - sau 160 ngày kể từ khi họ bị bắt giữ.
Vì sao Campuchia trở thành “thủ phủ mới” của tội phạm
Các chuyên gia cho rằng việc Campuchia nổi lên như trung tâm hoạt động tội phạm bắt nguồn từ quyết định của chính phủ Hàn Quốc vào năm 2023, khi nước này tuyên bố khu vực Tam giác vàng là vùng cấm đi lại.
Sau chiến dịch truy quét tại đó, nhiều tổ chức tội phạm đã chuyển căn cứ sang Campuchia, đặc biệt là các thành phố Phnom Penh, Sihanoukville và Kampot, dựng lên các “trại” bí mật ở những khu vực hẻo lánh như núi Bokor.
Các băng nhóm này hoạt động xuyên biên giới, nhắm mục tiêu không chỉ người Hàn Quốc mà cả công dân Trung Quốc và Nhật Bản. Chúng tổ chức theo mạng lưới phi tập trung, rải rác ở nhiều đô thị, khiến chính quyền khó xác định khu vực cụ thể để ban hành lệnh cấm.
Ngay cả khi cảnh sát địa phương nhận được thông tin về vị trí nạn nhân, việc điều tra cũng gặp nhiều trở ngại vì tội phạm thường di chuyển rất nhanh, hoặc có nghi ngờ về sự thông đồng giữa cảnh sát bản địa và các băng nhóm.
Một số người Hàn được cứu thoát thậm chí quay trở lại Campuchia để gia nhập lại mạng lưới tội phạm. Một thanh niên ngoài 20 tuổi, sau khi được giải cứu và hồi hương vào tháng 2, đã bị bắt lần nữa vào tháng 8 sau khi quay lại Campuchia để làm việc trong một khu trại khác.
Các tội phạm mạng bị trấn áp
Một quan chức chính phủ Hàn Quốc cho biết: “Nhiều người trở lại vì bị cám dỗ bởi tiền bạc, trong khi số khác ngần ngại tố cáo tội phạm vì sợ bị trừng phạt”.
Hàn Quốc mở rộng hợp tác điều tra quốc tế
Để ứng phó, Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc sẽ tiến hành đàm phán song phương với giới chức Campuchia trong khuôn khổ Hội nghị Cảnh sát Trưởng Quốc tế (International Chiefs of Police Conference) tổ chức tại Seoul từ ngày 20 - 23.10.
Mục tiêu là hoàn tất thỏa thuận triển khai cảnh sát Hàn Quốc sang Campuchia và thành lập “Văn phòng Cảnh sát Hàn Quốc” (Korean Desk), đơn vị thứ ba của loại hình này, sau các văn phòng tại Philippines và Thái Lan.
Ngoài ra, các điều tra viên và chuyên gia pháp y Hàn Quốc cũng đang chuẩn bị tới Campuchia vào cuối tháng để phối hợp khám nghiệm pháp y và đưa thi thể sinh viên bị sát hại về nước. Người đứng đầu Cục Điều tra Quốc gia (NOI) dự kiến cũng sẽ trực tiếp đến Campuchia nhằm đẩy nhanh tiến trình điều tra và hồi hương.
Chính quyền Hàn Quốc đồng thời hợp tác với Interpol và tổ chức cảnh sát ASEANAPOL để thành lập một lực lượng đặc nhiệm đa quốc gia chuyên điều tra tội phạm xuyên biên giới trong khu vực.
Giáo sư Lee Yoon-ho thuộc Khoa Quản lý Cảnh sát, Đại học Dongguk, nhận định rằng Hàn Quốc cần có một chiến lược dài hơi hơn: “Giống như Liên minh châu Âu đã lập ra Europol thông qua hợp tác đa phương, Hàn Quốc cũng cần xây dựng một khuôn khổ hợp tác cảnh sát quốc tế mạnh mẽ và bền vững, nhằm đảm bảo sự phối hợp lâu dài trong các cuộc điều tra xuyên biên giới”.
Bùi Tú