Hành trình ít ai biết của Hải Phòng trong xây dựng nông thôn mới

8 giờ trướcBài gốc

Trước khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, Hải Phòng đã ghi dấu những bước phát triển mạnh mẽ trong nông nghiệp với 473 vùng sản xuất tập trung được hình thành, nhiều mô hình VietGAP, hữu cơ và công nghệ cao được mở rộng. Chương trình OCOP trở thành điểm nhấn khi có tới 362 sản phẩm được công nhận, góp phần nâng tầm giá trị và thương hiệu nông sản địa phương.

Từ làng nghề đến NTM

Nhờ những kết quả này, tháng 6/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1125/QĐ-TTg công nhận Hải Phòng hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn đến năm 2024.

Tại thời điểm được vinh danh, toàn bộ 137/137 xã của thành phố đều đạt chuẩn nông thôn mới, 100% xã đạt chuẩn nâng cao, trong đó 105 xã (chiếm 76%) đạt chuẩn kiểu mẫu, vượt xa mục tiêu ban đầu. Đến cuối năm 2025, thành phố đặt mục tiêu 100% số xã cơ bản đạt tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu.

Điển hình cho các HTX kiểu mẫu đóng góp vào tiến trình này phải kể đến HTX Công nghiệp cổ phần Mai Hồng (xã Phú Thái). Khởi nguồn từ những hộ gia đình làm nghề dệt thêu ở thị trấn Phú Thái (tỉnh Hải Dương cũ, nay là TP. Hải Phòng), đến năm 1998, một nhóm hộ đã mạnh dạn liên kết thành lập HTX với số vốn điều lệ ban đầu 3 tỷ đồng.

Tiếp cận nguồn vốn từ Quỹ Hỗ trợ phát triển của Liên minh HTX Việt Nam, HTX đầu tư cơ giới hóa và mở rộng quy mô nhà xưởng.

Đón bắt xu thế thị trường, HTX sớm chuyển hướng sang sản xuất đồ gỗ công nghiệp, nhanh chóng xây dựng thương hiệu tại địa phương và mở rộng thị trường tiêu thụ ra các tỉnh, thành như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Bình (cũ)… Bước ngoặt quan trọng đến vào năm 2010 khi HTX quyết định dừng sản xuất gỗ ép vốn kém bền để tập trung phát triển đồ gỗ mỹ nghệ cao cấp.

“Với sự hỗ trợ quý giá từ Liên minh HTX Việt Nam, năm 2012, HTX tiếp cận được khoản vay 700 triệu đồng từ Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX, xây dựng 400m2 nhà xưởng và 300m2 cửa hàng trưng bày”, Giám đốc HTX Mai Hồng Trần Văn Thụ chia sẻ.

Đồng thời, sau khi tham gia các lớp tập huấn do Liên minh HTX tổ chức, HTX đã cải tổ bộ máy, thay đổi tư duy quản trị nhằm tạo cơ chế để các thành viên tham gia sâu vào sản xuất và kinh doanh.

Nhờ định hướng đúng đắn, sản phẩm của Mai Hồng ngày càng nâng cao về chất lượng và mẫu mã, chiếm được lòng tin của khách hàng. Đặc biệt, từ năm 2016, HTX đẩy mạnh cơ giới hóa, trang bị dây chuyền máy móc công nghệ cao hiện đại giúp năng suất tăng gấp 5 lần so với lao động thủ công, đồng thời tiết kiệm đáng kể nguyên liệu.

Song song với sản xuất, HTX Mai Hồng chú trọng đào tạo nghề cho lao động địa phương. Đến nay, đơn vị đã đào tạo ra 15 lao động tay nghề giỏi, nhiều người trong số đó đã tự mở xưởng riêng, đóng góp trở lại cho kinh tế địa phương. HTX cũng tạo cơ hội việc làm cho người khuyết tật, trong đó 3 lao động được ký hợp đồng dài hạn và trở thành thành viên chính thức của HTX.

Hiệu quả kinh doanh thể hiện rõ qua những con số. Nếu năm 2019 doanh thu mới đạt khoảng 2 tỷ đồng, nộp ngân sách 110 triệu đồng và thu nhập bình quân 4–4,5 triệu đồng/người/tháng, thì đến năm 2022, sản lượng đã vượt 1.500 sản phẩm, tổng doanh thu đạt hơn 38 tỷ đồng, lợi nhuận gần 1,5 tỷ đồng.

Những năm gần đây, HTX duy trì doanh thu ổn định khoảng 40 tỷ đồng/năm, vốn lưu động đạt 5 tỷ đồng. Hiện đơn vị giải quyết việc làm cho 25 lao động thường xuyên, với thu nhập bình quân trên 100 triệu đồng/người/năm, tăng gấp đôi so với năm 2019 – một con số phản ánh rõ tiêu chí nâng cao đời sống cho người dân.

Bằng việc kết hợp phát triển kinh tế với đào tạo nghề, giải quyết việc làm, ứng dụng công nghệ và mở rộng thị trường, HTX Mai Hồng đã đóng góp tích cực vào tạo dựng cơ hội việc làm, tổ chức sản xuất và an sinh xã hội trong tiến trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Với những thành tích nổi bật, HTX 7 lần được Liên minh HTX Việt Nam và Nhà nước khen thưởng. Đặc biệt, năm 2024, HTX được vinh danh với giải thưởng “Ngôi sao hợp tác xã”, trở thành một trong những mô hình kinh tế tập thể tiêu biểu, khẳng định vai trò hạt nhân trong phát triển nông thôn mới kiểu mẫu.

