Hàng nghìn hộ dân Thanh Hóa thay đổi đời sống nhờ dự án sinh kế

một giờ trướcBài gốc

Từ nguồn vốn tín dụng, nhiều hộ nghèo, gia đình chính sách ở xã Vân Du (Thanh Hóa) đã đầu tư phát triển kinh tế hiệu quả. Ảnh. Trần Hằng

Hàng chục nghìn hộ dân hưởng lợi

Trong nỗ lực thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững (MTQG về GNBV), tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều dự án hỗ trợ sinh kế, giúp người dân từng bước vươn lên thoát nghèo, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Ngay từ giai đoạn 2021-2025, Dự án 2 “Đa dạng hóa sinh kế và phát triển mô hình giảm nghèo” thuộc Chương trình MTQG về GNBV đã được Trung ương giao tổng kinh phí hơn 300 tỷ đồng. Trên cơ sở đó, HĐND và UBND tỉnh đã phân bổ 100% vốn cho các đơn vị và địa phương để triển khai các mô hình thiết thực.

Không chỉ dựa vào ngân sách, dự án còn huy động sự đóng góp của chính các hộ dân, với tổng số hơn 125 tỷ đồng. Việc này không chỉ thể hiện tính cộng đồng và chủ động của người dân, mà còn nâng cao trách nhiệm của họ, đồng thời đảm bảo tính bền vững cho các mô hình khi đi vào vận hành.

Trong giai đoạn này, toàn tỉnh đã triển khai 606 mô hình, dự án, trong đó 22 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị, còn lại 584 dự án tập trung vào sản xuất cộng đồng. Các mô hình chủ yếu là chăn nuôi gần gũi với đời sống nông thôn, gồm: trâu, bò, dê, lợn, gà, vịt, nuôi cá lồng. Bên cạnh đó, 21 dự án trồng trọt tập trung vào cây dược liệu, cây ăn quả và 2 dự án lâm nghiệp.

Số lượng hộ được hưởng lợi lên tới 18.005 hộ, trong đó có 6.307 hộ nghèo, 5.895 hộ cận nghèo, 5.213 hộ mới thoát nghèo, 344 hộ có người khuyết tật và 1.272 hộ khác. Đặc biệt, 6.675 hộ là đồng bào dân tộc thiểu số và 4.530 hộ do phụ nữ làm chủ. Đây là những nhóm dễ bị tổn thương trong xã hội, việc tham gia dự án giúp họ có điều kiện phát triển kinh tế, nâng cao vị thế, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Sau hơn 3 năm triển khai, Dự án 2 đã đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Về tiến độ giải ngân, đến nay tỉnh đã giải ngân hơn 202 tỷ đồng, đạt gần 68% kế hoạch vốn, phản ánh nỗ lực lớn trong bối cảnh thủ tục hành chính còn nhiều thay đổi.

Gia đình anh Lê Viết Thắng ở xã Hà Long (Thanh Hóa) phát triển mô hình chăn nuôi dê mang lại thu nhập ổn định. Ảnh: Trần Hằng.

Quan trọng hơn, các mô hình sinh kế chứng minh hiệu quả thực tiễn. Tại nhiều địa phương, việc chăn nuôi trâu, bò, dê, gà, vịt hay nuôi cá lồng đã mang lại thu nhập ổn định, giúp hàng nghìn hộ nghèo từng bước cải thiện đời sống.

Các mô hình trồng cây dược liệu, cây ăn quả không chỉ tăng thu nhập mà còn mở ra hướng đi mới cho sản xuất nông nghiệp bền vững. Với 22 dự án liên kết theo chuỗi giá trị, sản phẩm nông nghiệp từng bước gắn với thị trường, hạn chế tình trạng “được mùa mất giá”, góp phần ổn định đầu ra.

Từ ‘đối tượng khó khăn’ trở thành trụ cột kinh tế

Tại xã vùng cao Nam Xuân, gia đình anh Hà Văn Huỳnh, ở bản Nam Tân người dân tộc Thái, trước kia từng rất khó khăn, nay đã phát triển mô hình nuôi hươu sinh sản kết hợp giữa việc nhân giống để bán hươu con và khai thác nhung hươu.

