Khu trồng rau công nghệ cao của Hợp tác xã Bình Minh.
Chị Nguyễn Thị Hiệp, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Bình Minh, dẫn chúng tôi ra khu trồng rau trong nhà màng phủ đầy sắc xanh. “Xã Nhã Lộng có nghề trồng rau đã mấy chục năm, nhưng trước người dân chủ yếu trồng theo thói quen, ai có bao nhiêu thì đem ra chợ bán bấy nhiêu. Giá cả bấp bênh, được mùa lại mất giá” - chị kể.
Năm 2019, từ sự động viên của chính quyền và các đơn vị chuyên môn, chị Hiệp cùng một nhóm nông dân quyết định thành lập HTX Bình Minh, chuyên trồng các loại rau ăn lá và củ quả. Khởi đầu không dễ dàng.
Các thành viên HTX chưa quen cách làm việc tập thể, sản xuất chưa đồng bộ, thị trường thì chưa mấy ai tin tưởng sản phẩm rau an toàn. Nhưng rồi, họ quyết tâm học hỏi, tham gia các lớp tập huấn về canh tác sạch, kỹ thuật nông nghiệp và xây dựng thương hiệu.
Ngay từ khi thành lập, HTX canh tác theo quy trình sản xuất rau an toàn, tiêu chuẩn VietGAP. Điều này đòi hỏi sự đầu tư về thời gian, công sức và cả nguồn lực tài chính. Các thành viên phải ghi chép hằng ngày nhật ký sản xuất, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về sử dụng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, quản lý dịch hại và thu hoạch.
Đặc biệt, từ nguồn hỗ trợ của Nhà nước (tương ứng với 40%), HTX đã đối ứng thêm kinh phí để xây dựng nhà màng, nhà lưới, với tổng diện tích trên 1.500m2, trị giá trên 700 triệu đồng. Chị Hiệp nhấn mạnh: Chúng tôi xác định: dù khó đến đâu cũng phải làm rau sạch, vì sức khỏe người tiêu dùng và vì uy tín của chính mình.
Sau khi áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, HTX Bình Minh phối hợp với các đơn vị chuyên môn lấy mẫu đất, mẫu rau đi kiểm nghiệm chất lượng. Có kết quả trong tay, họ mới mạnh dạn gõ cửa từng siêu thị, trường học, kiên trì giới thiệu sản phẩm.
Từ những mớ rau đầu tiên tiêu thụ được, bà con càng thêm tin tưởng vào hướng đi mới. Đến nay, HTX có hơn 10ha canh tác các loại rau củ như su hào, bắp cải, cà chua, cà rốt… Trong đó 1,5ha canh tác theo hướng hữu cơ, còn lại là VietGAP.
Tất cả sản phẩm được dán tem truy xuất nguồn gốc, có nhãn mác rõ ràng. Một số sản phẩm được chứng nhận OCOP 3 sao, được vinh danh là sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu của tỉnh.
Các sản phẩm rau củ quả của Hợp tác xã Bình Minh được bán tại Siêu thị Aloha mall.
HTX đã thiết lập được đầu ra ổn định, ký hợp đồng tiêu thụ với 4 siêu thị, 70 trường học, các nhà hàng, bếp ăn tập thể trên địa bàn tỉnh. Trung bình mỗi năm, HTX cung ứng ra thị trường từ 150-170 tấn rau củ quả. Nhờ vậy mà cuộc sống của thành viên cũng khấm khá hơn, với mức thu nhập đạt từ 6-10 triệu đồng/người/tháng.
Dẫu đã có chỗ đứng trên thị trường, HTX Bình Minh vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Trở ngại lớn nhất là thiếu đất mở rộng vùng nguyên liệu. Nhiều doanh nghiệp muốn ký hợp đồng cung ứng số lượng lớn quanh năm, nhưng diện tích canh tác lại không đủ đáp ứng.
Công tác tài chính, kế toán cũng là một thách thức. Làm theo mô hình tập thể, HTX phải tuân thủ các quy định về hóa đơn, chứng từ. Trong khi đó, sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ lại khó chứng minh được đầu vào như phân gà, phân chuồng tự ủ, hay giống rau để lại từ vụ trước.
Cây rau “nhạy cảm” với thời tiết, chỉ một đợt sương muối hay mưa kéo dài cũng đủ ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng. Để giữ uy tín với thị trường, các thành viên HTX phải xoay xở từng ngày, vừa giữ quy trình nghiêm ngặt, vừa chắt chiu để tồn tại giữa muôn vàn khó khăn.
Giữa bao nỗi lo toan, chị Hiệp và các thành viên HTX Bình Minh vẫn kiên định một điều: phải trồng rau sạch đến cùng, dù có khó khăn đến đâu. Họ tin rằng chỉ có con đường nông nghiệp sạch, làm thật mới giúp người nông dân giữ được đất, giữ được nghề và giữ vững niềm tin với thị trường…
Tuy nhiên, để HTX Bình Minh tiếp tục phát triển bền vững, rất cần sự đồng hành sát sao hơn nữa từ các cơ quan chuyên môn. Từ chuyển giao kỹ thuật, kết nối thị trường, hỗ trợ vốn, pháp lý cho đến công tác tuyên truyền để người dân tiếp tục thay đổi tư duy, cùng liên kết xây dựng chuỗi giá trị nông sản bền vững.
Lưu Phượng