Hành trình 10 năm gắn bó với đàn ong hữu cơ của người thanh niên 33 tuổi

3 giờ trướcBài gốc

Từ bỏ công việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin để theo đuổi nghề nuôi ong hữu cơ - một ngành tưởng chừng chỉ gắn với những người nông dân ở vùng sông nước - đó là lựa chọn táo bạo của anh Nguyễn Minh Tùng, 33 tuổi, ngụ tại xã Trường Khánh, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng (cũ), nay là xã Trường Khánh, thành phố Cần Thơ. Chúng ta cùng tìm đến trại ong của anh Tùng để lắng nghe câu chuyện về hành trình khởi nghiệp, những thất bại, bí quyết kỹ thuật và khát vọng phát triển ngành ong theo hướng xanh, hiện đại.

Cách trung tâm thành phố Sóc Trăng (cũ) chừng 15 km, chỉ mất khoảng 20 phút để đến với Công ty TNHH Ong Xanh của anh Nguyễn Minh Tùng. Trong khuôn viên rộng gần 1 ha, bên cạnh ngôi nhà để ở, anh Tùng còn bố trí không gian làm việc, nơi tiếp khách hàng, khu trưng bày sản phẩm, khu nuôi ong và những vườn cây ăn trái đậm chất miền Tây. Được biết, anh Tùng xuất phát từ lĩnh vực công nghệ thông tin, nhưng khoảng 10 năm trở lại đây, anh tìm kiếm cho mình một lối rẽ mới - đó là nghề nuôi ong.

Anh Nguyễn Minh Tùng kiểm tra đàn ong

PV: Thưa anh Tùng! Điều gì khiến anh quyết định chuyển từ công nghệ thông tin sang nuôi ong – một lĩnh vực hoàn toàn khác biệt?

Nguyễn Minh Tùng: Tôi xuất thân là kỹ sư công nghệ thông tin, nên đòi hỏi tính chất công việc khá căng thẳng. Bản thân chuyển sang nuôi ong là muốn thay đổi, để tìm được 1 ngành có thể vừa thư giãn đầu óc, lại không chiếm quá nhiều thời gian. Hơn nữa, nuôi ong là 1 trong những ngành đã từng gắn liền với tuổi thơ, thường đi lấy mật ở các thôn quê. Từ đó, mình có suy nghĩ nuôi ong vừa lấy mật phục vụ gia đình, vừa giúp cho mình có những thời gian để thư giãn.

PV: Trong giai đoạn đầu thiếu kinh nghiệm, bằng cách nào để anh vượt qua nó?

Nguyễn Minh Tùng: Khi mới bắt tay vào làm có rất nhiều điều mới, mình không biết bắt đầu từ đâu, không biết là phải nuôi ong như thế nào, kể cả việc đi lấy mật cũng chưa rành.

Từ đó mình mới mày mò, đi tìm hiểu kỹ thuật trên mạng và sau đó tìm những tổ ong đầu tiên để nuôi. Trong giai đoạn đầu nuôi ong chắc chắn phải bị ong chích, nhưng do sự đam mê, từ trong việc gia đình, nên mình mới mày mò, tìm được những thùng ong đầu tiên, từ đó là mình có những giọt mật chất lượng đầu tiên cho gia đình.

Mô hình nuôi ong 2 tầng

PV: Điều gì đã khiến anh quyết định biến niềm đam mê thành mô hình kinh doanh thực sự?

Nguyễn Minh Tùng: Nhiều người hỏi nuôi ong có thể làm được kinh tế không? Rồi nuôi ong như vậy có hiệu quả không? Có mật để bán cho người khác sử dụng không?... Mình mới suy nghĩ, tại sao chúng ta không tự nuôi ong, tự lấy mật dùng cho gia đình và chia sẻ niềm vui này cho người khác. Chính từ suy nghĩ đó, tôi mới đưa nghề nuôi ong này trở thành một việc để mình có thể kinh doanh được.

PV: Quyết định đầu tư lớn ngay từ đầu có khiến anh lo lắng?

Nguyễn Minh Tùng: Sau khi tìm hiểu rất nhiều kỹ thuật và nhiều lần thất bại, mình mới quyết định đầu tư 1 lần 10 thùng ong để gây dựng những cơ sở đầu tiên. Từ 10 thùng đó mình bắt đầu có được thu nhập và phát triển cho mô hình lớn lên, tham gia những cuộc thi khởi nghiệp, tìm hiểu về kinh doanh, quản trị và cách vận hành 1 doanh nghiệp, thị trường cho đến bây giờ.

Anh Tùng kiểm tra mật ong

Tại khu nuôi ong của anh Tùng có nhiều thùng nuôi ong bằng gỗ. Theo chia sẻ của anh Tùng, đây là thùng nuôi ong dú - giống ong không có ngòi chích, cho mật đặc biệt thơm. Thị trường ngày càng đòi hỏi cao hơn về chất lượng và tính bền vững, từ việc chỉ khai thác mật, anh Tùng hướng đến quy trình hữu cơ, nghiên cứu kỹ thuật nuôi ong tách tầng - giúp đàn ong khỏe mạnh, năng suất cao, mật đậm hương vị nguyên bản.

PV: Vì sao anh lựa chọn tiêu chuẩn hóa mô hình nuôi ong theo hướng hữu cơ?

