Hưởng ứng chỉ đạo của Bộ Y tế và trước tình hình nguy cơ bệnh uốn ván gia tăng sau mưa lũ, nhiều bệnh viện tại Thái Nguyên đã tổ chức chương trình tiêm miễn phí huyết thanh SAT và vaccine uốn ván cho toàn bộ người dân trên địa bàn tỉnh.
Nước lũ - môi trường lý tưởng để vi khuẩn uốn ván phát triển
Uốn ván là bệnh nguy hiểm có thể gây co giật, liệt cơ, thậm chí tử vong nếu không được phòng ngừa kịp thời. Tiêm huyết thanh SAT (Serum Anti-Tetanus) và vaccine phòng uốn ván giúp cơ thể hình thành miễn dịch bảo vệ, đặc biệt quan trọng với những người có vết thương do vật sắc nhọn, kim loại rỉ, đất bẩn hoặc động vật cắn.
Do ảnh hưởng của đợt mưa lũ vừa qua, nhiều khu vực tại Thái Nguyên bị ngập úng, cây đổ, rác thải và bùn đất ứ đọng, tiềm ẩn nguy cơ cao gây nhiễm trùng và uốn ván khi người dân tham gia dọn dẹp, khắc phục hậu quả.
Nước lũ là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn uốn ván có thể phát triển. Ảnh: TT
Có mặt tại khu tiêm chủng của Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, chị Trần Thị Thu Phương, phường Phan Đình Phùng, cho biết trong mấy ngày mưa lũ, khu vực sinh sống của chị bị ngập sâu trong nước nhiều ngày. Trong quá trình di chuyển, chị vừa bị ngã xe, vừa dẫm vào mảnh thủy tinh, do đó ngay sau khi được vận động, chị đã quyết định đi tiêm phòng uốn ván miễn phí.
Còn anh Nguyễn Văn D, xã Điềm Thụy, cho biết trong quá trình dọn dẹp sau lũ đã vô tình dẫm vào mảnh chậu hoa bị vỡ, gây chảy máu. "Ngay sau khi nước rút, có thể di chuyển ra ngoài, tôi đã đến bệnh viện để tiêm phòng uốn ván", anh D nói.
Bác sĩ Đặng Thị Huyền Trang, Trung tâm Tư vấn và tiêm chủng vaccine - Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, cho biết nguy cơ uốn ván sau mưa lũ là rất cao, do người dân thường xuyên tiếp xúc với nước lũ - môi trường có chứa cả bùn đất, rác thải, xác động vật, kim loại rỉ sét. Đây là những điều kiện thuận lợi để vi khuẩn uốn ván có thể phát triển.
Chỉ trong ngày 12-10, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên đã thực hiện tiêm miễn phí 1.520 mũi vaccine phòng bệnh uốn ván cho người dân.
"Toàn bộ người dân sống trong vùng lũ, đặc biệt là những người đang có vết thương hở, dù là rất nhỏ, cũng cần thực hiện tiêm phòng uốn ván. Một mũi tiêm hôm nay là lá chắn bảo vệ ngày mai", bác sĩ Trang nhấn mạnh.
Tương tự, Bệnh viện A Thái Nguyên, Bệnh viện C Thái Nguyên cũng triển khai chương trình tiêm phòng uốn ván miễn phí cho người dân, lực lượng tình nguyện và các đơn vị tham gia khắc phục hậu quả thiên tai.
Bệnh viện Đại học Y Dược Thái Nguyên cũng có sẵn 1.000 liều vaccine uốn ván để tiêm miễn phí cho người dân bị thương trong và sau lũ. Thời gian triển khai tiêm phòng là tất cả các ngày trong tuần, cả thứ bảy và chủ nhật, đến 21 giờ tối. Các ca có vết thương bẩn, trầy xước da, bị vật sắc nhọn đâm hoặc động vật cắn được khuyến cáo đến tiêm càng sớm càng tốt.
Người dân tham gia tiêm phòng uốn ván miễn phí tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên. Ảnh: BVCC
Bệnh uốn ván có tỉ lệ tử vong rất cao
Không chỉ tại các bệnh viện, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, Trung tâm Y tế Thái Nguyên cũng nhanh chóng mở rộng mạng lưới tiêm chủng miễn phí đến tận các phường.
