Hành trình không ngừng sáng tạo của nữ nghệ sĩ - chiến sĩ Biên phòng

Hành trình không ngừng sáng tạo của nữ nghệ sĩ - chiến sĩ Biên phòng
6 giờ trướcBài gốc
Thượng tá, NSƯT Hoàng Thị Loan cùng các em nhỏ vùng cao biên giới Lai Châu. Ảnh: NVCC
Nhờ có năng khiếu nổi bật, năm 1990, Thượng tá, NSƯT Hoàng Thị Loan trúng tuyển vào Trường Múa Việt Nam. Đó là bước ngoặt đầu tiên đưa chị đến gần hơn với con đường nghệ thuật chuyên nghiệp. Sau nhiều năm học tập và rèn luyện, năm 1994, sau khi tốt nghiệp, chị được nhận công tác tại Đoàn Văn công BĐBP trong vai trò diễn viên múa. Nói về lý do gắn bó với đơn vị, chị chia sẻ: “Tôi vào đoàn không chỉ vì yêu múa, mà còn vì yêu màu xanh trên quân hàm người chiến sĩ Biên phòng”.
Ký ức những tháng năm tuổi trẻ gắn bó với Đoàn Văn công BĐBP luôn sống động trong tâm trí chị. Đó là những chuyến lưu diễn kéo dài 3 tháng đến với các đồn Biên phòng xa xôi, những xã biên giới hẻo lánh, nơi điều kiện sống của đồng bào còn nhiều thiếu thốn. Những buổi biểu diễn trong sương lạnh vùng cao, trong cái nắng như đổ lửa nơi miền Trung, hay dưới mái lán dã chiến giữa rừng già... đều để lại trong chị những kỷ niệm không thể quên. Nhưng hơn hết, chính sự hân hoan, ánh mắt háo hức của những người lính Biên phòng, của bà con vùng biên đã tiếp thêm sức mạnh để chị vượt qua mọi gian khổ.
Thời gian trôi qua, từ một diễn viên múa đầy nhiệt huyết, chị dần chuyển hướng sang vai trò biên đạo múa để tiếp tục cống hiến nhiều hơn với con đường nghệ thuật múa. Chị đã luôn tìm tòi, học hỏi và sáng tạo ra nhiều tác phẩm mới mang đậm bản sắc dân tộc, chất lính và hơi thở cuộc sống nơi biên cương Tổ quốc. Những tác phẩm của chị luôn thấm đẫm hơi thở của đất, thiên nhiên, núi rừng, của con người nơi biên giới - nơi chị đã dành cả tuổi xuân để gắn bó. Sự chuyển mình ấy không chỉ là dấu mốc nghề nghiệp, mà còn là minh chứng cho quá trình trưởng thành, bền bỉ và nhiều sự thành công trong lao động nghệ thuật của một người phụ nữ dám đương đầu với thử thách, không ngừng sáng tạo để lan tỏa cái đẹp trong nghệ thuật múa Việt Nam.
Khi đã vững vàng tay nghề, được rèn giũa qua thực tế biểu diễn, Thượng tá, NSƯT Hoàng Thị Loan đã cho ra đời nhiều tác phẩm mang đậm dấu ấn văn hóa biên cương như: Hoa cườm, Xe sợi, Đời cửi, Tình tre, Hương Việt, Sen Việt... Đặc biệt, bài múa "Hoa cườm" đã được Đoàn Văn công BĐBP lựa chọn tham dự Cuộc thi nghệ thuật ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quốc (năm 2009). Tác phẩm đã mang về Huy chương Bạc danh giá - phần thưởng đầu tay đầy khích lệ, đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trên hành trình trở thành một biên đạo múa giàu triển vọng. Từ đó, các tác phẩm tiếp sau của chị đều liên tiếp đạt Huy chương Vàng trong các hội thi, hội diễn trong và ngoài quân đội.
Không chỉ miệt mài học hỏi, nâng cao kỹ năng chuyên môn, chị còn say mê khám phá, nghiên cứu văn hóa vùng cao Tây Bắc trong những chuyến lưu diễn dài ngày. Qua hành trình ấy, chị biết đến truyền thống dệt vải lâu đời của phụ nữ dân tộc Hà Nhì – nơi mà các bé gái từ thuở thiếu thời đã được mẹ dạy cách thêu thùa, ngồi bên khung cửi, gắn bó cả đời với ruộng nương và nghề thủ công. Cuộc sống và số phận của người phụ nữ vùng cao hiện lên qua từng nét hoa văn, sắc màu trang phục rực rỡ, qua sinh hoạt cộng đồng giản dị mà đậm bản sắc... Tất cả trở thành nguồn cảm hứng sáng tạo bất tận trong nghệ thuật múa của chị.
