'Hàng hiệu' giá bèo từ chợ đến mạng: Cách nào để kiểm soát?

9 giờ trướcBài gốc

Nhiều người tiêu dùng gặp vấn đề sức khỏe do sử dụng mỹ phẩm giả. Ảnh: Bệnh viện Da liễu TPHCM

Tổn hại cho doanh nghiệp và người tiêu dùng

Nhìn nhận về thị trường mỹ phẩm hiện nay, ông Nguyễn Tấn Phong, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), cho rằng hàng giả gây ra tác động tiêu cực sâu rộng tới thị trường này. Với mức giá rẻ, hàng giả tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, trực tiếp làm giảm doanh thu và chiếm thị phần của doanh nghiệp chính hãng.

Theo vị chuyên gia này, thiệt hại nghiêm trọng nhất là uy tín thương hiệu. Khi người tiêu dùng gặp vấn đề sức khỏe do sử dụng hàng giả, niềm tin vào thương hiệu thật bị đánh mất. Bên cạnh đó, doanh nghiệp buộc phải tiêu tốn nhiều nguồn lực cho hoạt động chống hàng giả, thay vì tập trung nghiên cứu và phát triển sản phẩm, dẫn tới suy yếu năng lực cạnh tranh và giảm tốc độ phát triển bền vững.

Ông Phong nhấn mạnh, các đối tượng bán hàng giả tận dụng tối đa công cụ quảng cáo trực tuyến, đánh vào tâm lý ham rẻ và thiếu thông tin của người mua.

“Tính ẩn danh của mạng giúp họ dễ dàng thay đổi danh tính khi bị phát hiện”, ông Phong nói và cho rằng trách nhiệm kiểm soát không chỉ thuộc về người trực tiếp sản xuất, kinh doanh hàng giả, mà còn nằm ở các sàn thương mại điện tử và mạng xã hội.

Để thị trường mỹ phẩm hoạt động minh bạch và người tiêu dùng không mua phải mỹ phẩm kém chất lượng, ông Phong đề xuất những nền tảng mạng xã hội cần có cơ chế giám sát, gỡ bỏ sản phẩm vi phạm, khóa tài khoản gian lận và kịp thời cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng.

Thực tế hiện nay, hàng trôi nổi thường được sản xuất nhỏ lẻ, không có địa chỉ cụ thể, gây khó khăn cho công tác kiểm tra. Khi kết hợp với tốc độ phát triển của thương mại điện tử, việc truy xuất nguồn gốc càng phức tạp.

Là đơn vị có vai trò giám sát, xử lý vi phạm, bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TPHCM thừa nhận, công tác xử lý vi phạm trong môi trường mạng đang gặp vô vàn trở ngại. Khó nhất là việc xác định chủ thể thực hiện hành vi vi phạm.

Nhiều tài khoản mạng xã hội đặt máy chủ ở nước ngoài nên việc yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm gần như là bất khả thi. Không ít trường hợp bị cơ quan chức năng mời làm việc thì các đối tượng đã nhanh chóng tháo gỡ sản phẩm, xóa bài đăng, đóng tài khoản. “Chính những nguyên nhân này càng khiến cuộc chiến chống hàng giả vô cùng gian nan”, bà Lan nói.

Nên là người tiêu dùng thông thái

Theo TS Nguyễn Thanh Hà, Cục Quản lý Dược và Sở Y tế các địa phương thường xuyên công bố thông tin về các sản phẩm kém chất lượng, không đủ điều kiện lưu hành. Trong thời gian tới, Viện Kiểm nghiệm thuốc TPHCM sẽ phối hợp với chuyên gia trong và ngoài nước để nâng cao năng lực phòng thí nghiệm, ứng dụng các kỹ thuật phù hợp tiêu chuẩn ISO trong kiểm nghiệm mỹ phẩm. “Tôi khuyên người tiêu dùng cần chủ động cập nhật thông tin cảnh báo từ các nguồn chính thống để tránh mua phải sản phẩm tiềm ẩn rủi ro”, bà Hà nói.

Cần kiểm soát chất lượng sau lưu hành

Mới đây, trong buổi trao đổi giữa Viện Kiểm nghiệm thuốc TPHCM với các chuyên gia quốc tế trong lĩnh vực mỹ phẩm, các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát chất lượng sau lưu hành. Những sản phẩm như kem chống nắng hoặc kem làm trắng da gần hết hạn thường được khuyến cáo lấy mẫu hậu kiểm.

Theo chuyên gia, xác định một sản phẩm có vi phạm hay không, không đơn giản. Hồ sơ đăng ký (PIF) có thể chứa thông tin tiềm ẩn vấn đề, nhưng đòi hỏi chuyên môn cao và kinh nghiệm thực tế để phát hiện công thức không hợp lý so với công dụng được công bố. Trong một số trường hợp, hồ sơ bị sửa đổi hoặc làm giả một vài chi tiết, ngay cả chuyên gia cũng khó nhận ra.

Do đó, kiểm nghiệm trong phòng thí nghiệm là bước then chốt, dù kết quả luôn có một mức độ sai số nhất định - điều được chấp nhận trong tiêu chuẩn quốc tế. Các thử nghiệm của phòng thí nghiệm nhà nước đóng vai trò quan trọng trong quá trình đánh giá khi thanh tra những đơn vị có dấu hiệu vi phạm.

Ngoài kiểm nghiệm, thanh tra trực tiếp cơ sở sản xuất là yếu tố quan trọng để phát hiện vi phạm. Kết luận về vi phạm chất lượng được cơ quan quản lý đưa ra dựa trên nhiều yếu tố kết hợp: Hồ sơ đăng ký, kết quả kiểm nghiệm, kết quả thanh tra sản xuất và đánh giá chuyên môn.

Về trách nhiệm kiểm tra chất lượng mỹ phẩm lưu hành tại các tỉnh phía Nam, TS. Nguyễn Thanh Hà, Phó Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm thuốc TPHCM, cho biết đơn vị đã đầu tư hệ thống phòng thử nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế về quản lý chất lượng, trang thiết bị hiện đại đáp ứng yêu cầu phân tích, kiểm nghiệm theo chuẩn khu vực và quốc tế.

“Viện duy trì cử cán bộ tham gia các hội nghị ASEAN và phối hợp với Cục Quản lý Dược để kịp thời cập nhật quy định quản lý chất lượng mỹ phẩm, cũng như tiếp nhận cảnh báo từ các nước trong khu vực”, TS Hà nói.

UYÊN PHƯƠNG - ANH NHÀN

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/hang-hieu-gia-beo-tu-cho-den-mang-cach-nao-de-kiem-soat-post1772221.tpo