Tiên phong trong cơ giới hóa vào đồng ruộng

Một cái tên khác phong trào xây dựng nông thôn mới tại thành phố hoa phượng đỏ là HTX Sản xuất Kinh doanh Dịch vụ Nông nghiệp Thụy Hương (xã Kiến Thụy) với những nỗ lực không ngừng nghỉ chuyển đổi số hiện đại hóa quy trình sản xuất nông nghiệp và phấn đấu đạt được chứng chỉ OCOP.

Trong đó, dòng sản phẩm Gạo ruộng rươi của HTX với các sản phẩm tiêu biểu như Gạo ruộng rươi giống nếp cái hoa vàng đã đạt chứng nhận OCOP 4 sao, Gạo ruộng rươi giống huyết rồng đạt 3 sao OCOP. Tổng cộng, HTX đã có 4 sản phẩm đạt OCOP 4 sao và 5 sản phẩm đạt OCOP 3 sao. Đây là minh chứng rõ nét cho nỗ lực nâng cao chất lượng và xây dựng thương hiệu nông sản địa phương.

Bà Nguyễn Thị Hà, Giám đốc HTX chia sẻ, năm 2023 HTX đã hợp tác với Công ty An Bình bao tiêu đầu ra cho giống DS1 của Nhật, đồng thời phát triển giống nếp Lang Liêu theo hướng hữu cơ, sử dụng chủ yếu phân vi sinh để vừa bảo vệ môi trường, vừa đảm bảo năng suất và chất lượng.

Nỗ lực đưa các sản phẩm nông nghiệp đạt được chứng chỉ OCOP.

Song song, HTX cũng tiên phong trong việc đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, thử nghiệm thành công mô hình mạ khay cấy máy và triển khai dần hệ thống máy móc tự động, từ cấy lúa cho đến khâu chăm sóc. “Hiện tại trong sản xuất nông nghiệp, máy móc đều không người lái, thậm chí máy cấy cũng tự động”, chị Hà cho biết thêm.

Hiện HTX Thụy Hương đã mở rộng dịch vụ cơ giới hóa và liên kết sản xuất tới 8 tỉnh miền Bắc, đồng thời bao tiêu toàn bộ diện tích hơn 200ha lúa ruộng rươi tại địa phương và một số vùng lân cận để bà con yên tâm về đầu ra. Mỗi năm, HTX cung ứng ra thị trường khoảng 600 tấn thóc và 100 tấn gạo ruộng rươi, với giá bán từ 40.000 – 50.000 đồng/kg.

Từ khi tham gia chương trình OCOP Hải Phòng năm 2019, gạo ruộng rươi Thụy Hương đã có mặt tại hệ thống cửa hàng, siêu thị ở hơn 20 tỉnh, thành phố trên cả nước, góp phần khẳng định uy tín sản phẩm và tạo sinh kế bền vững cho nông dân địa phương.

Những thành công từ chuyển đổi số tới đạt được chứng chỉ OCOP để nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường của HTX Thụy Hương còn có sự đồng hành tích cực từ Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX TP. Hải Phòng, thông qua các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật, xúc tiến thương mại và nâng cao năng lực quản trị. Đây chính là nền tảng để HTX khẳng định vai trò hạt nhân của kinh tế hợp tác trong hành trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.

Hải Phòng hướng tới NTM thông minh kiểu mẫu

Trong tiến trình xây dựng nông thôn mới bền vững, hệ thống Liên minh HTX đã phối hợp cùng các sở, ngành tổ chức nhiều lớp tập huấn nhằm nâng cao nhận thức và trình độ quản lý cho cán bộ HTX. Song song, Liên minh HTX cũng tập trung huy động các nguồn lực hỗ trợ HTX và các chủ thể kinh tế tiếp cận vốn đầu tư cho hạ tầng sản xuất, máy móc, thiết bị chế biến phù hợp với từng mô hình.

Đồng thời, hỗ trợ xây dựng hệ thống quản lý chất lượng, phát triển thương hiệu, thiết kế bao bì, nhãn mác đạt chuẩn, đáp ứng điều kiện để được công nhận OCOP. Bên cạnh đó, nhiều HTX ở Hải Phòng đã tiếp cận thành công nguồn vốn ưu đãi từ Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX để mở rộng sản xuất, trong đó tiêu biểu là HTX CN CP Mai Hồng.

Trong giai đoạn tới, Hải Phòng xác định mục tiêu đưa chương trình xây dựng NTM đi vào chiều sâu và bền vững, lấy khu vực kinh tế tập thể làm then chốt, hướng đến nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

Thành phố sẽ tiếp tục cải thiện chất lượng dịch vụ hành chính công, tăng hiệu quả hoạt động của chính quyền cơ sở, thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin để xây dựng nông thôn mới thông minh, đồng thời bảo đảm và nâng cao khả năng tiếp cận pháp luật cho người dân.

Trung tâm các Chương trình Kinh tế Xã hội sẽ tiếp tục tổ chức hội nghị, hội thảo triển khai chương trình chuyển đổi số trong xây dựng NTM giai đoạn 2021–2025, tạo nền tảng cho mô hình NTM thông minh. Thực tiễn cho thấy, HTX không chỉ giữ vai trò tổ chức sản xuất mà còn là cầu nối đưa nông dân đến gần hơn với thị trường, khẳng định vị thế trung tâm trong phát triển nông nghiệp hiện đại, xanh và bền vững.

Vũ Hương

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/khoa-hoc-cong-nghe/hanh-trinh-it-ai-biet-cua-hai-phong-trong-xay-dung-nong-thon-moi-1109452.html