Từ chiều 12-10, Trung tâm Y tế Thái Nguyên đã triển khai 3 điểm tiêm tại Trạm Y tế phường Trưng Vương, Phan Đình Phùng và Gia Sàng - 3 nơi bị ngập sâu và nhiều ngày do mưa lũ.
“Sau mưa lũ, tỉ lệ người bị thương do dọn dẹp cây đổ, rác và vật sắc nhọn tăng cao. Việc mở thêm các điểm tiêm giúp người dân được xử lý vết thương và tiêm phòng kịp thời, tránh nguy cơ nhiễm trùng uốn ván,” đại diện Trung tâm Y tế Thái Nguyên cho hay.
Người dân khi đến tiêm chủng sẽ được các bác sĩ tư vấn kỹ về phòng bệnh, hướng dẫn chăm sóc sau tiêm, theo dõi phản ứng sau tiêm, giúp người dân an tâm khi tham gia chương trình.
Hoạt động tiêm phòng uốn ván miễn phí không chỉ giúp cộng đồng phòng ngừa hiệu quả bệnh uốn ván sau mưa lũ, ngập lụt, mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm và tính nhân văn của các cơ sở y tế trong việc đồng hành cùng người dân sau thiên tai.
Một điểm tiêm phòng uốn ván miễn phí do Trung tâm Y tế Thái Nguyên triển khai. Ảnh: TTCC
Theo Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế), uốn ván là bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn này sống lâu trong đất, bùn, phân động vật và dễ xâm nhập qua vết thương hở. Trong điều kiện thiếu oxy, vi khuẩn sinh độc tố thần kinh gây co cứng cơ, co giật dữ dội, thậm chí tử vong. Đáng lưu ý, uốn ván là bệnh có tỉ lệ tử vong rất cao, nhất là ở những người chưa tiêm chủng hoặc tiêm không đầy đủ.
Để điều trị bệnh uốn ván, người bệnh cần nhanh chóng được xử lý vết thương, tiêm kháng huyết thanh trung hòa độc tố để giảm tối đa biến chứng, dùng kháng sinh phổ rộng chống bội nhiễm, hỗ trợ thở máy, hồi sức tích cực, chăm sóc dinh dưỡng; đặc biệt cần được theo dõi sát sao tình trạng hô hấp và dùng thuốc an thần để khống chế co giật.
Để phòng bệnh uốn ván, trước hết cần tiêm phòng vaccine, nhất là những đối tượng có nguy cơ cao. Trẻ em phòng bệnh uốn ván từ 2 tháng tuổi với liều vaccine 6/1 theo hướng dẫn của cơ quan y tế; phụ nữ mang thai cần tiêm phòng uốn ván vào đúng thời điểm thai kỳ.
Nha bào uốn ván có thể xâm nhập qua các vết thương ở da và niêm mạc. Các vết thương này có thể rất nhỏ như gai đâm, đinh đâm, xước da, dập móng, ngoáy tai, xỉa răng, bấm lỗ tai… hoặc là những vết thương to, sâu thường gặp trong lao động, tai nạn giao thông.
Thậm chí, vi khuẩn có thể xâm nhập ở phụ nữ sau sinh nếu còn sót rau, phụ nữ nạo thai, người sau phẫu thuật đường tiêu hóa, cắt trĩ, cắt rốn bằng dụng cụ không vô trùng.
Nhiều trường hợp nguy kịch vì uốn ván do không phát hiện được đường xâm nhập vì vết thương đã khâu kín hoặc tự liền, trong khi bên trong vẫn còn tổ chức hoại tử, dập nát hoặc dị vật. Nếu có nhiễm khuẩn kèm theo, môi trường này càng thuận lợi cho vi khuẩn uốn ván phát triển và sinh độc tố.
Tỉ lệ tử vong do uốn ván rất cao, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng cách tiêm vaccine uốn ván đầy đủ và xử lý kỹ mọi vết thương.
Bác sĩ HÀ VIỆT HUY, Trung tâm Hồi sức tích cực - Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Hà Nội
THANH THANH