Ở trung tâm của hành trình ấy là chị Nguyễn Thị Ánh Nguyệt - nhà sáng chế bền bỉ theo đuổi giấc mơ tạo ra dòng canxi hữu cơ dễ hấp thu, an toàn và phù hợp với thể trạng người Việt, đồng thời lan tỏa tinh thần khoa học gắn với trách nhiệm xã hội.
Giấc mơ khoa học vì sức khỏe cộng đồng
Con đường đến với khoa học của chị Nguyễn Thị Ánh Nguyệt (Công ty cổ phần đầu tư DDA Việt Nam - số 8, phố Lụa, phường Hà Đông) không bắt đầu từ phòng thí nghiệm hiện đại, mà từ nỗi trăn trở rất đời thường của một người con trước nỗi đau xương khớp kéo dài của mẹ. Những năm còn là sinh viên, chị chứng kiến mẹ mình phải sống chung với tình trạng đau nhức, mỏi mệt dù đã bổ sung nhiều loại canxi khác nhau. Các sản phẩm được quảng cáo là “tốt” khi ấy không mang lại sự cải thiện rõ rệt, thậm chí gây ra những phản ứng phụ như nóng trong, táo bón, mệt mỏi.
Chị Nguyễn Thị Ánh Nguyệt (ngoài cùng bên phải) giới thiệu sản phẩm canxi hữu cơ từ vỏ trứng gà tại sự kiện Ngày Phụ nữ Thủ đô ứng dụng công nghệ đổi mới sáng tạo năm 2024. Ảnh: AN
Chính từ những trải nghiệm đó, trong chị luôn có câu hỏi: Vì sao việc bổ sung canxi - một khoáng chất thiết yếu - lại trở nên khó khăn đến vậy? Và liệu có thể tạo ra một loại canxi an toàn, dễ hấp thu, lành tính, phù hợp với cơ địa người Việt hay không?
Vốn có lợi thế tiếp cận tài liệu khoa học quốc tế, chị Ánh Nguyệt dần nhận ra sự khác biệt căn bản giữa canxi vô cơ và canxi hữu cơ. Nếu canxi vô cơ dễ gây lắng đọng, khó hấp thu và tiềm ẩn tác dụng phụ, thì canxi hữu cơ lại thân thiện hơn với cơ thể, đặc biệt với trẻ em, người cao tuổi và phụ nữ mang thai. Từ đó, hàng loạt câu hỏi tiếp tục được đặt ra: Nguồn nguyên liệu nào vừa dồi dào, vừa rẻ? Làm sao để sản phẩm dễ uống, không mùi, không vị? Và liệu một sản phẩm “thuần Việt” có thể đạt chuẩn mực khoa học nghiêm ngặt hay không?
Không chọn lối đi an toàn, chị quyết định dấn thân vào con đường nghiên cứu dài hơi, chấp nhận bắt đầu gần như từ con số không. Suốt gần mười năm, chị tự tìm tòi tài liệu, nghiên cứu thị trường, thử nghiệm trên chính cơ thể mình và lặng lẽ đi tìm những người đồng hành khoa học.
Sự gặp gỡ giữa chị và đội ngũ phó giáo sư, tiến sĩ sinh - hóa, bác sĩ sản - nhi, chuyên gia dinh dưỡng đã mở ra bước ngoặt quan trọng. Chung một tầm nhìn về nhu cầu cấp thiết của xã hội, họ cùng nhau bước vào hành trình nghiên cứu kéo dài suốt 13 năm, trong đó có ba năm miệt mài “đãi vàng trắng” từ vỏ trứng gà trong phòng thí nghiệm.
Là người lăn lộn trong phòng thí nghiệm suốt thời gian dài không mệt mỏi, Tiến sĩ Sinh học Vũ Văn Hợp (Công ty cổ phần đầu tư DDA Việt Nam) vẫn dạt dào cảm xúc khi nhớ lại: “Đội ngũ chuyên gia của Công ty DDA đã tìm tòi, sáng tạo, tự chế máy móc để sản xuất sản phẩm. Nhờ đó, quy trình sản xuất ngày càng tối ưu, giản đơn... Với những thứ riêng có về nhiều mặt, năm 2019, chúng tôi sản xuất thành công sản phẩm canxi hữu cơ chiết xuất từ vỏ trứng gà. Chúng tôi đã vỡ òa trong hạnh phúc. Qua bao thăng trầm, sau bao lần tưởng không đi được đến cùng, nhưng chúng tôi đã chiến thắng, đã vượt lên chính mình”.
Sau hàng trăm thử nghiệm với nhiều loại nguyên liệu khác nhau, từ rau củ, xương động vật đến các chất khoáng hiếm, câu trả lời cuối cùng lại đến từ thứ tưởng như bỏ đi: Vỏ trứng gà. Loại phế phẩm quen thuộc này chứa tới 95% canxi carbonate, dồi dào, dễ thu gom và đặc biệt phù hợp để phát triển quy trình chiết xuất bền vững.
Ba năm liên tiếp (2016-2019), nhóm nghiên cứu làm việc không kể ngày đêm. Có những giai đoạn bế tắc tưởng chừng phải bỏ cuộc khi sản phẩm không đạt yêu cầu đặt ra. Nhưng sự kiên trì đã được đền đáp. Năm 2019, quy trình sản xuất canxi hữu cơ từ vỏ trứng gà hoàn thiện và được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Bằng độc quyền sáng chế số 288151 - một dấu mốc ghi nhận trí tuệ và nỗ lực của các nhà khoa học Việt Nam.
