Hành trình 'lột xác' của cây chè hoa vàng Bắc Kạn

2 ngày trướcBài gốc

Gia đình anh Bàn Văn Mùi, ở thôn Bản Mún, xã Dương Phong (Bạch Thông) có nguồn thu nhập ổn định từ trồng cây chè hoa vàng. Theo anh Mùi, nhiều năm trước, bà con địa phương thường hái hoa, lá về đun nước uống nhưng nhiều người chưa biết về giá trị kinh tế.

Anh Mùi chia sẻ: “Mấy năm trở lại đây, qua tìm hiểu thị trường và sự sinh trưởng, phát triển của cây chè này, tôi quyết định “thuần hóa” đem về vườn nhà trồng thử. Tôi hái quả về ươm rồi chọn khu đất ẩm để trồng. Không ngờ, cây chè hoa vàng không bón phân, vun xới mà vẫn phát triển tốt. Từ đó tôi ươm giống nhân rộng dần.

Với sự nỗ lực của gia đình và thực hiện liên kết với hợp tác xã (HTX) Công nghệ cao BK Foods trong việc trồng, bao tiêu sản phẩm, diện tích cây chè hoa vàng của gia đình phát triển tốt, cho năng suất cao. Đến nay, gia đình tôi đã có hơn 600 gốc đang độ phát triển, hơn 300 gốc đã cho thu hoạch, gia đình tôi có thêm nguồn thu ổn định".

Những cây chè hoa vàng trồng mới, đang trong giai đoạn phát triển mầm non.

Ông Lý Đình Văn, Trưởng thôn Bản Mún, xã Dương Phong (Bạch Thông) cho biết: "Cây chè hoa vàng vốn là cây mọc dại trên rừng, từ thời cha, ông đã lấy về sắc nước uống. Mấy năm gần đây biết hiệu quả kinh tế trên thị trường bà con tập trung chăm sóc, bảo vệ và đem về trồng ở vườn đồi của gia đình. Trong đó, hộ ông Bàn Văn Mùi là người mang về trồng đầu tiên, thấy hiệu quả kinh tế và thuần hóa thành công nhiều hộ học tập làm theo, đến nay toàn thôn đã có khoảng hơn 20 hộ trồng cây chè hoa vàng".

Những chùm quả của cây chè hoa vàng.

Ông Văn cho biết thêm, thôn Bản Mún có 84 hộ, chủ yếu là đồng bào Dao, hiện nay chỉ còn 02 hộ nghèo. Cây chè hoa vàng đóng góp đáng kể cho thôn trong việc giảm nghèo và là cây có triển vọng để làm giàu. Đơn cử như hộ ông Lý Văn Long, 2 năm gần đây thu từ hoa, lá, quả đạt cả trăm triệu đồng.

Mùa vụ của hoa cây chè hoa vàng từ tháng 12 năm trước kéo dài đến tháng 3 năm sau, vụ lá được thu hái thường xuyên hơn và kéo dài đến khoảng tháng 6.

Hoa cây chè hoa vàng giá trị kinh tế cao, hiện nay, 1kg hoa tươi có giá từ 350.000 đồng đến 500.000 đồng; 90.000 đồng/kg quả và 20.000 đồng/kg lá tươi. Trà hoa vàng còn có tên gọi là Kim hoa trà, được mệnh danh là Nữ hoàng của các loại trà.

Thăm đồi cây chè hoa vàng của gia đình anh Bàn Văn Mùi.

Chợ Đồn là một trong những địa phương có nhiều cây chè hoa vàng mọc tự nhiên, tập trung nhiều ở một số xã như: Bình Trung, Nghĩa Tá, Lương Bằng, Đồng Thắng... nhiều hộ có nguồn thu nhập ổn định từ trồng cây chè hoa vàng, toàn huyện Chợ Đồn hiện nay có khoảng hơn 10ha cây chè hoa vàng trồng mới.

Chị Dương Khánh Ly, HTX nông lâm Nghĩa Tá chia sẻ: "Hiện nay, HTX có khoảng 5ha cây chè hoa vàng. Sản phẩm trà hoa vàng của HTX đã được công nhận OCOP 3 sao. HTX trồng mở rộng diện tích và liên kết, thu mua với bà con trong vùng đủ nguồn nguyên liệu cho HTX chế biến, xây dựng thương hiệu sản phẩm".

Từ cây chè hoa vàng mọc dại trên rừng, nhiều hộ dân lấy quả tự ươm giống để trồng.

Bà Lê Thị Hương, Giám đốc HTX công nghệ cao BK Foods cho biết: “Chúng tôi coi trọng nguyên liệu từ nhiên thiên nhiên nên kết hợp với nông hộ, phát huy trách nhiệm phát triển môi trường bền vững. Cây chè hoa vàng được nhiều hộ trồng ở đất vườn nhà cho thu nhập cao, có thể làm giàu nếu biết chăm sóc, bảo vệ, khai thác lợi ích, giá trị kinh tế của loại cây này.

Sản phẩm trà hoa vàng của HTX công nghệ cao BK Foods được chế biến bằng công nghệ sấy lạnh hiện đại, giữ trọn vẹn được tinh chất hoạt chất Saponin Glicoancaloit có trong trà hoa vàng, đủ điều kiện là sản phẩm trà hoa vàng thượng hạng. Năm 2024, sản phẩm trà hoa vàng của HTX đã được công nhận OCOP 4 sao và đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử, các đại lý tiêu thụ lớn trên toàn quốc".

Sản phẩm trà hoa vàng đạt chuẩn OCOP 4 sao của HTX Công nghệ cao BK Foods.

Hiện nay, một số HTX đã, đang thực hiện liên kết với các nông hộ mở rộng diện tích, bao tiêu sản phẩm ổn định cho nông dân. Từ chỗ sắp cạn kiệt trong tự nhiên, giờ đây cây chè hoa vàng được trồng ngày càng nhiều, từ một loài cây dại nay thành cây trồng giúp cải thiện sinh kế cho hộ dân.

Thu hái lá cây trà hoa vàng.

Qua đây, người dân và doanh nghiệp góp phần phát triển vùng dược liệu sạch, bền vững phục vụ chế biến, đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu; giúp bảo tồn, lưu giữ nguồn gen quý của cây dược liệu, trong đó có cây chè hoa vàng.

Ông Bàn Văn Phóng, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Bắc Kạn cho biết: Trên địa bàn tỉnh hiện nay có 4 HTX đã, đang thực hiện liên kết với nông hộ trồng, chế biến, xây dựng sản phẩm trà hoa vàng đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao, 4 sao. Sự hình thành của chuỗi liên kết tạo động lực để liên kết trồng, chăm sóc, chế biến, phát triển, đưa thương hiệu sản phẩm trà hoa vàng nói riêng và các sản phẩm nông nghiệp nói chung của Bắc Kạn ngày càng mang lại hiệu quả kinh tế và vươn xa./.

Trà hoa vàng được xem là loại thức uống giúp hỗ trợ điều trị đái tháo đường; tác dụng tốt với hệ tim mạch; thanh lọc cơ thể và hỗ trợ giải độc gan. Lá trà hoa vàng có tác dụng giảm cân, chống lão hóa, trị mụn…

Tùng Vân

Nguồn Bắc Kạn : https://baobackan.vn/hanh-trinh-lot-xac-cua-cay-che-hoa-vang-bac-kan-post69807.html