Một trong những thay đổi lớn nhất là quy chế thi tốt nghiệp THPT mới. Bắt đầu từ năm 2025, kỳ thi sẽ chỉ còn 3 buổi thay vì 4 buổi như trước đây. Thí sinh sẽ thi Ngữ văn, Toán và một bài thi tự chọn gồm hai môn trong số các môn thuộc tổ hợp Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội, Ngoại ngữ, Tin học hoặc Công nghệ. Việc cắt giảm số môn thi giúp giảm áp lực cho học sinh, đồng thời tiết kiệm chi phí tổ chức thi nhưng vẫn đảm bảo đánh giá toàn diện năng lực của thí sinh.
Thí sinh tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT. Ảnh: DƯƠNG TRIỀU
Một thay đổi quan trọng khác là cách tính điểm xét tốt nghiệp. Tỷ lệ điểm trung bình học bạ trong xét tốt nghiệp sẽ tăng từ 30% lên 50%, trong khi điểm thi tốt nghiệp chiếm 50% còn lại. Không chỉ có điểm lớp 12, mà điểm trung bình cả ba năm THPT đều được tính vào kết quả tốt nghiệp, với trọng số cao nhất dành cho lớp 12. Điều này khuyến khích học sinh học tập nghiêm túc ngay từ những năm đầu THPT, thay vì chỉ tập trung ôn luyện vào năm cuối.
Ngoài ra, việc sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ trong xét tốt nghiệp cũng có sự điều chỉnh. Nếu trước đây, học sinh có chứng chỉ IELTS 4.0 hay 8.5 đều được quy đổi thành 10 điểm môn Ngoại ngữ, thì từ năm 2025, chứng chỉ này chỉ giúp thí sinh được miễn thi chứ không còn được quy đổi điểm. Điều này nhằm tạo sự công bằng hơn giữa các thí sinh. Bên cạnh đó, việc cộng điểm khuyến khích cho chứng chỉ nghề, tin học và ngoại ngữ cũng sẽ bị loại bỏ.
Một điểm mới đáng chú ý là công nghệ sẽ được áp dụng vào quy trình tổ chức thi tốt nghiệp THPT. Đề thi sẽ được vận chuyển từ Bộ GD - ĐT đến các địa phương qua hệ thống mã hóa và bảo mật của Ban Cơ yếu Chính phủ. Đây là bước tiến quan trọng nhằm đảm bảo an toàn, hạn chế rủi ro rò rỉ đề thi và chuẩn bị cho lộ trình chuyển đổi sang thi trên máy tính trong tương lai.
Không chỉ kỳ thi tốt nghiệp THPT, quy định về dạy thêm, học thêm cũng được siết chặt. Từ ngày 14/2/2025, giáo viên sẽ không được phép thu tiền dạy thêm từ học sinh chính khóa của mình. Đồng thời, các trung tâm dạy thêm bên ngoài nhà trường sẽ phải đăng ký kinh doanh và chịu sự quản lý về chất lượng giảng dạy cũng như thuế.
Những thay đổi này có tác động sâu rộng đến học sinh, sinh viên và giáo viên. Việc điều chỉnh cách tính điểm tốt nghiệp có thể khiến các trường đại học thay đổi phương thức xét tuyển, tăng cường xét học bạ hoặc tổ chức thêm kỳ thi đánh giá năng lực. Đồng thời, học sinh cần có chiến lược học tập dài hạn hơn thay vì chỉ tập trung ôn thi vào năm cuối. Đối với giáo viên, việc dạy thêm sẽ phải tuân thủ quy định chặt chẽ hơn, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong giáo dục.
Những chính sách mới này hướng đến một nền giáo dục công bằng, minh bạch và phù hợp hơn với chương trình giáo dục phổ thông mới. Tuy nhiên, để thích nghi với các thay đổi này, học sinh, giáo viên và các trường đại học cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng ngay từ bây giờ.
Dương Triều