Anh Huỳnh chia sẻ: “Gia đình tôi có 6 nhân khẩu. Trước kia, cuộc sống cũng khó khăn lắm, mặc dù làm đủ nghề những cũng không ổn định. Vừa qua, tôi vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội và tích cóp được 1 ít vốn, nên đầu tư xây dựng chuồng trại, rồi mua 6 con hươu để nuôi sinh sản và lấy nhung. Khi có thành phẩm, doanh nghiệp sẽ bao tiêu cho mình. Vì vậy, tôi cũng rất hy vọng mô hình của mình sẽ thành công để lan tỏa sang các hộ khác ở địa phương, giúp bà con có cơ hội thoát nghèo”.

Tương tự, gia đình anh Lê Viết Thắng ở xã Hà Long phát triển mô hình chăn nuôi dê nhờ nguồn vốn vay giải quyết việc làm của Ngân hàng Chính sách xã hội, mang lại thu nhập ổn định.

Những câu chuyện này cho thấy khi người dân, đặc biệt là phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số, được trao cơ hội và hướng dẫn đúng cách, họ hoàn toàn có khả năng vươn lên, cải thiện đời sống và đóng góp vào phát triển chung của địa phương.

Dự án không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa, khích lệ tinh thần đoàn kết trong cộng đồng. Khi một hộ áp dụng thành công mô hình, các hộ khác học hỏi và làm theo. Nhiều vùng quê đã hình thành các cụm sản xuất nhỏ, từng bước liên kết và hỗ trợ nhau phát triển.

Mô hình chăn nuôi hươu sao của gia đình anh Hà Văn Huỳnh ở xã Nam Xuân, tỉnh Thanh Hóa.

Tuy nhiên, Dự án 2 vẫn gặp khó khăn. Hệ thống văn bản hướng dẫn triển khai còn chậm và thiếu đồng bộ, khiến các ngành, địa phương lúng túng. Phải đến giữa năm 2023, Chính phủ mới ban hành Nghị định số 38/2023/NĐ-CP và Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 55/2023/TT-BTC, tháo gỡ nhiều vướng mắc trong quản lý, thanh quyết toán kinh phí.

Ngoài ra, những hộ dân nghèo, cận nghèo đa phần là người già, trẻ em hoặc không còn khả năng lao động, nên không có nhu cầu tham gia dự án. Người trong độ tuổi lao động thì chủ yếu đi làm công nhân tại các khu công nghiệp, dẫn đến thiếu lực lượng tham gia mô hình sinh kế tại địa phương.

Để khắc phục khó khăn, các sở, ngành tăng cường tuyên truyền, vận động người dân hiểu rõ lợi ích của mô hình sinh kế. Với nhóm không còn khả năng lao động, cần gắn kết mô hình với các chương trình an sinh xã hội khác, như hỗ trợ việc làm tại chỗ, đào tạo nghề cho con em trong gia đình hoặc tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản.

Song song đó, tỉnh khuyến khích liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, nhân rộng mô hình gắn với thị trường. Thay vì chỉ hỗ trợ con giống, vật nuôi hay cây trồng nhỏ lẻ, cần tập trung xây dựng hợp tác xã, tổ hợp tác để đảm bảo đầu ra ổn định. Đồng thời, chú trọng ứng dụng khoa học - kỹ thuật trong chăn nuôi, trồng trọt để tăng năng suất, giảm chi phí và bảo vệ môi trường.

Việc khuyến khích sự tham gia của phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số là giải pháp quan trọng. Các chương trình đào tạo, tập huấn cần thiết kế phù hợp, dễ hiểu, gần gũi, giúp họ tự tin làm chủ sinh kế. Bên cạnh đó, đa dạng hóa nguồn lực tài chính cũng cần được quan tâm, thông qua việc kêu gọi doanh nghiệp, tổ chức xã hội tham gia đầu tư và tiêu thụ sản phẩm, nhằm giúp mô hình bền vững, tránh phụ thuộc hoàn toàn vào ngân sách.

Kết quả Dự án 2 đã đem lại lợi ích thiết thực cho hàng chục nghìn hộ dân. Các mô hình sinh kế từ chăn nuôi, trồng trọt đến liên kết chuỗi giá trị đã góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao thu nhập và thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.

Dù còn nhiều khó khăn, nhưng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của cộng đồng và chủ động của người dân, công tác giảm nghèo tại Thanh Hóa hứa hẹn đạt nhiều kết quả tích cực hơn trong giai đoạn tới, góp phần hiện thực hóa mục tiêu “không ai bị bỏ lại phía sau”.

Thế Lượng

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/hang-nghin-ho-dan-thanh-hoa-thay-doi-doi-song-nho-du-an-sinh-ke-post757686.html