Nghị định 168/2024: Quản lý bằng điểm và siết mạnh xử phạt
Từ ngày 01/01/2025, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Luật Đường bộ cùng Nghị định 168/2024/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, mở ra cách tiếp cận hoàn toàn mới trong quản lý người lái xe.
Theo quy định, mỗi tài xế có 12 điểm/năm, các hành vi vi phạm sẽ bị trừ điểm trực tiếp trên hệ thống số hóa khi bị xử phạt. Khi hết điểm, người lái có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe. Cơ chế này buộc tài xế phải thay đổi thói quen lái xe, đồng thời thúc đẩy nhu cầu trang bị các công nghệ hỗ trợ lái an toàn (ADAS) như phanh tự động, cảnh báo va chạm, giữ làn đường hay nhận diện biển báo.
Đáng chú ý, Nghị định 168/2024/NĐ-CP cũng tăng mạnh mức phạt tiền, gấp nhiều lần so với trước đây đối với các lỗi phổ biến. Điều này khiến người mua xe trong năm 2025 không còn xem các tính năng an toàn là “xa xỉ”, mà trở thành yếu tố thiết yếu khi lựa chọn xe.
Bên cạnh đó, điểm số và lỗi vi phạm được gắn với tài khoản định danh VNeID, khiến thị trường xe cũ chịu tác động rõ rệt. Người mua ngày càng quan tâm đến “lý lịch phạt nguội” của phương tiện trước khi xuống tiền.
Từ 1/7/2025, lệ phí trước bạ ô tô được tính theo tỷ lệ phần trăm, căn cứ vào loại phương tiện ghi trên giấy chứng nhận đăng kiểm
Nghị định 168 cũng quy định chặt chẽ hơn về thời gian lái xe của tài xế: Không quá 10 giờ/ngày và không quá 4 giờ liên tục. Vi phạm sẽ bị phạt tiền lớn và trừ nhiều điểm giấy phép.
Quy định này buộc các doanh nghiệp vận tải phải tuyển thêm tài xế hoặc đầu tư xe đời mới có cabin tiện nghi hơn nhằm đảm bảo sức khỏe người lái. Chi phí logistics có thể tăng nhẹ, nhưng đổi lại là mức độ an toàn cao hơn cho toàn hệ thống giao thông.
Ô tô điện không còn được miễn 100% lệ phí trước bạ từ 1/3/2025
Theo Nghị định 10/2022/NĐ-CP, giai đoạn ưu đãi miễn 100% lệ phí trước bạ cho xe điện chạy pin kéo dài từ 1/3/2022 sẽ kết thúc vào 1/3/2025.
Trong giai đoạn từ 1/3/2025 đến 1/3/2027, xe điện lần đầu đăng ký sẽ nộp 50% lệ phí trước bạ so với xe xăng, dầu cùng số chỗ. Dù ưu đãi giảm, xe điện vẫn giữ được lợi thế nhất định về chi phí so với xe truyền thống.
Thuế nhập khẩu ô tô giảm mạnh, chủ yếu có lợi cho xe Mỹ
Ngày 31/3/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 73/2025/NĐ-CP, điều chỉnh giảm mạnh thuế nhập khẩu ưu đãi MFN đối với một số dòng ô tô.
Cụ thể:
- Ô tô dung tích 2.0 – 2.5L (mã HS 8703.23.63 và 8703.23.57) giảm thuế từ 64% xuống 50%
- Một số mẫu ô tô 4 bánh chủ động (mã HS 8703.24.51) giảm từ 45% xuống 32%
Chính sách này chủ yếu giúp ô tô nhập khẩu từ Mỹ có thêm dư địa cạnh tranh, trong bối cảnh xe từ Indonesia, Thái Lan và Trung Quốc vốn đã hưởng thuế ưu đãi từ các FTA như ATIGA, CPTPP, EVFTA.
Thay đổi cách tính lệ phí trước bạ ô tô từ 1/7/2025
Từ 1/7/2025, lệ phí trước bạ ô tô được tính theo tỷ lệ phần trăm, căn cứ vào loại phương tiện ghi trên giấy chứng nhận đăng kiểm.
Một số mức đáng chú ý:
- Ô tô chở người dưới 9 chỗ: 10% (địa phương có thể tăng tối đa 50%)
- Pick-up cabin kép, xe VAN: 60% mức của xe con
- Xe điện chạy pin: 0% đến hết 28/2/2027
Lệ phí trước bạ từ lần thứ hai: 2% trên toàn quốc
Bắt buộc chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông
Theo Nghị định 119/2024/NĐ-CP, từ 1/10/2025, chủ xe bắt buộc phải chuyển đổi tài khoản thu phí ETC sang tài khoản giao thông và liên kết với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Nếu không thực hiện, xe không thể qua trạm thu phí không dừng.
Đây là bước đi quan trọng trong tiến trình số hóa giao thông quốc gia, giúp minh bạch hóa và thuận tiện hơn trong việc lưu thông.
Siết tiêu chuẩn khí thải, lộ trình hạn chế xe xăng dầu tại đô thị
Cuối năm 2025, Chính phủ ban hành Quyết định 43/2025/QĐ-TTg, quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải từ Mức 1 đến Mức 5, có hiệu lực từ 1/3/2026.
Đáng chú ý:
- Từ 7/2026, xe máy chạy xăng bị cấm vào vành đai 1 Hà Nội
- Từ 1/1/2028, ô tô cá nhân dùng nhiên liệu hóa thạch bị hạn chế tại vành đai 1 và 2
- Đến 2030, mở rộng ra vành đai 3
Chính sách ưu đãi mạnh cho xe điện và hybrid
Theo Nghị định 51/2025, Chính phủ kéo dài thời gian miễn 100% lệ phí trước bạ cho xe điện chạy pin đến 28/2/2027. Đồng thời, mục tiêu đến năm 2030, xe điện, hybrid và xe xanh chiếm 18 - 22% tổng doanh số toàn thị trường.
Đặc biệt, theo Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), từ 1/1/2026, xe hybrid tự sạc (HEV) sẽ được áp thuế tiêu thụ đặc biệt bằng 70% so với xe xăng, dầu, mở đường cho giá xe hybrid giảm đáng kể và phổ cập hơn.
Những thay đổi chính sách trong năm 2025 không chỉ tác động đến giá xe, mà còn định hình lại hành vi người tiêu dùng, cấu trúc thị trường và chiến lược sản phẩm của các hãng xe. An toàn, công nghệ, điện hóa và tuân thủ pháp luật sẽ là các yếu tố then chốt trong giai đoạn phát triển mới của ngành ô tô Việt Nam.
Hà Nguyễn