Nguyễn Minh Tùng: Trong quá trình nuôi ong rất cần nhiều sự thay đổi để phù hợp với cách nuôi cũng như nhu cầu, thị hiếu của thị trường. Ban đầu mình chỉ nuôi ong với mục đích lấy mật, nhưng người tiêu dùng có những yêu cầu cao hơn. Mật ong phải chất lượng, phải tốt, không có lẫn đường, phải ngon, phải phù hợp với điều kiện, tiêu chuẩn nào đó, chẳng hạn như tiêu chuẩn hữu cơ để người tiêu dùng yên tâm sử dụng.

Từ những yêu cầu đó, mình mới suy nghĩ tại sao không chuẩn hóa ngay từ đầu. Khi tìm hiểu kiến thức ngành ong trên thế giới được biết, người ta hay nuôi ong tách tầng, nuôi ong nhiều tầng nhưng cái khó là đa phần họ đều ở vùng ôn đới. Khi triển khai cho vùng nhiệt đới khá khó khăn. Trải qua rất nhiều lần nghiên cứu, tìm mình mới làm được mô hình nuôi ong 2 tầng cho đến nay.

PV: Theo anh, điểm khác biệt lớn nhất của mô hình nuôi ong nhiều tầng là gì?

Nguyễn Minh Tùng: Khi nuôi ong nhiều tầng, nếu tách tầng ra tầng mật sẽ nằm ở phía trên và tầng sinh sản nằm ở phía dưới. Đến khi thu hoạch mật hoàn toàn không ảnh hưởng đến việc sinh trưởng, phát triển tự nhiên của 1 đàn ong. Hơn nữa, mật của ong tách tầng là mật đã chín hoàn toàn, không thu hoạch mật non ở tầng dưới. Thu hoạch mật theo giai đoạn, không cần mùa vụ, chỉ khi nào mật đạt chất lượng mới bắt đầu thu hoạch.

Anh Tùng thực hiện mô hình nuôi ong hữu cơ

PV: So với phương pháp truyền thống, vì sao mô hình này giúp tối ưu hơn về năng suất?

Nguyễn Minh Tùng: Nếu làm theo phương pháp nuôi ong truyền thống, ở những nơi ong cho mật quá nhiều, nếu không thu hoạch khoảng 3 - 4 ngày sẽ rất có hại cho ong. Nhưng nếu nuôi ong theo phương pháp nhiều tầng, người nuôi có thể định kỳ tầm khoảng 1 tháng lấy mật 1 lần, nếu mật quá nhiều chỉ việc chồng thêm tầng.

PV: Với quy mô lớn, người nuôi buộc phải di chuyển đàn ong đến vùng hoa dồi dào mật - nghe đơn giản nhưng đòi hỏi sự cẩn trọng. Việc di chuyển đàn ong thường được làm như thế nào vậy anh Tùng?

Nguyễn Minh Tùng: Trong những kỹ thuật cơ bản của người chăn nuôi ong chính là di chuyển ong đến những vùng hoa có mật. Nếu nuôi số lượng vài chục thùng thì không cần, nhưng nuôi số lượng lớn bắt buộc phải di chuyển. Cách làm cũng đơn giản, vào buổi tối hoặc sau những cơn mưa lớn, người nuôi sẽ đóng cửa thùng, đợi đàn ong ổn định rồi mang lên xe. Đến điểm mới mở cửa ra cho đàn ong làm quen và định vị nơi ở mới để tự đi lấy mật.

PV: Sau 10 năm, điều khiến anh tự hào nhất khi theo nghề ong là gì?

Nguyễn Minh Tùng: Hiện tại mình tương đối tự tin vì đã khẳng định được chất lượng mật ong với khách hàng khi nhận được những phản hồi tốt. Ngoài việc sản xuất mật để cung cấp vào thị trường, mình cũng làm được nhiều việc cho xã hội, như đào tạo được nhiều bà con có hoàn cảnh khó khăn cách nuôi ong, tạo được nhiều sinh kế cho bà con, nhất là phụ nữ yếu thế.

Thùng hộp nuôi ong

Đến nay, mỗi tháng Ong Xanh xuất ra thị trường 4 - 5 tấn mật ong, với giá bình quân 440.000 đồng/lít, mang về lợi nhuận hơn 100 triệu đồng/tháng. Ngoài tự nuôi, anh Tùng còn liên kết các cơ sở khác theo hướng hữu cơ, đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định. Thương hiệu Ong Xanh từng đạt giải Nhì cuộc thi Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp tỉnh Sóc Trăng (cũ), trở thành mô hình tiêu biểu để thanh niên địa phương học hỏi.

PV: Kế hoạch sắp tới của anh là gì trong hoạt động ngành ong?

Nguyễn Minh Tùng: Định hướng sắp tới mình vẫn mong muốn hỗ trợ thêm nhiều sinh kế cho bà con, những người thật sự khó khăn. Hiện tại mình đang phân phối nhiều sản phẩm như mật hoa nhãn, mật sáp, mật bánh tổ. Tuy nhiên, ngoài cách làm truyền thống, mình đang chuyển dịch sang hướng chế biến chuyên sâu.

Trong ngành ong có rất nhiều thứ để chúng ta có thể phát triển được, như là nuôi con ong vú - một trong các loài ong còn khá là mới tại thị trường Việt Nam. Một trong những sản phẩm đáng lưu tâm nữa là keo ong - sản phẩm có hàm lượng dược tính khá là cao và sản lượng khá nhiều. Sắp tới, mình cũng chuyển dịch các hướng kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử và các nền tảng mạng xã hội, để việc quảng bá cũng như giao tiếp với khách hàng nhanh và hiệu quả hơn.

PV: Vâng, xin cảm ơn anh!