Từ chất liệu văn hóa ấy, Thượng tá Hoàng Thị Loan đã chủ động tìm gặp nhạc sĩ, NSƯT Huỳnh Tú để trao đổi, cùng nhau xây dựng ý tưởng cho một tác phẩm mang âm hưởng núi rừng Hà Nhì. Sau thời gian nghiên cứu, trăn trở, lao động nghệ thuật nghiêm túc và đổ mồ hôi trên sàn tập, cuối cùng, tác phẩm “Đời cửi” đã được đền đáp xứng đáng bằng một tấm Huy chương Vàng tại Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân năm 2018.
Tác phẩm "Tình tre" do Thượng tá, NSƯT Hoàng Thị Loan biên đạo. Ảnh: NVCC
Gần đây nhất, năm 2023, Thượng tá, NSƯT Hoàng Thị Loan tiếp tục khẳng định tài năng và dấu ấn sáng tạo qua tác phẩm múa "Tình tre" - mang đậm giá trị biểu tượng và chiều sâu văn hóa. Tác phẩm tái hiện hành trình dài của dân tộc từ buổi đầu khai hoang mở cõi, dựng nước, giữ nước cho đến những thời khắc chiến đấu chống giặc ngoại xâm. Trung tâm của vở múa là hình ảnh cây tre - biểu tượng gần gũi, thiêng liêng, gắn bó với đời sống nông thôn Việt Nam suốt bao thế hệ. Trong "Tình tre", cây tre không chỉ là hình ảnh quen thuộc nơi làng quê, mà còn được khắc họa như một biểu tượng của phẩm chất con người Việt Nam: cần cù, giản dị, lạc quan, hiền hậu, nhẫn nại và giàu lòng yêu thương. Những thân tre tuy mềm mại, nhưng dẻo dai, biết vươn lên trong dông bão, thể hiện tinh thần đoàn kết, bản lĩnh kiên cường và ý chí không khuất phục trước mọi thử thách, giống như dân tộc ta trải qua bao thăng trầm lịch sử vẫn luôn bất khuất, đứng vững.
Với nội dung sâu sắc, kết hợp nhuần nhuyễn giữa âm nhạc dân gian đương đại và ngôn ngữ hình thể biểu cảm, tác phẩm "Tình tre" đã chinh phục Hội đồng nghệ thuật và khán giả, xuất sắc giành Huy chương Vàng tại Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quốc về đề tài Quốc phòng toàn dân năm 2023. Đồng thời, tác phẩm cũng được trao giải C tại hội diễn toàn quốc do Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam tổ chức.
Hơn 30 năm tận hiến cho nghệ thuật trong quân ngũ, bao giọt mồ hôi âm thầm đổ xuống sau cánh gà sân khấu cuối cùng cũng được đền đáp. Năm 2019, chị được phong tặng danh hiệu NSƯT - một trong những phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước dành cho người làm nghệ thuật, là một dấu son đặc biệt trong cuộc đời nghệ sĩ của chị. Bên cạnh đó, chị là Ủy viên Ban Chấp hành Hội Phụ nữ cơ sở Cục Chính trị BĐBP, Tổ trưởng Tổ phụ nữ Đoàn Văn công BĐBP; nhiều năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, được tặng nhiều Bằng khen của Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam và Bộ Tư lệnh BĐBP; Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp nghệ thuật múa Việt Nam của Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam.
Vinh quang nào cũng đi cùng với hy sinh, đặc biệt là đối với một nữ nghệ sĩ - chiến sĩ. Thế nhưng, với chị, tất cả những hy sinh ấy đều trở nên nhẹ nhàng bởi tình yêu lớn dành cho nghệ thuật múa. “Chỉ cần được đứng trên sân khấu, được sáng tạo những tác phẩm mới, cuốn hút và thành công, được thấy người xem xúc động, tôi lại có thêm động lực để tiếp tục. Với tôi, múa là lẽ sống và là người bạn tri kỷ” - chị chia sẻ.
Hôm nay, trong sắc xanh quân phục, Thượng tá, NSƯT Hoàng Thị Loan vẫn miệt mài với công việc biên đạo, giảng dạy, truyền lửa cho thế hệ nghệ sĩ trẻ trong Đoàn Văn công BĐBP. Bằng sự đam mê, bền bỉ, chị đã góp phần tô thắm hình ảnh người nghệ sĩ - chiến sĩ nơi biên cương Tổ quốc. Và con đường nghệ thuật của chị - như chính chị từng nói - vẫn còn đang tiếp tục, với nhiều sáng tạo chưa dừng lại.
Thu Minh
Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/hanh-trinh-khong-ngung-sang-tao-cua-nu-nghe-si-chien-si-bien-phong-post491467.html