Khi sáng chế bước ra đời sống - khoa học gắn với trách nhiệm xã hội
Những lô canxi hữu cơ đầu tiên của DDA ra đời đúng vào thời điểm đại dịch Covid-19 bùng phát, khi vấn đề sức khỏe trở thành mối quan tâm hàng đầu của mỗi gia đình. Với đặc tính dễ hòa tan, không mùi, không vị, không gây nóng trong hay táo bón, sản phẩm nhanh chóng được người tiêu dùng đón nhận.
Từ bột canxi hữu cơ nguyên chất, DDA tiếp tục phát triển nhiều ứng dụng để đưa khoáng chất vào bữa ăn hằng ngày. Canxi hữu cơ được phối trộn vào bột canh, thực phẩm chế biến và cung cấp dưới dạng nguyên liệu cho nhiều nhà máy thực phẩm, tạo ra các dòng sản phẩm như mì rau củ, bánh kẹo, thạch, đồ uống bổ sung canxi. Hiện nay, khoảng 20 sản phẩm mới đang tiếp tục được nghiên cứu, với mục tiêu đưa khoáng chất thiết yếu đến gần hơn với đời sống thường nhật.
TS.BS Chuyên khoa 2 Lê Quang Minh, Chánh văn phòng Hội Gan mật Việt Nam chia sẻ: DDA là một trong những doanh nghiệp khoa học - công nghệ tại Việt Nam đang phát triển theo hướng kinh doanh bền vững, gắn liền bảo vệ sức khỏe con người với bảo vệ môi trường sống. Trong bối cảnh đô thị lớn như Hà Nội đang đối mặt với ô nhiễm không khí và áp lực sống ngày càng cao, việc chăm sóc sức khỏe chủ động, từ dinh dưỡng nền tảng như canxi, trở nên đặc biệt quan trọng. Ở góc độ y khoa, hiệu quả bổ sung canxi phụ thuộc lớn vào sinh khả dụng, tức khả năng hấp thu và sử dụng của cơ thể. Canxi hữu cơ, đặc biệt ở dạng gốc đường gluconate như sản phẩm của DDA, có ưu điểm dễ hòa tan, hấp thu tốt và thân thiện với cơ địa người Việt. Đây là hướng đi giúp người dân nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe lâu dài một cách chủ động, hiệu quả.
Không chỉ dừng lại ở giá trị khoa học, sáng chế từ vỏ trứng gà còn mở ra mô hình kinh tế tuần hoàn mang dấu ấn Việt Nam. Từ những bao tải vỏ trứng từng bị bỏ đi tại các nhà máy bánh kẹo, DDA đã biến phế phẩm thành tài nguyên, vừa giảm rác thải thực phẩm, vừa tạo ra giá trị kinh tế và giá trị sức khỏe lâu dài.
Công ty cổ phần đầu tư DDA Việt Nam tặng quà Chương trình Tết Biên cương, chung tay vì sức khỏe cộng đồng. Ảnh: AN
Song hành với hoạt động nghiên cứu - sản xuất, doanh nghiệp cũng dành nhiều tâm huyết cho các hoạt động thiện nguyện. Với định hướng vì sức khỏe cộng đồng, Công ty cổ phần đầu tư DDA Việt Nam còn có nhiều hoạt động thiện nguyện, hướng đến những người yếu thế trong xã hội. Các thành viên trong công ty luôn chung tay cùng hành động để cố gắng mang đến những điều tốt đẹp hơn cho xã hội. Riêng từ đầu năm 2024 đến nay, công ty đã có đợt tặng quà “Chương trình Tết biên cương” chung tay vì sức khỏe cộng đồng, tặng quà là canxi hữu cơ, bột canh canxi cho bà con nhân dân xã Pha Long, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai; hay tham gia giải chạy quyên góp tiền vì trẻ bại não…
Chị Nguyễn Thị Ánh Nguyệt từng chia sẻ: “Niềm vui lớn nhất của tôi không chỉ là thành công của một sản phẩm, mà là việc sáng chế ấy có thể đến được với những người vốn ít cơ hội tiếp cận dinh dưỡng chất lượng. Chính nhờ nguồn nguyên liệu sẵn có, giá rẻ, sản phẩm canxi hữu cơ đã tiết kiệm tối ưu chi phí, mở rộng khả năng tiếp cận cho đông đảo người dân. Đó là điều doanh nghiệp chúng tôi rất quan tâm”.
Hành trình từ những lần tự đi gom vỏ trứng quanh trên địa bàn thành phố Hà Nội, đến khi xây dựng phòng thí nghiệm và trung tâm R&D hiện đại, là minh chứng cho sự bền bỉ của một doanh nghiệp khoa học - công nghệ Việt Nam. DDA đang từng bước khẳng định vị thế thông qua chuyển đổi số, hợp tác với các sàn thương mại điện tử và xuất hiện tại nhiều diễn đàn khoa học, đổi mới sáng tạo trên toàn quốc.
Với chị Ánh Nguyệt và các cộng sự, “đãi vàng trắng từ vỏ trứng gà” chỉ là điểm khởi đầu. Phía trước là khát vọng đưa ngày càng nhiều sản phẩm hữu cơ thuần Việt vào đời sống, góp phần xây dựng nền khoa học gắn với con người, môi trường và cộng đồng.
Giữa nhịp sống đô thị hối hả, câu chuyện về một nhà khoa học nữ lặng lẽ theo đuổi sáng chế vì sức khỏe cộng đồng mang đến một lát cắt đẹp: Khi khoa học không nằm trên giá sách, mà hiện hữu trong từng bữa ăn, từng cốc nước và trong sự sẻ chia với những người yếu thế.
Minh Thúy