Hàng Việt Nam nâng tầm để 'bắt nhịp' tiêu chuẩn châu Âu

3 giờ trướcBài gốc

Xuất khẩu sang EU – Tăng trưởng ấn tượng sau 5 năm EVFTA

Sau 5 năm Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) có hiệu lực, kết quả đạt được vượt xa kỳ vọng. Kim ngạch thương mại hai chiều từ mức 55,4 tỷ USD năm 2020 tăng lên 68,3 tỷ USD năm 2024. Đặc biệt, xuất khẩu của Việt Nam sang EU tăng 28,6%, đạt 51,6 tỷ USD trong năm 2024. Thặng dư thương mại với EU cũng tăng từ 24,8 tỷ USD lên 34,9 tỷ USD, khẳng định vị thế của Việt Nam là một trong những đối tác thương mại quan trọng của khối.

Các ngành hàng như nông sản, thủy sản, dệt may, da giày tiếp tục là “đầu tàu” đóng góp lớn cho tăng trưởng. Không chỉ tăng số lượng xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư mạnh vào công nghệ chế biến, nâng cấp dây chuyền sản xuất và xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc để đáp ứng các tiêu chuẩn châu Âu.

Từ “thị trường khó tính” đến “thị trường chất lượng”

Theo ông Ngô Chung Khanh – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương – nhiều doanh nghiệp trong nước vẫn quen gọi EU là thị trường khó tính, nhưng cách nhìn này đang dần thay đổi.

“Tiêu chuẩn khắt khe của EU là điều hiển nhiên khi họ có thu nhập và mức sống cao. Sản phẩm bao bì đơn sơ, chất lượng thấp, tồn dư hóa chất vượt mức cho phép đương nhiên sẽ không có chỗ đứng. Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc EU là thị trường ‘khó tính’, mà là thị trường đòi hỏi chất lượng thực sự” - ông Khanh nhấn mạnh.

Ông Ngô Chung Khanh – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương.

Thực tế cho thấy, khi thị trường Mỹ thay đổi chính sách thuế quan, nhiều doanh nghiệp Việt đã nhanh chóng xoay trục sang EU và đạt mức tăng trưởng tích cực. Điều này chứng minh năng lực thích ứng nhanh chóng và khả năng đáp ứng yêu cầu cao của nhiều doanh nghiệp Việt.

Ý kiến từ doanh nghiệp – “Đổi mới để tồn tại”

“Trước đây, chúng tôi từng nghĩ tiêu chuẩn EU quá phức tạp, chi phí kiểm nghiệm, chứng nhận cao, khó mà cạnh tranh được. Nhưng khi EVFTA có hiệu lực, chúng tôi nhận thấy cơ hội lớn hơn thách thức. Doanh nghiệp đã đầu tư dây chuyền xử lý hiện đại, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng HACCP, GlobalG.A.P và đào tạo lại toàn bộ nhân sự. Kết quả là, chỉ sau 2 năm, tỷ trọng xuất khẩu sang EU tăng gấp đôi, lợi nhuận cũng cải thiện rõ rệt nhờ được hưởng ưu đãi thuế quan.” - một số doanh nghiệp ngành thủy sản cho biết.

Theo một số doanh nghiệp lĩnh vực dệt may: “Thị trường EU yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn môi trường, từ nguồn nguyên liệu đến quy trình sản xuất. Chúng tôi đã phải đầu tư hệ thống xử lý nước thải tuần hoàn và sử dụng sợi tái chế. Bù lại, đơn hàng từ châu Âu tăng đều hằng năm, giá bán cao hơn 10-15% so với các thị trường truyền thống.”.

Những câu chuyện này cho thấy, khi doanh nghiệp thay đổi tư duy, nâng cấp quy trình sản xuất và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, cơ hội tăng trưởng tại EU là hoàn toàn khả thi.

Chính sách hỗ trợ – Tập trung và thực chất

Nhằm giúp doanh nghiệp tận dụng tốt hơn ưu đãi từ EVFTA, Bộ Công Thương và các cơ quan chức năng đang đẩy mạnh đổi mới phương thức hỗ trợ. Các hội nghị, hội thảo được tổ chức với quy mô nhỏ, chuyên sâu (20-30 người), tập trung vào từng chuyên đề cụ thể, tạo điều kiện cho doanh nghiệp và chuyên gia trao đổi trực tiếp.

Bên cạnh đó, các nguồn lực hỗ trợ được tập trung cho nhóm doanh nghiệp đã và đang xuất khẩu, có tiềm năng mở rộng thị trường. Các giải pháp bao gồm hỗ trợ về thông tin thị trường, bảo hộ sở hữu trí tuệ, xây dựng thương hiệu và định vị sản phẩm tại thị trường EU.

Một trong những bước tiến mới là Bộ Công Thương triển khai Đề án Hệ sinh thái tận dụng FTA, kết nối doanh nghiệp – hiệp hội – địa phương, xây dựng chuỗi giá trị và hệ thống truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Đồng thời, Bộ Chỉ số FTA Index đã được công bố nhằm đo lường mức độ tận dụng FTA của từng địa phương, giúp nhận diện “điểm nghẽn” và đưa ra giải pháp cụ thể.

Cơ hội phát triển bền vững

EU là một trong những thị trường đi đầu về xu hướng tiêu dùng xanh, phát triển bền vững. Đây không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để Việt Nam nâng cấp sản xuất, hướng đến tiêu chuẩn quốc tế. Việc đáp ứng yêu cầu của EU không chỉ giúp doanh nghiệp chinh phục thị trường này mà còn mở ra cánh cửa đến các thị trường cao cấp khác.

EVFTA vì thế không chỉ là hiệp định thương mại, mà còn là động lực thúc đẩy doanh nghiệp Việt chuyển đổi mô hình sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng và khẳng định thương hiệu “Made in Vietnam” trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Trần Sơn

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/hang-viet-nam-nang-tam-de-bat-nhip-tieu-chuan-chau-au.html